Czym charakteryzuje się histrioniczne zaburzenie osobowości?
Udostępnij na:
Zgodnie ze statystykami, na zaburzenia osobowości cierpi od 2% do nawet 12% całego społeczeństwa. Klasyfikacja DSM-5 wyszczególnia 10 konkretnych zaburzeń w obrębie osobowości. Jednym z nich jest osobowość histrioniczna. Dowiedz się, czym się objawia i jak można ją leczyć.
Spis treści
Osobowość histrioniczna jako rodzaj zaburzeń osobowości
Osobowość histrioniczna to jedno z wielu zaburzeń osobowości, które wpływają na sposób, w jaki jednostka myśli, czuje i zachowuje się w różnych sytuacjach. Zaburzenie to cechuje się wzorcem zachowań ekspresyjnych, dramatycznych oraz potrzebą ciągłej uwagi i potwierdzenia wartości ze strony innych. W tym miejscu warto zaznaczyć, że dawniej obowiązującą nazwą było „histeryczne zaburzenie osobowości”, jednak w obecnych klasyfikacjach zostało ono zmienione na „osobowość histrioniczną” – pojęcie niekojarzące się pejoratywnie dla większości społeczeństwa, a jednocześnie znacznie mniej stygmatyzujące.
Osoby z osobowością histrioniczną często cechuje nadmierna emocjonalność, impulsywność i teatralność w wyrażaniu swoich uczuć. Nieustannie poszukują one uwagi i aprobaty otoczenia, na przykład poprzez niezwykle charyzmatyczne zachowanie lub okazywanie emocji.
Jak objawia się osobowość histrioniczna?
Do najważniejszych symptomów histrionicznego zaburzenia osobowości można zakwalifikować:
- drażliwość emocjonalną – niezwykle szybkie zmiany nastroju, reagowanie uczuciami na różne zdarzenia;
- wyolbrzymianie emocji i sytuacji, w tym także przesadne dramatyzowanie i zachowania typowo „teatralne”;
- zachowania uwodzicielskie, sugestywne, wykorzystujące własny urok osobisty;
- potrzebę bycia w centrum uwagi;
- łatwe uleganie wpływom innych ludzi, angażowanie się w działania, które mogą zwiększyć sympatię ze strony otoczenia.
Wyżej opisane cechy charakteryzujące osobowość histrioniczną mogą powodować pewne trudności w codziennym funkcjonowaniu, a także problemy w relacjach. Osoby takie często uznawane są przez otoczenie za nadmiernie ekspresywne i emocjonalne.
Jakie są przyczyny osobowości histrionicznej?
Dotychczasowe analizy badawcze wykazały, że na osobowość histrioniczną wpływają przede wszystkim czynniki środowiskowe, związane z doświadczeniami życiowymi, wychowaniem, stylem przywiązania. Brak akceptacji ze strony rodziców lub opiekunów i zaniedbania emocjonalne prowadzą czasami do wykształcenia się mechanizmów obronnych, a także do rozwoju osobowości histrionicznej.
Niektórzy badacze wskazują również na pewne czynniki genetyczne i neurobiologiczne, które stanowią czasami podłoże rozwoju tego typu zaburzeń. Ponadto zdarza się, że osobowość histrioniczna współwystępuje z innymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja czy nadmierny lęk.
W jaki sposób można leczyć osobowość histrioniczną?
Bardzo duże znaczenie ma odpowiednia diagnoza, w czym pomocny może być wywiad z psychologiem oraz test psychologiczny w kierunku zaburzeń osobowości. W procesie leczenia kluczowe znaczenie ma motywacja Pacjenta, a także chęć zmiany. Zwykle proponowana jest terapia poznawczo behawioralna (CBT), która pomaga zrozumieć i zmieniać negatywne wzorce myślenia i zachowania, które przyczyniają się do problemów emocjonalnych i społecznych.
Sprawdzić może się również terapia schematów, wywodząca się z terapii poznawczo-behawioralnej, w której kluczową rolę odgrywa identyfikowanie pewnych wzorców zachowań, schematów myślowych i skryptów poznawczych. Pomocna jest również terapia dialektyczno-behawioralna (DBT), która jest skoncentrowana na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie ze stresem, kontrolowaniu impulsów i poprawianiu relacji interpersonalnych.
Dodatkowo w przypadku zaburzeń osobowości dobrym rozwiązaniem jest terapia grupowa. To właśnie ta forma leczenia umożliwia osobom z osobowością histrioniczną pracę nad umiejętnościami społecznymi, ekspresją emocji i zrozumieniem wpływu ich zachowań na innych. Czasami oddziaływanie psychoterapeutyczne łączone jest z farmakoterapią, a więc z lekami antydepresyjnymi lub przeciwlękowymi. Zdecydowanie najważniejsze są jednak spotkania z terapeutą, a także działanie mające na celu zmianę myślenia i wzorców zachowań.
Zobacz także: Psycholog czy psychoterapeuta – jakie są różnice?
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
