Jakie są objawy czerwonki? Jak ją leczyć?

Co to jest czerwonka bakteryjna?

Czerwonka bakteryjna to zakaźna choroba przewodu pokarmowego, której jednym z charakterystycznych objawów jest krwista biegunka. Jest wywoływana przez bakterie z rodzaju Shigella, które obejmują cztery różne gatunki: Shigella sonnei, Shigella flexneri, Shigella dysenteriae, Shigella boydii. Za wystąpienie objawów odpowiedzialne są toksyny wytwarzane przez bakterie w przewodzie pokarmowym.

W Polsce czerwonka bakteryjna nie jest obecnie powszechnym zakażeniem. W 2019 roku odnotowano 37 zachorowań, a w 2018 roku 284 przypadki. Częstość hospitalizacji wynosi ok. 53–85%. Warto jednak pamiętać, że choroba ta występuje głównie w krajach rozwijających się oraz wśród podróżnych udających się do krajów strefy tropikalnej. Czerwonka bakteryjna jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci, osób starszych oraz pacjentów z obniżoną odpornością.

Jak dochodzi do zakażenia czerwonką bakteryjną?

Czerwonka bakteryjna jest wywoływana przez bakterie z rodzaju Shigella, które są wrażliwe na powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne. Czerwonka bakteryjna jest nazywana potocznie szigelozą i zalicza się do tzw. chorób brudnych rąk. Zakażenie następuje na drodze fekalno-oralnej, najczęściej poprzez bezpośredni kontakt z chorym, nosicielem, kontakt z jego przedmiotami codziennego użytku lub spożycie zanieczyszczonych wydalinami zakażonych osób pokarmów czy wody.

Bakterie Shigella mogą być przenoszone również w sposób mechaniczny przez muchy. Bakterie występują w przewodzie pokarmowym osób zakażonych, skąd mogą przedostawać się do gleby, wody lub na powierzchnie, np. w toaletach wraz z odchodami. Okres przeżycia bakterii poza organizmem człowieka jest krótki i zależy od odmiany bakterii, temperatury i warunków środowiska.

Jakie są objawy czerwonki bakteryjnej?

Objawy czerwonki bakteryjnej pojawiają się zwykle po ok. 2–10 dniach od kontaktu z czynnikiem zakaźnym. Charakterystycznymi symptomami tej choroby są: gorączka i osłabienie, ostra wodnista lub krwista biegunka i wymioty, kurczowe bóle brzucha, nudności, jadłowstręt oraz przyspieszony oddech i czynność serca.

Czerwonka bakteryjna jest chorobą, która zwykle ustępuje samoistnie po 5–10 dniach, nawet bez podjęcia leczenia. Jednak w niektórych przypadkach może dojść do poważnych powikłań, takich jak niebezpieczne odwodnienie, zapalenie jelit, a nawet zapalenie otrzewnej. W przypadku wystąpienia objawów czerwonki bakteryjnej należy skonsultować się z lekarzem, który podejmie odpowiednie kroki diagnostyczne i terapeutyczne.

Jak diagnozuje się czerwonkę bakteryjną?

W przypadku podejrzenia czerwonki bakteryjnej należy skonsultować się z lekarzem, który na podstawie objawów i wywiadu medycznego może zlecić odpowiednie badania diagnostyczne. Do najczęściej stosowanych należą badania kału w celu wykrycia obecności bakterii Shigella oraz badania krwi w celu oceny stanu ogólnego pacjenta.

Sprawdź, czym są badania bakteriologiczne i kiedy się je przeprowadza.

Jak leczy się czerwonkę bakteryjną?

Leczenie czerwonki bakteryjnej polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów i zapobieganiu odwodnieniu organizmu. Zaleca się nawadnianie doustne, a w przypadku cięższych symptomów – nawadnianie dożylne. Ważne jest również zachowanie odpowiedniej higieny, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się bakterii. W niektórych przypadkach lekarz może zdecydować o podjęciu antybiotykoterapii w celu skrócenia czasu trwania choroby oraz uniknięcia powikłań. Należy pamiętać, że antybiotyki powinny być przepisywane jedynie przez specjalistę i stosowane zgodnie z jego zaleceniami.

Przeczytaj też, kiedy wskazane jest badanie sodu i na czym ono polega.

Jak zapobiegać czerwonce bakteryjnej?

Aby zapobiegać zakażeniu czerwonką bakteryjną, należy przestrzegać podstawowych zasad higieny. Trzeba regularnie myć ręce wodą i mydłem, szczególnie po skorzystaniu z toalety, przed przygotowywaniem posiłków oraz przed spożyciem jedzenia. Ważne jest również spożywanie tylko odpowiednio przygotowanych, higienicznie przechowywanych posiłków oraz picie wody z bezpiecznych źródeł.

Podczas podróży do krajów strefy tropikalnej i rozwijających się warto być szczególnie ostrożnym i unikać spożywania niepewnych pokarmów i picia nieprzegotowanej wody. W razie konieczności skorzystania z toalety należy upewnić się, że jest ona odpowiednio wyposażona i utrzymana w czystości.