Czym charakteryzuje się histrioniczne zaburzenie osobowości?

15.05.2024

Zgodnie ze statystykami, na zaburzenia osobowości cierpi od 2% do nawet 12% całego społeczeństwa. Klasyfikacja DSM-5 wyszczególnia 10 konkretnych zaburzeń w obrębie osobowości. Jednym z nich jest osobowość histrioniczna. Dowiedz się, czym się objawia i jak można ją leczyć.

Osobowość histrioniczna.jpeg

Spis treści

Osobowość histrioniczna jako rodzaj zaburzeń osobowości
Jak objawia się osobowość histrioniczna?
Jakie są przyczyny osobowości histrionicznej?
W jaki sposób można leczyć osobowość histrioniczną?

Osobowość histrioniczna jako rodzaj zaburzeń osobowości

Test psychologiczny w kierunku zaburzeń osobowości

Osobowość histrioniczna to jedno z wielu zaburzeń osobowości, które wpływają na sposób, w jaki jednostka myśli, czuje i zachowuje się w różnych sytuacjach. Zaburzenie to cechuje się wzorcem zachowań ekspresyjnych, dramatycznych oraz potrzebą ciągłej uwagi i potwierdzenia wartości ze strony innych. W tym miejscu warto zaznaczyć, że dawniej obowiązującą nazwą było „histeryczne zaburzenie osobowości”, jednak w obecnych klasyfikacjach zostało ono zmienione na „osobowość histrioniczną” – pojęcie niekojarzące się pejoratywnie dla większości społeczeństwa, a jednocześnie znacznie mniej stygmatyzujące.

Osoby z osobowością histrioniczną często cechuje nadmierna emocjonalność, impulsywność i teatralność w wyrażaniu swoich uczuć. Nieustannie poszukują one uwagi i aprobaty otoczenia, na przykład poprzez niezwykle charyzmatyczne zachowanie lub okazywanie emocji.

Jak objawia się osobowość histrioniczna?

Do najważniejszych symptomów histrionicznego zaburzenia osobowości można zakwalifikować:

  • drażliwość emocjonalną – niezwykle szybkie zmiany nastroju, reagowanie uczuciami na różne zdarzenia;
  • wyolbrzymianie emocji i sytuacji, w tym także przesadne dramatyzowanie i zachowania typowo „teatralne”;
  • zachowania uwodzicielskie, sugestywne, wykorzystujące własny urok osobisty;
  • potrzebę bycia w centrum uwagi;
  • łatwe uleganie wpływom innych ludzi, angażowanie się w działania, które mogą zwiększyć sympatię ze strony otoczenia.

Wyżej opisane cechy charakteryzujące osobowość histrioniczną mogą powodować pewne trudności w codziennym funkcjonowaniu, a także problemy w relacjach. Osoby takie często uznawane są przez otoczenie za nadmiernie ekspresywne i emocjonalne.

Jakie są przyczyny osobowości histrionicznej?

Dotychczasowe analizy badawcze wykazały, że na osobowość histrioniczną wpływają przede wszystkim czynniki środowiskowe, związane z doświadczeniami życiowymi, wychowaniem, stylem przywiązania. Brak akceptacji ze strony rodziców lub opiekunów i zaniedbania emocjonalne prowadzą czasami do wykształcenia się mechanizmów obronnych, a także do rozwoju osobowości histrionicznej.

Niektórzy badacze wskazują również na pewne czynniki genetyczne i neurobiologiczne, które stanowią czasami podłoże rozwoju tego typu zaburzeń. Ponadto zdarza się, że osobowość histrioniczna współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja czy nadmierny lęk.

W jaki sposób można leczyć osobowość histrioniczną?

Bardzo duże znaczenie ma odpowiednia diagnoza, w czym pomocny może być wywiad z psychologiem oraz test psychologiczny w kierunku zaburzeń osobowości. W procesie leczenia kluczowe znaczenie ma motywacja Pacjenta, a także chęć zmiany. Zwykle proponowana jest terapia poznawczo behawioralna (CBT), która pomaga zrozumieć i zmieniać negatywne wzorce myślenia i zachowania, które przyczyniają się do problemów emocjonalnych i społecznych.

