Wysoką jakość treści zapewnia LUX MED Stomatologia.

LX Stomatologia.png
26.03.2025

Leczenie ortodontyczne może trwać nawet kilka lat. To okres, w którym zęby przyjmują prawidłowe położenie, ale także – szczególnie w przypadku aparatów stałych – są bardziej narażone na rozwój próchnicy przez obecność elementów aparatu stałego, które mogą utrudniać dostęp dla szczoteczki i innych środków do higieny jamy ustnej. Bakterie gromadzące się w tkankach twardych zębów mogą powodować ubytki, choroby dziąseł czy nieprzyjemny zapach z ust. Sprawdź, jak utrzymywać prawidłową higienę jamy ustnej w trakcie leczenia stałym aparatem ortodontycznym, aby uniknąć tych problemów!

jak czyścić aparat.jpeg

Spis treści

Dlaczego higiena jamy ustnej podczas noszenia aparatu ortodontycznego jest tak ważna?
Jak czyścić ortodontyczny aparat ruchomy? Najważniejsze zasady
Jak dbać o higienę jamy ustnej podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego?
Jak dbać o nakładki ortodontyczne?

Dlaczego higiena jamy ustnej podczas noszenia aparatu ortodontycznego jest tak ważna?

W czasie leczenia ortodontycznego Pacjenci powinni utrzymać dotychczasowe nawyki związane z higieną jamy ustnej – szczotkowanie zębów powinno przebiegać bez zmian, do codziennych rytuałów warto dodać czyszczenie aparatu ortodontycznego.

O higienę aparatu warto dbać również dlatego, aby zapobiec nieprzyjemnemu zapachowi z ust i zmniejszyć ryzyko przebarwień, które mogą pojawić się w tkankach zęba w okolicy elementów aparatu.

Zobacz także: Paradontoza – objawy i przyczyny powstania. Jak walczyć z chorobami przyzębia?

Jak czyścić ortodontyczny aparat ruchomy? Najważniejsze zasady

Ruchomy aparat ortodontyczny jest łatwy w czyszczeniu, a ta forma leczenia ortodontycznego pozwala też na dokładną – zgodną z dotychczasowymi przyzwyczajeniami – higienę jamy ustnej. Przynajmniej 2 razy dziennie warto wyczyścić aparat i zęby według następującego schematu:

  1. Wyjmij aparat z ust.
  2. Umyj ręce – zawsze myj ręce przed czyszczeniem aparatu i po nim, aby uniknąć przenoszenia bakterii.
  3. Oczyść aparat – użyj do tego miękkiej szczoteczki do zębów i pasty przeznaczonej do czyszczenia aparatu, aby delikatnie wyczyścić jego wszystkie powierzchnie. Możesz również sięgnąć po specjalne tabletki lub płyny do czyszczenia protez zębowych. Po każdym czyszczeniu dokładnie opłucz aparat pod bieżącą wodą.
  4. Oczyść jamę ustną – po wyczyszczeniu aparatu dokładnie umyj zęby, użyj nici dentystycznej i płynu do płukania jamy ustnej.
  5. Przechowuj aparat w przeznaczonym do tego pudełku.

Unikaj gorącej wody, która może zdeformować niektóre elementy aparatu, podobnie jak twardych szczoteczek, które mogą porysować jego powierzchnię. Do czyszczenia aparatu ruchomego nie używaj pasty do zębów.

Zobacz także: Aparat ortodontyczny dla dorosłych.

Jak dbać o higienę jamy ustnej podczas noszenia stałego aparatu ortodontycznego?

Czyszczenie zębów z aparatem stałym wymaga szczególnej staranności. Do codziennej higieny potrzebne są takie akcesoria, jak: miękka szczoteczka (manualna lub elektryczna), szczoteczka ortodontyczna z włosiem w kształcie litery „V”, nić dentystyczna oraz irygator do usuwania płytki nazębnej z przestrzeni między powierzchnią zębów a aparatem.

