Szycie ścięgna Achillesa jest procedurą chirurgiczną stosowaną w przypadku uszkodzenia tego ścięgna. Decyzja o przeprowadzeniu operacji zależy od wielu czynników, takich jak: stopień aktywności fizycznej, ogólny stan zdrowia, lokalizacja i rodzaj uszkodzenia ścięgna. Dowiedz się więcej na temat zabiegu szycia ścięgna Achillesa.
Jakie są wskazania do szycia ścięgna Achillesa?
Na liście wskazań do zabiegu szycia ścięgna Achillesa znajdują się przede wszystkim:
- ostra całkowita przerwa w ścięgnie Achillesa – najczęstsze wskazanie do szycia ścięgna. Przerwanie ścięgna na ogół następuje na skutek nagłego, gwałtownego ruchu, np. podczas aktywności sportowych;
- niepełne pęknięcie ścięgna Achillesa – gdy ścięgno jest częściowo uszkodzone, a leczenie zachowawcze nie przynosi efektu;
- brak skuteczności leczenia nieoperacyjnego – w sytuacjach, gdy terapia nieoperacyjna (np. unieruchomienie, rehabilitacja) nie przynosi poprawy funkcji ścięgna lub jeśli dochodzi do nawrotowych urazów;
- chroniczne uszkodzenia ścięgna – przewlekłe urazy lub zapalenia ścięgna, które prowadzą do osłabienia struktury ścięgna i zwiększonego ryzyka pęknięcia.
Zobacz także: Zapalenie rozcięgna podeszwowego
Przeciwwskazania do szycia ścięgna Achillesa
Decyzja o przeprowadzeniu zabiegu szycia ścięgna Achillesa zawsze powinna być podejmowana indywidualnie, z uwzględnieniem wszystkich potencjalnych korzyści i ryzyka, oraz po dokładnej ocenie przez lekarza prowadzącego. Istnieją pewne przeciwwskazania do szycia ścięgna Achillesa, m.in.:
- poważne choroby układowe, takie jak niewyrównana cukrzyca, niewydolność serca, choroby nerek, niewydolność oddechowa;
- ciężki stan ogólny, np. osoby po przebytych zawałach serca czy udarach mózgu;
- obecność aktywnej infekcji skórnej lub innych tkanek miękkich w okolicy planowanego cięcia chirurgicznego;
- znaczne uszkodzenie skóry lub tkanek wokół ścięgna – duże rany lub martwica tkanek;
- nieodpowiednie unaczynienie kończyny – osoby z chorobami naczyń obwodowych;
- zaawansowany wiek i niska aktywność fizyczna – osoby starsze, prowadzące siedzący tryb życia, dla których ryzyko operacji może przewyższać korzyści wynikające z poprawy funkcji ścięgna;
- wybrane choroby krwi i zaburzenia krzepnięcia;
- alergie na szwy lub inne materiały używane podczas operacji;
- brak współpracy ze strony Pacjenta – osoby, które mogą mieć trudności z przestrzeganiem zaleceń pooperacyjnych, w tym rehabilitacji, co jest kluczowe dla powodzenia zabiegu szycia ścięgna Achillesa.
Zobacz także: Wydłużenie ścięgna Achillesa
Jak przebiega przygotowanie do szycia ścięgna Achillesa?
Przygotowanie do operacji szycia ścięgna Achillesa obejmuje kilka ważnych kroków, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa Pacjentowi oraz maksymalizację szans na sukces zabiegu. Najważniejsze etapy przygotowań to:
Konsultacja i ocena przedoperacyjna
- Wizyta u specjalisty chirurga lub ortopedy – dokładna ocena urazu poprzez badanie fizykalne i badania obrazowe (np. RTG stopy, USG stawu skokowego, rezonans magnetyczny) w celu potwierdzenia diagnozy i oceny stopnia uszkodzenia ścięgna.
