Choroba kociego pazura: objawy, diagnostyka i leczenie

22.08.2023

Choroba kociego pazura to dość rzadko spotykana choroba zakaźna. Nazywana jest też gorączką kociego pazura. Charakteryzuje się miejscowym stanem zapalnym węzłów chłonnych po zakażeniu błon śluzowych, oczu lub skóry.

Choroba kociego pazura.jpg

Spis treści

Choroba kociego pazura – co to jest?
Jak wygląda choroba kociego pazura? Objawy
Choroba kociego pazura – diagnostyka
Jak leczyć chorobę kociego pazura?
Powikłania choroby kociego pazura

Choroba kociego pazura – co to jest?

Choroba kociego pazura (z ang. cat-scratch disease) to bakteryjna choroba odzwierzęca. Wywołują ją Gram-ujemne bakterie z gatunku Bartonella henselae, rzadziej Bartonella clarridgeiae. Do zakażenia dochodzi w wyniku zadrapania lub ugryzienia przez zwierzę-nosiciela. Patogeny przenoszone są przede wszystkim przez młode koty, rzadziej inne zwierzęta (psy, niektóre gryzonie, króliki).

Specjaliści przypuszczają, że pchły Ctenocephalides Felis roznoszą chorobę między zwierzętami. Nie ma dowodów na możliwość przeniesienia infekcji przez pchłę ze zwierzęcia na człowieka. Eksperci uważają, że przebycie choroby kociego pazura daje długotrwałą odporność.

Przeczytaj również: Grzybica pachwin – przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Jak wygląda choroba kociego pazura? Objawy

Choroba kociego pazura ma początkowo bezobjawowy przebieg. U części pacjentów występować mogą objawy miejscowe (zaczerwienienie, grudka lub krosta w miejscu zranienia). Zmiana ta goi się po 1–4 tygodniach, nie pozostawia blizny i na ogół nie zostaje zauważona przez pacjenta.

W ciągu kilku tygodni dochodzi jednak do powiększenia okolicznych węzłów chłonnych. Zazwyczaj są to węzły pachowe (45%), szyjne lub podżuchwowe. Osiągają one do 5 cm średnicy. Są bolesne we wczesnym okresie choroby, przesuwalne, o wzmożonej spoistości i tkliwe. Niekiedy dochodzi do ogólnego powiększenia węzłów chłonnych. W 10–30% przypadków ulegają one ropieniu, co może prowadzić do rozwoju tzw. przetoki skórnej, czyli kanału pomiędzy miejscem gromadzenia ropy a powierzchnią skóry. Powiększone węzły chłonne na ogół ulegają samoistnemu zmniejszeniu po upływie 4–6 tygodni, choć w nielicznych przypadkach utrzymują się powiększone przez dłuższy czas.

Dodatkowymi objawami choroby kociego pazura są: gorączka, zmęczenie, brak apetytu, osłabienie, nudności, bóle głowy, podbrzusza i pleców, powiększenie wątroby i śledziony. W większości przypadków choroba kociego pazura ma łagodny przebieg. Do zaostrzenia dochodzi przeważnie u osób z zaburzeniami w pracy układu odpornościowego.

Choroba kociego pazura – do jakiego lekarza należy się zgłosić?

W przypadku objawów ogólnych takich jak powiększenie węzłów chłonnych, gorączki i osłabienia należy zgłosić się do internisty lub lekarza rodzinnego. Należy pamiętać, że gdy dojdzie do ugryzienia przez zwierzę, należy pilnie skonsultować się z lekarzem w celu dodatkowego wdrożenia profilaktyki przeciw infekcjom zagrażającym życiu i zdrowiu – tężcowi i wściekliźnie. Zwlekanie z pójściem do lekarza może ograniczyć skuteczność podjętego leczenia, a w konsekwencji prowadzić do rozwoju niebezpiecznych dla życia powikłań.

Konsultacja internisty

Choroba kociego pazura – diagnostyka

Podstawą rozpoznania choroby kociego pazura jest badanie podmiotowe, czyli wywiad. Lekarz przeprowadza rozmowę z pacjentem, starając się uzyskać od niego jak najwięcej informacji o występujących objawach, dotychczasowej historii chorobowej, prowadzonym stylu życia, zażywanych lekach, posiadanych zwierzętach oraz ich aktualnych szczepieniach u weterynarza.

Następnie ma miejsce badanie przedmiotowe – chorobę kociego pazura sugerują powiększone węzły chłonne i zmiana pierwotna, która ma postać krosty lub grudki.

Kolejny krok to zlecenie badań obrazowych węzłów chłonnych w celu różnicowania z innymi przyczynami ich powiększenia, zwłaszcza z zakażeniem gruźlicą lub innymi prątkami atypowymi, mononukleozą zakaźną, toksoplazmozą, ropnym zapaleniem węzłów chłonnych, chorobą nowotworową, tularemią.