  1. Szczotkuj zęby po każdym posiłku – używaj szczoteczki o miękkim włosiu, najlepiej przeznaczonej do aparatów ortodontycznych. Staraj się szczotkować zęby przez około 2-3 minuty, dokładnie usuwając resztki jedzenia oraz płytkę nazębną. Szczotkuj także aparat – szczególnie zamki i druty.
  2. Używaj nici dentystycznej – nici dentystyczne są niezwykle ważne w przypadku aparatu stałego. Zastosowanie specjalnego sznurka dentystycznego ułatwi Ci czyszczenie przestrzeni między zębami. Możesz również wykorzystać szczoteczki międzyzębowe, które są łatwiejsze do manewrowania w przypadku aparatu.
  3. Stosuj irygator wodny – irygator wodny może być świetnym rozwiązaniem do usuwania resztek jedzenia i płytki nazębnej z trudno dostępnych miejsc. Regularne stosowanie irygatora poprawia higienę jamy ustnej i wspomaga czyszczenie aparatu.
  4. Płucz usta płynem antybakteryjnym – używanie płynu do płukania jamy ustnej po każdym szczotkowaniu pomoże w walce z bakteriami i utrzyma świeży oddech. Wybieraj płyny, które są przeznaczone dla osób noszących aparat ortodontyczny, aby uniknąć podrażnień.
  5. Regularnie sprawdzaj stan aparatu – co jakiś czas kontroluj, czy żadne elementy aparatu nie zostały poluzowane ani uszkodzone. Jeśli zauważysz jakiekolwiek problemy, skontaktuj się z ortodontą.
  6. Unikaj jedzenia, które może uszkodzić aparat – podczas noszenia aparatu ortodontycznego unikaj twardych, lepkich lub gumowatych produktów, które mogą uszkodzić druty i zamki. Takie jedzenie może również utrudniać czyszczenie jamy ustnej.
  7. Wymieniaj szczoteczkę do zębów regularnie – szczoteczka do zębów powinna być wymieniana co około trzy miesiące, ponieważ z czasem włosie szczoteczki się zużywa, przez co może ona nie spełniać swojej funkcji.

W przypadku podrażnień dziąseł konieczna może być konsultacja periodontologiczna.

Jak dbać o nakładki ortodontyczne?

Coraz więcej osób decyduje się wyeliminować wady zgryzu za pomocą leczenia nakładkowego – funkcję aparatu pełnią tutaj przezroczyste nakładki ortodontyczne, które zdejmuje się na czas posiłku czy mycia zębów. Higiena jamy ustnej jest ułatwiona – można zachować dotychczasowe rytuały pielęgnacyjne, a więc szczotkować zęby, nitkować przestrzenie międzyzębowe i płukać usta płynem antybakteryjnym. Same nakładki – które również mogą stworzyć przestrzeń do rozwoju bakterii – należy myć przynajmniej 2 razy dziennie pod bieżącą wodą. W tym celu zaleca się używanie miękkiej szczoteczki oraz specjalnego środka do czyszczenia nakładek.

Leczenie ortodontyczne to czas, który wymaga cierpliwości w oczekiwaniu na efekt oraz szczególnej staranności w czyszczeniu zębów i aparatu – odpowiednia higiena to najlepszy sposób, aby uniknąć próchnicy i przebarwień!

Źródła
  1. F. Wolf, Kluczowe zasady leczenia ortodontycznego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2023.
  2. W. Profit i in., Ortodoncja współczesna, t.1, Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław 2015.
  3. I. Karłowska, Zarys współczesnej ortodoncji, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.

Zobacz także

palenie po wyrwaniu zęba.jpeg
Stomatologia

Po ekstrakcji zęba Pacjent otrzymuje szereg zaleceń, które mają wspierać proces gojenia rany. Wśród nich jest m.in. zakaz palenia papierosów. Ten szkodliwy nałóg może niepotrzebnie wydłużyć czas rekonwalescencji, a dodatkowo zwiększyć ryzyko powstania tzw. suchego zębodołu oraz infekcji. Sprawdź, jakie jeszcze mogą być konsekwencje palenia po usunięciu zęba i przekonaj się, że naprawdę nie warto tego robić.

wpływ palenia.jpeg
Stomatologia

Palenie tytoniu to powszechny nawyk. Jak wynika z raportu Palenie tytoniu – najważniejszy czynnik zdrowotny, problem dotyczy aż ponad 30% mężczyzn i 27% kobiet w Polsce [5]. Tytoń nie tylko uzależnia i powoduje choroby płuc, ale także ma wpływ na zdrowie i estetykę zębów. Sprawdź, z jakimi problemami stomatologicznymi najczęściej zmagają się palacze.

rana po wyrwaniu zęba.jpeg
Stomatologia

Ekstrakcja to zabieg chirurgiczny, po którym organizm musi się zregenerować. Cały proces trwa nawet kilkanaście tygodni, a jego najważniejszym, wstępnym elementem jest gojenie się rany. W pustym miejscu po wyrwanym zębie najpierw tworzy się skrzep, a następnie powstaje ziarnina, czyli nowa tkanka. Sprawdź, jak powinna wyglądać rana po wyrwaniu zęba i na jakie symptomy należy zwracać szczególną uwagę!

Wszystkie artykuły i poradniki