- Ocena ogólnego stanu zdrowia Pacjenta – szczegółowy wywiad medyczny, badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, parametry krzepnięcia,
- Ocena ryzyka znieczulenia – konsultacja z anestezjologiem w celu oceny stanu zdrowia Pacjenta i wyboru odpowiedniego rodzaju znieczulenia.
Przygotowanie przedoperacyjne
- Omówienie przebiegu operacji, ryzyka i korzyści, możliwych powikłań oraz procesu rekonwalescencji. Przekazanie informacji na temat konieczności przestrzegania zaleceń pooperacyjnych i rehabilitacji.
- Przygotowanie fizyczne – zalecenie rzucenia palenia, lekkostrawna dieta i nawadnianie przed operacją, na 6–8 godzin przed zabiegiem Pacjent powinien być na czczo (nie jeść ani nie pić).
- Przerwanie lub modyfikacja przyjmowania niektórych leków, takich jak leki przeciwzakrzepowe, zgodnie z zaleceniami lekarza.
Dzień operacji
- Przybycie do szpitala na określoną godzinę, zazwyczaj kilka godzin przed planowanym zabiegiem. Dostarczenie dokumentacji medycznej.
- Przebranie się w odzież szpitalną, usunięcie biżuterii i innych przedmiotów osobistych.
- Umieszczenie wkłucia dożylnego (wenflonu) do podawania leków i płynów podczas operacji. Przeprowadzenie procedur związanych ze znieczuleniem.
Metody szycia ścięgna Achillesa
Operacja szycia ścięgna Achillesa może być przeprowadzona w różny sposób. Najczęściej stosowane metody to:
Otwarte szycie ścięgna Achillesa
Chirurg wykonuje duże nacięcie na skórze, aby uzyskać pełny dostęp do uszkodzonego ścięgna. Zaletą tej metody jest dobra widoczność i dokładność podczas zszywania ścięgna. Wiąże się ona jednak z większym ryzykiem infekcji, dłuższym czasem gojenia i większą blizną.
Minimalnie inwazyjne szycie ścięgna Achillesa
Wykonuje się kilka małych nacięć, przez które wprowadza się specjalistyczne narzędzia chirurgiczne. Zaletą tej metody jest mniejsza trauma tkanek, krótszy czas gojenia, mniejsze blizny. Metoda ta może być trudniejsza technicznie i wymaga specjalistycznego sprzętu.
Zabieg szycia ścięgna Achillesa może być też przeprowadzony różnymi technikami szycia, zwykle pod kontrolą obrazu USG
Wybór odpowiedniej techniki szycia ścięgna Achillesa zależy od wielu czynników, takich jak:
- rodzaj i lokalizacja uszkodzenia,
- ogólny stan zdrowia i poziom aktywności Pacjenta,
- doświadczenie chirurga,
- dostępność sprzętu i materiałów.
Każda z technik ma swoje zalety i wady, a ostateczna decyzja powinna być podejmowana indywidualnie dla każdego Pacjenta.
Rekonwalescencja po zabiegu
Konieczna jest krótkotrwała obserwacja po operacji, zazwyczaj na oddziale wybudzeniowym, w celu monitorowania stanu Pacjenta po znieczuleniu. Pacjent otrzymuje instrukcje dotyczące pielęgnacji rany, stosowania opatrunków i rehabilitacji oraz ustalany jest harmonogram wizyt kontrolnych u ortopedy. Bezpośrednio po operacji ścięgno Achillesa jest zazwyczaj unieruchomione w gipsie lub zablokowanej ortezie na około 2 tygodnie z następnie stopniowym zwiększaniem zakresu ruchomości i poziomu aktywności. Należy unikać obciążania operowanej nogi. Zaleca się trzymanie nogi w uniesionej pozycji, aby zredukować obrzęk i poprawić krążenie krwi.
Po odblokowaniu ortezy lub zdjęciu gipsu, zazwyczaj po 2 tygodniach od operacji rozpoczyna się rehabilitację. Obciążenie nogi jest stopniowo zwiększane w miarę gojenia się ścięgna. Całkowity powrót do pełnej aktywności sportowej może zająć od 4 do nawet 12 miesięcy.