Ostateczne rozpoznanie choroby kociego pazura dają badania, które badają obecność swoistych przeciwciał, inaczej nazywanych immunoglobulinami. Należą do nich immunoglobuliny klasy M (tzw. IgM) oraz G (tzw. IgG). Schorzenie można rozpoznać również na podstawie pobranego materiału (biopsji) z zajętego infekcją węzła chłonnego.

Przeczytaj również: Grzybica paznokci – jak wygląda i w jaki sposób jest leczona?

Jak leczyć chorobę kociego pazura?

Leczenie choroby kociego pazura polega na antybiotykoterapii. Zazwyczaj prowadzona jest terapia skojarzona, która polega na połączeniu 2 lub 3 antybiotyków. Najczęściej to antybiotyk z grupy makrolidów, doksycyklina lub ciprofloksacyna. Antybiotyki stosuje się przez kilka tygodni. Jednocześnie prowadzone jest leczenie objawowe.

W przypadku podwyższonej temperatury ciała pomocne są ogólnodostępne preparaty o działaniu przeciwgorączkowym zawierające paracetamol lub ibuprofen. Temperaturę można dodatkowo zbijać zimnymi kompresami na czoło.

Na powiększone i tkliwe węzły chłonne wskazane jest stosowanie wilgotnych, gorących okładów. W przypadku zaropienia tych struktur konieczne okazać się może ich nakłucie w celu opróżnienia z treści ropnej. Rzadkością są zabiegi usunięcia zmienionego chorobowo węzła chłonnego lub powstałej przy nim przetoki skórnej.

Powikłania choroby kociego pazura

W przypadku ciężkiego przebiegu choroby kociego pazura dojść może do powstania powikłań, które najczęściej obejmują:

  • zajęcie siatkówki, co wiąże się z ryzykiem utraty wzroku;
  • zapalenie mózgu;
  • zapalenie płuc;
  • zropienie węzła chłonnego;
  • zespół Parinauda – uszkodzenie obszaru wzroku w mózgu prowadzące do porażenia spojrzenia ku górze;
  • rzadko zapalenie szpiku kostnego, zapalenie wsierdzia, zajęcie kości lub małopłytkowość.
Źródła
  1. A. Lipińska-Opałka, A. Wawrzyniak, A. Gościńska i wsp., Choroba kociego pazura u 14-letniej dziewczynki – opis przypadku, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2020, t. 16, nr 3, s. 316–319.
  2. Ł. Mazurek, S. Winiarczyk, Ł. Adaszek, Choroba kociego pazura jako zoonoza: patogeneza, objawy kliniczne, rozpoznawanie, „Medycyna Weterynaryjna” 2018, t. 74, nr 11, s. 693–696.
  3. E. Kuchar, Choroba kociego pazura, „Medycyna Praktyczna dla pacjentów” 2017, online :https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/157689,choroba-kociego-pazura [dostęp: 07.08.2023].


Zobacz także

BMI.jpg
DietetykaUroda i sportZdrowie na co dzień

Czym jest wskaźnik BMI? Jak interpretować wyniki?

W ciągu ostatnich lat w polskim społeczeństwie – i nie tylko – wzrósł problem nadwagi i otyłości. Szacuje się, że w naszym kraju na otyłość cierpi ok. 9 mln osób. Statystyki na ten temat bazują na międzynarodowej skali BMI (ang. Body Mass Index), która pozwala oszacować, czy aktualna waga jest prawidłowa, zbyt wysoka lub za niska. Sprawdź, czym jest ten wskaźnik, jak dokonywać obliczeń i interpretować wyniki.

Niedobór magnezu.jpg
Zdrowie na co dzień

Jak objawia się niedobór magnezu? Jakie ma skutki? Kiedy wdrożyć suplementację?

Magnez to ważny minerał dla organizmu człowieka. Pełni on wiele istotnych funkcji: wspiera układ nerwowy i odpornościowy, zapobiega bolesnym skurczom mięśni i zmęczeniu i wraz z wapniem buduje zdrowe kości i zęby etc. Sprawdź, jak objawia się niedobór tego pierwiastka, jakie mogą być jego skutki i kiedy warto rozważyć suplementację.

Płyn w opłucnej.jpg
Zdrowie na co dzień

Czym jest płyn w opłucnej – dlaczego się gromadzi? Jakie daje objawy? Jak się go pozbyć?

Płyn w opłucnej, potocznie zwany „wodą w płucach”, to stan, w którym w przestrzeni między płucami a ścianą klatki piersiowej gromadzi się nadmierna ilość płynu. Może on świadczyć m.in. o chorobach płuc, serca, układu krążenia lub niektórych schorzeniach autoimmunologicznych. Sprawdź, jak rozpoznać nieprawidłowości w obrębie jamy opłucnej, jakie badania wykonać i na czym polega leczenie.

Wszystkie artykuły i poradniki