Ortodoncja to intensywnie rozwijająca się dziedzina stomatologii. Współcześnie Pacjentom możemy zaproponować różne rodzaje aparatów ortodontycznych. Dla jak najlepszego opracowania procesu leczenia konieczna jest szczegółowa diagnostyka ortodontyczna. Sprawdź, jakie elementy obejmuje.
Spis treści
Badanie podmiotowe
Pierwszym krokiem diagnostyki ortodontycznej jest badanie podmiotowe, czyli wywiad medyczny. Na pierwszej wizycie podczas rozmowy z pacjentem lekarz stara się uzyskać jak najwięcej informacji o jego potrzebach i oczekiwaniach. Pyta przede wszystkim o:
- doświadczane dolegliwości;
- dotychczas prowadzone leczenie;
- przypadki wad zgryzu w rodzinie;
- współwystępujące choroby;
- styl życia;
- przyjmowane leki;
- urazy jamy ustnej;
- co najbardziej przeszkadza w ustawieniu zębów;
- jaki efekt leczenia pragnie uzyskać.
Przeczytaj także: Jak leczyć wady zgryzu?
Badanie przedmiotowe
Kolejnym elementem diagnostyki ortodontycznej jest badanie przedmiotowe. Lekarz przeprowadza badanie zewnątrz- i wewnątrzustne. Badanie zewnątrzustne polega na wzrokowej ocenie stanu skóry, obecności na niej przebarwień i wykwitów, symetrii głowy i prawidłowości jej rozwoju, wyglądu i ruchliwości gałek ocznych, wyglądu, symetrii i wzajemnego ułożenia warg, kształtu nosa i sposobu oddychania (przez nos lub usta).
Następnie lekarz przechodzi do badania palpacyjnego, podczas którego sprawdza napięcie skóry i napięcie mięśni okolic ust, okoliczne węzły chłonne (pod żuchwą i brodą oraz na szyi), ruchomość okolicy stawu skroniowo-żuchwowego, bolesność przy uciskaniu ujścia nerwu trójdzielnego. Badanie wewnątrzustne wykonywane jest z wykorzystaniem lusterka stomatologicznego i polega na wzrokowej oraz dotykowej ocenie warg, języka, błony śluzowej policzków, dziąseł, podniebienia, łuków zębowych i stanu zdrowia zębów.
Przeczytaj także: Etapy leczenia ortodontycznego
Trójwymiarowe skany / wyciski
Ważnym elementem diagnostyki ortodontycznej są modele uzębienia. Zazwyczaj powstają one na podstawie wycisków na specjalnych łyżkach, pobieranych od pacjenta. Stanowią wierne odzwierciedlenie rozmiaru, kształtu i ustawienia zębów w łuku oraz w relacji międzyszczękowej. Dzięki temu możliwe są pomiary szerokości i wielkości zębów oraz wskaźników ortodontycznych, określenie wady zgryzu w wymiarze poprzecznym, przednio-tylnym i pionowym.
Postęp w ortodoncji sprawił, że coraz częściej w gabinetach tradycyjne wyciski zastępowane są trójwymiarowymi skanami cyfrowymi. Lekarz wykonuje skan skanerem wewnątrzustnym i w oparciu na uzyskanych danych tworzony jest model cyfrowy zębów.
Zdjęcia fotograficzne zewnątrz- i wewnątrzustne
Diagnostyka ortodontyczna obejmuje również fotografię zewnątrz- i wewnątrzustną. To tzw. fotodoncja. Zdjęcia zewnątrzustne są pomocne w określeniu symetrii twarzy, analizy profilu pacjenta i jego uśmiechu. Zdjęcia wewnątrzustne z kolei potrzebne są do analizy ustawienia zębów, tkanek twardych i miękkich oraz oceny postępów leczenia.
Wszystkie zdjęcia są ważną częścią dokumentacji medycznej. Wykonanie ich zgodnie z konkretnymi zasadami pozwala w sposób powtarzalny dokumentować przypadek danego pacjenta, a co za tym idzie – skuteczniej planować leczenie i porównywać wyniki.
Stomatologia zachowawcza – sprawdź, jakie usługi oferuje i kiedy powinno się z nich skorzystać.
Badania obrazowe w diagnostyce ortodontycznej
Kluczowym elementem diagnostyki w ortodoncji są badania obrazowe. Najczęściej wykonywany jest tzw. pantomogram oraz telerentgenogramy boczne głowy (zdjęcia cefalometryczne). Na podstawie zdjęć pantomograficznych możliwa jest precyzyjna ocena ustawienia zębów, określenie ich liczby i rozpoznanie ewentualnych stanów patologicznych uniemożliwiających leczenie ortodontyczne.
Zdjęcia cefalometryczne służą do określenia dokładnych pomiarów żuchwy i szczęk oraz ustawienia zgryzu zębów. Uwidaczniają czaszkę, tkanki twarde i miękkie twarzy, podniebienie oraz zatoki przynosowe. Na ich podstawie można określić rodzaj i nasilenia wady zgryzu w wymiarze pionowym i przednio-tylnym.
Jeśli zachodzi taka potrzeba, specjalista kieruje pacjenta na dodatkowe badania obrazowe. Najbardziej szczegółowym z nich jest tomografia wiązki stożkowej (CBCT). Zapewnia wielopłaszczyznowy sposób obrazowania oraz uwidocznienie zębów zatrzymanych. Lekarze zlecają je z reguły przed poważnymi zabiegami chirurgiczno-ortodontycznymi.
Udostępnij:
Zobacz także
Jak zachować prawidłową higienę jamy ustnej podczas leczenia aparatem ortodontycznym? Wskazówki
Leczenie ortodontyczne może trwać nawet kilka lat. To okres, w którym zęby przyjmują prawidłowe położenie, ale także – szczególnie w przypadku aparatów stałych – są bardziej narażone na rozwój próchnicy przez obecność elementów aparatu stałego, które mogą utrudniać dostęp dla szczoteczki i innych środków do higieny jamy ustnej. Bakterie gromadzące się w tkankach twardych zębów mogą powodować ubytki, choroby dziąseł czy nieprzyjemny zapach z ust. Sprawdź, jak utrzymywać prawidłową higienę jamy ustnej w trakcie leczenia stałym aparatem ortodontycznym, aby uniknąć tych problemów!
Palenie po wyrwaniu zęba – dlaczego jest szkodliwe?
Po ekstrakcji zęba Pacjent otrzymuje szereg zaleceń, które mają wspierać proces gojenia rany. Wśród nich jest m.in. zakaz palenia papierosów. Ten szkodliwy nałóg może niepotrzebnie wydłużyć czas rekonwalescencji, a dodatkowo zwiększyć ryzyko powstania tzw. suchego zębodołu oraz infekcji. Sprawdź, jakie jeszcze mogą być konsekwencje palenia po usunięciu zęba i przekonaj się, że naprawdę nie warto tego robić.
Jak palenie papierosów wpływa na zdrowie jamy ustnej?
Palenie tytoniu to powszechny nawyk. Jak wynika z raportu Palenie tytoniu – najważniejszy czynnik zdrowotny, problem dotyczy aż ponad 30% mężczyzn i 27% kobiet w Polsce [5]. Tytoń nie tylko uzależnia i powoduje choroby płuc, ale także ma wpływ na zdrowie i estetykę zębów. Sprawdź, z jakimi problemami stomatologicznymi najczęściej zmagają się palacze.
