Dowiedz się więcej na temat diagnostyki w ortodoncji

Badanie podmiotowe

Pierwszym krokiem diagnostyki ortodontycznej jest badanie podmiotowe, czyli wywiad medyczny. Na pierwszej wizycie podczas rozmowy z pacjentem lekarz stara się uzyskać jak najwięcej informacji o jego potrzebach i oczekiwaniach. Pyta przede wszystkim o:

• doświadczane dolegliwości;
• dotychczas prowadzone leczenie;
• przypadki wad zgryzu w rodzinie;
• współwystępujące choroby;
• styl życia;
• przyjmowane leki;
• urazy jamy ustnej;
• co najbardziej przeszkadza w ustawieniu zębów;
• jaki efekt leczenia pragnie uzyskać.

Przeczytaj także: Jak leczyć wady zgryzu?

Badanie przedmiotowe

Kolejnym elementem diagnostyki ortodontycznej jest badanie przedmiotowe. Lekarz przeprowadza badanie zewnątrz- i wewnątrzustne. Badanie zewnątrzustne polega na wzrokowej ocenie stanu skóry, obecności na niej przebarwień i wykwitów, symetrii głowy i prawidłowości jej rozwoju, wyglądu i ruchliwości gałek ocznych, wyglądu, symetrii i wzajemnego ułożenia warg, kształtu nosa i sposobu oddychania (przez nos lub usta).

Następnie lekarz przechodzi do badania palpacyjnego, podczas którego sprawdza napięcie skóry i  napięcie mięśni okolic ust, okoliczne węzły chłonne (pod żuchwą i brodą oraz na szyi), ruchomość okolicy stawu skroniowo-żuchwowego, bolesność przy uciskaniu ujścia nerwu trójdzielnego. Badanie wewnątrzustne wykonywane jest z wykorzystaniem lusterka stomatologicznego i polega na wzrokowej oraz dotykowej ocenie warg, języka, błony śluzowej policzków, dziąseł, podniebienia, łuków zębowych i stanu zdrowia zębów.

Przeczytaj także: Etapy leczenia ortodontycznego

Trójwymiarowe skany / wyciski

Ważnym elementem diagnostyki ortodontycznej są modele uzębienia. Zazwyczaj powstają one na podstawie wycisków na specjalnych łyżkach, pobieranych od pacjenta. Stanowią wierne odzwierciedlenie rozmiaru, kształtu i ustawienia zębów w łuku oraz w relacji międzyszczękowej. Dzięki temu możliwe są pomiary szerokości i wielkości zębów oraz wskaźników ortodontycznych, określenie wady zgryzu w wymiarze poprzecznym, przednio-tylnym i pionowym.

Postęp w ortodoncji sprawił, że coraz częściej w gabinetach tradycyjne wyciski zastępowane są trójwymiarowymi skanami cyfrowymi. Lekarz wykonuje skan skanerem wewnątrzustnym i w oparciu na uzyskanych danych tworzony jest model cyfrowy zębów.

Zdjęcia fotograficzne zewnątrz- i wewnątrzustne

Diagnostyka ortodontyczna obejmuje również fotografię zewnątrz- i wewnątrzustną. To tzw. fotodoncja. Zdjęcia zewnątrzustne są pomocne w określeniu symetrii twarzy, analizy profilu pacjenta i jego uśmiechu. Zdjęcia wewnątrzustne z kolei potrzebne są do analizy ustawienia zębów, tkanek twardych i miękkich oraz oceny postępów leczenia.

Wszystkie zdjęcia są ważną częścią dokumentacji medycznej. Wykonanie ich zgodnie z konkretnymi zasadami pozwala w sposób powtarzalny dokumentować przypadek danego pacjenta, a co za tym idzie – skuteczniej planować leczenie i porównywać wyniki.

Stomatologia zachowawcza – sprawdź, jakie usługi oferuje i kiedy powinno się z nich skorzystać.

Badania obrazowe w diagnostyce ortodontycznej

Kluczowym elementem diagnostyki w ortodoncji są badania obrazowe. Najczęściej wykonywany jest tzw. pantomogram oraz telerentgenogramy boczne głowy (zdjęcia cefalometryczne). Na podstawie zdjęć pantomograficznych możliwa jest precyzyjna ocena ustawienia zębów, określenie ich liczby i rozpoznanie ewentualnych stanów patologicznych uniemożliwiających leczenie ortodontyczne.

Zdjęcia cefalometryczne służą do określenia dokładnych pomiarów żuchwy i szczęk oraz ustawienia zgryzu zębów. Uwidaczniają czaszkę, tkanki twarde i miękkie twarzy, podniebienie oraz zatoki przynosowe. Na ich podstawie można określić rodzaj i nasilenia wady zgryzu w wymiarze pionowym i przednio-tylnym.

Jeśli zachodzi taka potrzeba, specjalista kieruje pacjenta na dodatkowe badania obrazowe. Najbardziej szczegółowym z nich jest tomografia wiązki stożkowej (CBCT). Zapewnia wielopłaszczyznowy sposób obrazowania oraz uwidocznienie zębów zatrzymanych. Lekarze zlecają je z reguły przed poważnymi zabiegami chirurgiczno-ortodontycznymi.