Lekarz chorób zakaźnych

Czym zajmuje się lekarz chorób zakaźnych?        

Lekarz chorób zakaźnych, nazywany również specjalistą chorób zakaźnych, zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem i zapobieganiem różnym rodzajom chorób zakaźnych. Jest to specjalista medycyny, który ma zaawansowaną wiedzę i doświadczenie w obszarze chorób wywołanych przez patogeny, takie jak: bakterie, wirusy, grzyby lub pasożyty. Specjalista ten zajmuje się także kontrolą i prewencją chorób zakaźnych w populacji. Może prowadzić badania epidemiologiczne, szczepienia, edukację zdrowotną i promować zachowania mające na celu zapobieganie infekcjom.

W przypadku wystąpienia epidemii lub pandemii lekarz chorób zakaźnych może zostać zaangażowany w zarządzanie w opiece zdrowotnej. Może pracować w ścisłej współpracy z instytucjami zdrowia publicznego i innymi specjalistami, aby kontrolować rozprzestrzenianie się chorób i zapewnić społeczeństwu odpowiednią opiekę medyczną.

Specjaliści chorób zakaźnych często udzielają konsultacji innym lekarzom w przypadkach podejrzeń o zakażenie lub w razie napotkania trudności w diagnozowaniu i leczeniu chorób zakaźnych. Mogą również prowadzić badania naukowe w celu rozwijania nowych leków, szczepień i terapii skierowanych przeciwko chorobom zakaźnym.

Specjalista chorób zakaźnych  jest odpowiedzialny za dokładną diagnozę chorób zakaźnych. To oznacza, że ​​musi rozpoznać, jaki patogen (mikroorganizm chorobotwórczy) spowodował daną chorobę, co jest kluczowe dla właściwego leczenia. Następnie opracowuje plan leczenia oparty na diagnozie. Ten może obejmować przepisywanie odpowiednich leków, terapię antybiotykową, leczenie przeciwwirusowe, leczenie przeciwgrzybicze lub inne środki mające na celu zwalczanie patogenu i złagodzenie objawów choroby. Warto zauważyć, że lekarz internista może przekierować Pacjenta do specjalisty chorób zakaźnych, jeśli podejrzewa zakażenie lub jeśli objawy choroby są trudne do zdiagnozowania czy leczenia.

Specjalista chorób zakaźnych może zalecić różne szczepienia w zależności od potrzeb Pacjenta, jego historii medycznej, wieku i ewentualnych podróży do obszarów, gdzie występują endemiczne choroby zakaźne. Do najczęściej zalecanych należą:

• szczepienie przeciwko WZW B;
• szczepienia przeciw grypie i COVID-19;
• szczepienie przeciwko durowi brzusznemu;
• szczepienia na choroby tropikalne dla podróżnych;
• szczepienie MMR;
• szczepienie przeciwko HPV;
• szczepienie przeciwko pneumokokom.

Dla kogo przeznaczone są konsultacje u lekarza chorób zakaźnych?

Kiedy udać się do lekarza chorób zakaźnych? Istnieje wiele różnych chorób i stanów, które mogą wymagać konsultacji u lekarza chorób zakaźnych. Są to:

• poważne lub trudne do kontrolowania infekcje bakteryjne, takie jak: gruźlica, kiła czy zakażenie gronkowcowe, oporne na antybiotyki;
• wirusowe zapalenie wątroby (np. wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C);
• infekcje wirusowe układu oddechowego, takie jak: COVID-19, grypa;
• zakażenie drożdżakami (Candida), które może wystąpić w jamie ustnej, gardle, narządach płciowych lub przewodzie pokarmowym;
• pasożytnicze infekcje przewodu pokarmowego, takie jak: lamblioza, owsica czy toksoplazmoza;
• infekcje pasożytnicze układu krwionośnego, takie jak malaria;
• zakażenia układu nerwowego, takie jak odkleszczowe zapalenie mózgu lub  zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• zakażenia w trakcie ciąży, takie jak toksoplazmoza i cytomegalia;
• medycyna podróży – osoby, które wróciły z obszarów, gdzie występują endemiczne choroby zakaźne, takie jak: denga, malaria, chikungunya lub gorączka krwotoczna Zika;
• w przypadku wystąpienia epidemii lub pandemii choroby zakaźnej, takiej jak COVID-19, lekarz chorób zakaźnych jest kluczowym specjalistą do ich diagnozowania, leczenia i zarządzania tymi sytuacjami.

Jak wygląda wizyta u lekarza chorób zakaźnych?                           

Wizyta u lekarza chorób zakaźnych może różnić się w zależności od Pacjenta i rodzaju infekcji. Niemniej istnieje kilka wspólnych kroków i czynności, które zazwyczaj mają miejsce podczas takiej wizyty.

Lekarz chorób zakaźnych przeprowadza wywiad medyczny, w którym zbiera informacje na temat objawów, długości ich występowania, nasilenia, podejmowanych działań w celu ich złagodzenia. Może także zapytać o podróże, kontakty z osobami chorującymi na infekcje, przebyte szczepienia oraz inne czynniki ryzyka.

Po rozmowie lekarz przeprowadza badanie fizykalne, które może obejmować: pomiar temperatury ciała, ocenę stanu skóry, oczu, uszu, gardła, serca, płuc i innych narządów. Badanie to może dostarczyć wskazówek dotyczących charakteru i zasięgu infekcji.

W zależności od podejrzeń lekarza oraz wyników dotychczasowego wywiadu i badania fizykalnego może być konieczne przeprowadzenie badań laboratoryjnych. To mogą być: testy z krwi, z moczu, wymazy z jamy nosowej lub gardła, badania obrazowe (np. rentgen, tomografia komputerowa) lub inne specjalistyczne badania diagnostyczne. Ich wyniki pomagają potwierdzić diagnozę oraz określić rodzaj i wrażliwość patogenu na leczenie. Na podstawie zebranych danych, w tym wyników badań laboratoryjnych, lekarz dokonuje diagnozy i opracowuje plan leczenia.

Jakie choroby leczy specjalista chorób zakaźnych?

Lekarz chorób zakaźnych ma zaawansowaną wiedzę na temat patogenów wywołujących infekcje, dlatego zakres jego specjalizacji jest bardzo szeroki. Najczęściej zajmuje się leczeniem takich chorób, jak:

• gruźlica;
• borelioza;
• zakażenie HIV i zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS);
• wirusowe zapalenie wątroby;
• COVID-19;
• kiła (Syphilis);
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (Meningitis);
• wirusowe zapalenie mięśnia sercowego;
• infekcje skóry i tkanek miękkich;
• wirusowe zapalenie mózgu;
• infekcje grzybicze;
• zakażenie wirusem opryszczki;
• malaria;
• wirusowe infekcje dróg oddechowych;
• zakażenia układu pokarmowego;
• choroba Chagasa;
• gorączka krwotoczna Ebola.