Męskie zdrowie – jak zapobiegać i diagnozować raka prostaty
O raku prostaty, choć dziś jest najczęściej rozpoznawalnym męskim nowotworem, wciąż za późno się dowiadujemy. Tymczasem wcześnie wykryty daje szansę przeżycia dla 98,8 proc. mężczyzn. Wystarczy niewiele, żeby się wcześnie zdiagnozować. Jak więc o siebie zadbać?
Spis treści
Za zdrowie mężczyzn najczęściej odpowiadają kobiety. Bo - jak wynika z badań i obserwacji lekarzy - to właśnie często partnerki, żony czy córki doprowadzają mężczyzn do lekarza. Polscy mężczyźni znacznie częściej niż ich koledzy w Europie zapominają, że urolog jest ich najlepszym przyjacielem.
Po pierwsze profilaktyka
Do urologa na badania profilaktyczne mężczyźni powinni zgłaszać się już po 40. roku życia - nawet jeśli nic się nie dzieje. Chodzi o to, żeby profilaktycznie sprawdzić, czy wszystko u nas w porządku.
Rak prostaty bowiem bywa podstępny - przez długi czas nie daje objawów albo jedynie nieznaczne przypominające dolegliwości typowe dla łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, czyli:
- Częste oddawanie moczu;
- Naglące parcie na mocz;
- Oddawanie moczu wąskim strumieniem;
- Uczucie niepełnego wypróżnienia.
To właśnie brak objawów i niechęć do regularnych badań sprawia, że w Polsce 15 proc. przypadków raka prostaty wykrywa się dopiero w IV stadium choroby.
Podstawowa diagnostyka - kontrola PSA
W rozpoznaniu choroby zasadniczą rolę odgrywa określenie stężenia PSA we krwi. W Grupie LUX MED, w specjalistycznym ośrodku HIFU CLINIC, wynik PSA pacjenci wysyłać mogą także online przed konsultacją, dzięki czemu lekarz w czasie wizyty już po analizie wyników może rozwiać obawy albo zaplanować kolejne kroki diagnostyczne.
Bo podwyższone PSA jeszcze nie jest diagnozą. Najczęściej kolejnym krokiem jest biopsja prostaty. Biopsję określa się jako standard diagnostyczny w rozpoznaniu raka prostaty, okazuje się jednak, że jedynie połowa z wykonywanych w Polsce biopsji gruboigłowych potwierdza podejrzenie wystąpienia raka prostaty. U części mężczyzn można byłoby jej potencjalnie uniknąć.
Nowoczesna diagnostyka: płynna biopsja
Nowoczesna medycyna odchodzi od mało precyzyjnych i nieprzyjemnych dla pacjentów biopsji gruboigłowych „w ciemno" na rzecz płynnej biopsji oraz obrazowania w rezonansie magnetycznym. Płynna biopsja zawdzięcza swoją popularność temu, że jest badaniem nieinwazyjnym, wykonywanym na podstawie próbki moczu, oddanej po krótkim badaniu prostaty przez lekarza.
Dla kogo jest przeznaczona płynna biopsja?
- Dla mężczyzn z podwyższonym stężeniem PSA w zakresie 2 do 10 ng/ml.
- W przypadku, kiedy wynik badania SelectMDX wskazuje na wysokie ryzyko występowania nowotworu, lekarz zaleca biopsję, już prawie z reguły poprzedzoną badaniem rezonansu magnetycznego prostaty MRI PI-RADS v2.1.
Dopiero po pobraniu materiału z precyzyjnie wskazanych, podejrzanych ognisk nowotworowych i rozpoznaniu histopatologicznym zmian nowotworowych można rozważyć dalsze opcje leczenia, nie będąc uzależnionym jedynie od refundowanych metod. Ważne jest zapewnienie pacjentom dostępu do najlepszych metod i planu leczenia dopasowanego do poziomu zaawansowania choroby. Wybierając spośród szerokiego zestawu możliwości, dajemy sobie często czas, by żyć dłużej w większym komforcie albo leczyć skutecznie, zmniejszając ryzyko powikłań.
Warto podkreślić, że rak prostaty należy do tych nowotworów, które długo ukrywają się, nie dając objawów, dlatego tak ważna jest diagnostyka i profilaktyka. A w profilaktyce kluczowy jest kalendarz, w którym mężczyznom po 40 roku życia zalecamy zapisać przypomnienie o corocznej wizycie u urologa.
Dr Stefan W. Czarniecki
Specjalista urolog, FEBU, Ordynator Oddziału Urologii, Dyrektor ds. Innowacji HIFU CLINIC
LUX MED Szpital Św. Elżbiety