Skonsultuj swoje problemy z psychologiem

Sprawdzić może się również terapia schematów, wywodząca się z terapii poznawczo-behawioralnej, w której kluczową rolę odgrywa identyfikowanie pewnych wzorców zachowań, schematów myślowych i skryptów poznawczych. Pomocna jest również terapia dialektyczno-behawioralna (DBT), która jest skoncentrowana na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie ze stresem, kontrolowaniu impulsów i poprawianiu relacji interpersonalnych.

Dodatkowo w przypadku zaburzeń osobowości dobrym rozwiązaniem jest terapia grupowa. To właśnie ta forma leczenia umożliwia osobom z osobowością histrioniczną pracę nad umiejętnościami społecznymi, ekspresją emocji i zrozumieniem wpływu ich zachowań na innych. Czasami oddziaływanie psychoterapeutyczne łączone jest z farmakoterapią, a więc z lekami antydepresyjnymi lub przeciwlękowymi. Zdecydowanie najważniejsze są jednak spotkania z terapeutą, a także działanie mające na celu zmianę myślenia i wzorców zachowań.

Zobacz także: Psycholog czy psychoterapeuta – jakie są różnice?

Źródła
  1. G.J. Lengel, Histrionic personality disorder, „The Wiley Encyclopedia of Personality and Individual Differences: Clinical, Applied, and Cross‐Cultural Research”, 2020.
  2. F. Novais, A. Araújo, P. Godinho, Historical roots of histrionic personality disorder, „Frontiers in Psychology”, 2015, nr 6.
  3. P. Żuchowicz, K. Bliźniewska, M. Talarowska, P. Gałecki, Zaburzenia osobowości w depresji, „Neuropsychiatria i Neuropsychologia”, 2018, nr 13.

Zobacz także

Do czego prowadzi nieleczone ADHD?
Psychologia

Do czego prowadzi nieleczone ADHD?

Wiemy, że nieleczone ADHD u dorosłych oraz u dzieci zwiększa ryzyko zachorowania na choroby psychiczne i fizyczne. Potencjalnych konsekwencji jest jednak więcej. Dotyczą one już wspomnianego zdrowia psychicznego oraz fizycznego, a także uzależnień, zaburzeń snu, nadwagi i otyłości. Badania wykazują duży związek między ADHD a przestępczością i przemocą. Konsekwencje widoczne są również w życiu społecznym, obszarach pracy i edukacji.

Depresja poporodowa – przyczyny, objawy, leczenie
CiążaPsychologia

Depresja poporodowa – przyczyny powstawania, objawy, sposoby leczenia

Urodziłaś dziecko, ale nie potrafisz się z tego cieszyć? Czujesz, że nie dorastasz do roli matki i na każdym możliwym kroku widzisz swoje wady? Takie uczucia towarzyszą tysiącom młodych mam. Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka 10-22% kobiet, ale tylko co druga zgłasza się z nią do specjalisty. Problem jest często mylony z hormonalną huśtawką nastrojów, jednak nie warto go bagatelizować. Sprawdź, jakie są kryteria diagnostyczne depresji poporodowej, jak się objawia i w jaki sposób można ją leczyć. Czy młodzi ojcowie również są narażeni na to zaburzenie?

Autyzm – objawy, diagnostyka i leczenie
Psychologia

Autyzm – objawy, diagnostyka i leczenie

Zaburzenia ze spektrum autyzmu to szeroka gama schorzeń rozwojowych, które najczęściej diagnozowane są we wczesnym dzieciństwie między 3. a 10. rokiem życia. Dowiedz się dokładnie, na czym polega autyzm, jakie są objawy i przyczyny autyzmu, a także, jak przebiega leczenie tego zaburzenia.

Wszystkie artykuły i poradniki