Przewlekłe zapalenie zatok jest schorzeniem, które pojawia się zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Najczęściej wynika z nieprawidłowego procesu wentylacji, prowadzącego do pojawienia się stanu zapalnego i nadkażenia bakteryjnego w obrębie nosa i zatok przynosowych.
Jest to uciążliwa dolegliwość charakteryzująca się niedrożnością nosa, katarem, spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła, kaszlem. Dodatkowo mogą wystąpić zaburzenia węchu, ucisk wraz z uczuciem „nabrzmienia” w okolicy twarzy, bóle głowy, przytykanie uszu, obrzęk powiek i drapanie w gardle.
Leczenie zatok - diagnostyka oraz kwalifikacja do leczenia
W ramach diagnostyki oraz kwalifikacji do leczenia przeprowadzamy:
- ocenę stanu górnych dróg oddechowych ze szczególnym uwzględnieniem jam nosa (rynoskopia)
- badanie endoskopowe
- tomografię komputerową zatok przynosowych
- badania mikrobiologiczne i bakteriologiczne wydzieliny z nosa (w razie konieczności).
Badanie zatok u laryngologa – kiedy jest wskazane?
Zapalenie zatok przynosowych może wywoływać wiele czynników. Niezależnie od typu infekcji mogą to być:
- schorzenia, takie jak astma, alergie czy cukrzyca;
- wady anatomiczne (złamany nos czy skrzywiona przegroda nosowa);
- zanieczyszczenie środowiska (w tym dym papierosowy);
- zaburzenia transportu śluzowo-rzęskowego;
- ogólne osłabienie układu odporności;
- przebyte wcześniej choroby (nawet niegroźne infekcje).
Specjaliści od laryngologii przekonują, że można zapobiegać powstawaniu takich problemów, unikając dymu tytoniowego, walcząc z alergiami, ograniczając wdychanie podrażniających substancji czy troszcząc się o regularne nawadnianie organizmu.
Laryngolog od zatok będzie musiał pomóc pacjentowi, jeśli długotrwale będą u niego występować:
- problemy z węchem;
- niedrożność i nieżyt nosa;
- obrzęk, ból, lub uczucie ucisku twarzy;
- zatkane zatoki;
- poczucie wzrostu ciśnienia, ucisku, rozpierającego uczucia dyskomfortu;
- wyciekanie lub zaleganie wydzieliny ropnej w nosie, w przypadku zapalenia zatok bez kataru;
- kaszel;
- gorączka;
- rozciągający się od zatok ból głowy;
- ogólne złe samopoczucie.
Zachowawcze leczenie zatok szczękowych i przynosowych
Etiologia zapalenia zatok może być bardzo zróżnicowana. To problem na tle bakteryjnym lub wirusowym, ale może także wynikać z alergii. Leczenie zatok uwzględnia zwykle postępowanie zachowawcze lub operacyjne. Leczenie zachowawcze obejmuje m.in.:
- stosowanie antybiotyków;
- płukanie zatok u laryngologa;
- leczenie przeciwalergiczne;
- podanie leków przeciwzapalnych.
Powikłania wynikające z nieleczonego zapalenia zatok
Zatoki położone są w pobliżu innych struktur ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jeśli nie zostaną prawidłowo wyleczone, mogą doprowadzić do poważnych powikłań dotyczących mózgu, zębów, kości nosowej czy jamy ustnej. Dlatego tak ważna jest szybka, poprawna diagnoza problemu i dopasowanie do niej właściwego postępowania medycznego. W Centrum Medycznym MAVIT pracują wyłącznie doświadczeni specjaliści, którzy kompleksowo zajmują się zdrowiem każdego pacjenta.
Leczenie zatok - metody
Funkcjonalna endoskopowa operacja zatok – FESS
Funkcjonalna endoskopowa operacja zatok (FESS) stanowi podstawową metodę leczenia przewlekłego zapalenia zatok przynosowych, wykonywanych w naszym Szpitalu. Metoda ta przywraca prawidłową wentylację i drenaż zatok oraz zapewnia sprawny mechanizm oczyszczania jam zatok. Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym z dostępem przez otwory nosowe (nozdrza przednie) bez nacinania powłok skórnych twarzy lub śluzówki jamy ustnej. Szpital CM Mavit w Katowicach, jako jeden z nielicznych ośrodków, po operacji nosa i zatok przynosowych, stosuje nowoczesne, wewnątrznosowe opatrunki typu Merocel.
Dzięki zastosowaniu endoskopu optycznego wraz z zestawem mikrochirurgicznych narzędzi, możliwe jest precyzyjne usunięcie wszystkich nieprawidłowych zmian, blokujących drożność zatok przynosowych w tzw. kompleksie ujściowo-przewodowym, np. przerosty błony śluzowej, polipy oraz nieprawidłowe struktury kostne.
Zastosowanie systemu do płukania zatok
Zabieg polega na wprowadzeniu przez jamę nosa do zmienionej zapalnie zatoki, po wcześniejszym jej udrożnieniu, przewodu zakończonego miękką końcówką. Różne rodzaje końcówek umożliwiają odpowiednie dotarcie do zatok szczękowych, komórek sitowych oraz zatok klinowych i czołowych. Następnie jamy zatok przepłukiwane są pod ciśnieniem roztworem soli fizjologicznej, do którego dodatkowo można podać antybiotyk lub steryd, zwiększając efektywność leczenia i eradykacji biofilmu bakteryjnego. Dzięki dużej elastyczności końcówek i możliwości ich zamiany, zabieg można przeprowadzić bardzo dokładnie.
Precyzyjne usunięcie bakterii jest podstawą do prawidłowego funkcjonowania zatok oraz uniknięcia powracających stanów zapalnych w przyszłości.
Korzyści wynikające z przeprowadzenia zabiegu endoskopową metodą FESS z płukaniem zatok:
- usunięcie ogniska zapalnego z zatok przynosowych
- zachowanie nienaruszonych struktur anatomicznych, które nie są objęte procesem chorobowym
- uniknięcie zewnętrznych cięć skóry i błony śluzowej
- w znacznym stopniu wypłukanie bakterii biofilmu
- znaczne ograniczenie bólu pooperacyjnego
- krótki czas hospitalizacji chorego.
Endoskopową operację zatok FESS w połączeniu z płukaniem zatok przeprowadzamy w znieczuleniu ogólnym z zastosowaniem delikatnych, mikrochirurgicznych narzędzi wprowadzanych przez otwory nosowe. Zabieg przeprowadzany jest całkowicie wewnątrznosowo. Po wykonanym zabiegu, który trwa około 1-2 godzin (w zależności od zakresu operowanych zmian), Pacjent pozostaje na oddziale 2 dni, do codziennych czynności powraca po wypisaniu ze szpitala. W okresie do 4 tygodni po zabiegu zaleca się ograniczenie zwiększonego wysiłku fizycznego.
Leczenie przeprowadzane z płukaniem zatok w LUX MED Szpital MAVIT:
- pełny zabieg FESS – otwarcie zatok wraz z płukaniem wszystkich zatok w przypadku, gdy proces zapalny obejmuje wszystkie zatoki przynosowe
- pełny zabieg FESS – otwarcie zatok wraz z płukaniem ograniczonym do zmienionych zapalnie zatok
- płukanie zatok*.
*zabieg ten dotyczy tylko tych Pacjentów, u których pomimo wykonania zabiegu operacyjnego FESS z udrożnieniem ujścia zatok, objawy choroby nadal występują, co spowodowane jest obecnością tzw. biofilmu bakteryjnego.