Ząb mądrości – kiedy pojawia się stan zapalny w tkankach otaczających? Co robić?

23.01.2025

Trudności z otwieraniem ust, ból promieniujący do ucha i gardła, obrzęk dziąseł – to tylko niektóre objawy stanu zapalnego tkanek otaczających ząb mądrości. Jego przyczyną może być m.in. nieprawidłowe ułożenie zębów w kości, nieprawidłowości tkanek dziąsła wokół zęba oraz ich utrudniona higiena. Sprawdź, jak poradzić sobie ze stanem zapalnym w okolicy ósemki i dlaczego dentyści często zalecają ekstrakcję ósemek!

stan zapalny zęba mądrości.jpg

Spis treści

Czym są zęby mądrości i dlaczego powodują problemy?
Czym jest stan zapalny tkanek wokół zębów mądrości? Kiedy się pojawia?
Jakie dolegliwości towarzyszą stanowi zapalnemu tkanek wokół zębów mądrości?
Jak leczyć stan zapalny tkanek wokół zęba mądrości?

Czym są zęby mądrości i dlaczego powodują problemy?

Zęby mądrości – czyli ósemki – to ostatnie (trzecie) zęby trzonowe, które wyrzynają się w jamie ustnej. Zazwyczaj pojawiają się pomiędzy 17. a 25. rokiem życia, a u niektórych osób mogą całkowicie lub częściowo zatrzymać się w kości.

Jest to relikt ewolucji – w przeszłości, kiedy dieta człowieka składała się głównie z twardego i surowego pożywienia, zęby mądrości brały czynny udział w procesie żucia. Jednak wraz ze zmianą diety i ewolucją człowieka szczęka stała się nieco mniejsza, a ósemki przestały pełnić swoją funkcję. Dziś nie są nawet potrzebne do prawidłowego funkcjonowania układu stomatologicznego, a często stają się przyczyną problemów, takich jak:

  • ból podczas wyrzynania;
  • nacisk na sąsiednie zęby, który powoduje ich przesuwanie i stłoczenia;
  • zatrzymanie w kości – wiele osób może zobaczyć swoje zęby mądrości jedynie na pantomogramie;
  • torbiele wokół zatrzymanych ósemek;
  • większa podatność na próchnicę;
  • nawracające stany zapalne tkanek otaczających.

Zobacz także: Czym jest stan zapalny miazgi zęba? Objawy, przyczyny, sposoby leczenia.

Czym jest stan zapalny tkanek wokół zębów mądrości? Kiedy się pojawia?

Stan zapalny w stomatologii to reakcja organizmu na uszkodzenie lub infekcję tkanek znajdujących się wewnątrz zęba i wokół niego. Może on dotknąć również zębów mądrości, a najczęściej pojawia się podczas ich wyrzynania lub gdy są one już częściowo wyrżnięte. W literaturze fachowej problem ten określa się również jako pericoronitis – jest to zapalenie tkanek miękkich, które otaczają koronę częściowo wyrżniętego zęba. Dziąsło tworzy wtedy rodzaj „kaptura” nad zębem, gdzie gromadzą się resztki jedzenia i bakterie.

Najczęstsze przyczyny zapalenia tkanek wokół ósemek to ich nieprawidłowe ułożenie, brak miejsca w łuku zębowym lub uraz mechaniczny.

Nieprawidłowe ułożenie zęba

Jeśli ósemka rośnie pod kątem lub jest częściowo przykryta dziąsłem, trudno jest utrzymać w tym miejscu odpowiedni poziom higieny. Gromadzące się resztki jedzenia i bakterie powodują stan zapalny.

Brak miejsca w łuku zębowym

Gdy dla ósemki nie ma wystarczająco miejsca, może ona naciskać na sąsiednie zęby lub dziąsła, powodując podrażnienia i stany zapalne tkanek otaczających.

Uraz mechaniczny

Urazy dziąseł podczas jedzenia lub szczotkowania zębów mogą prowadzić do powstania niewielkich ran, które są podatne na nadkażenie.

Zobacz także: Zapalenie dziąseł – przyczyny, objawy, sposoby leczenia.

Jakie dolegliwości towarzyszą stanowi zapalnemu tkanek wokół zębów mądrości?

Stan zapalny tkanek wokół zębów mądrości utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jego najbardziej charakterystycznym objawem jest intensywny ból – pulsujący, tępy, ostry, często promieniujący do ucha, skroni lub szyi. Dziąsło wokół ósemek jest zazwyczaj zaczerwienione, obrzęknięte i bardzo wrażliwe na dotyk..

Obrzęk oraz naciek zapalny tkanek wokół zęba mądrości może ograniczać ruchy żuchwy, co utrudnia mówienie, jedzenie i przełykanie. Stan zapalny wywołuje również objawy ogólne, takie jak podwyższona temperatura ciała czy osłabienie. Widocznym symptomem dla lekarza stomatologa są także powiększone węzły chłonne.

Jak leczyć stan zapalny tkanek wokół zęba mądrości?

Stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych to często zbyt mało, aby poradzić sobie z bolesnymi symptomami stanu zapalnego tkanek otaczających ząb mądrości. Dolegliwości te wymagają wizyty u dentysty. Dokładnie oczyści on kieszonkę dziąsłową i zaaplikuje miejscowo leki przeciwzapalne.

W przypadku zaawansowanej infekcji lekarz zaleci antybiotykoterapię, która pomoże zwalczyć stan zapalny. Jeśli w okolicy zęba powstał ropień, konieczne może być jego nacięcie i drenaż, aby umożliwić odpływ wydzieliny.

Gdy stan zapalny powraca lub ząb mądrości powoduje poważne problemy, zalecana jest ekstrakcja. To najbardziej radykalne, ale często najskuteczniejsze rozwiązanie, zwłaszcza gdy ósemki są dotknięte zaawansowaną próchnicą lub ich ułożenie jest bardzo niekorzystne dla pozostałych zębów.

Źródła

K. Wasiluk, Zdrowe zęby, Wydawnictwo Znak, Kraków 2020.

U. Kaczmarek i in., Stomatologia zachowawcza z endodoncją, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2014.

G. Trybek i in., Zatrzymany ząb mądrości w atroficznej żuchwie przyczyną ropnia przestrzeni przygardłowej u pacjenta geriatrycznego. Opis przypadku, „Magazyn Stomatologiczny”, https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a4327/Zatrzymany-zab-madrosci-w-atroficznej-zuchwie-przyczyna-ropnia-przestrzeni-przygardlowej-u-pacjenta-geriatrycznego--Opis-przypadku.html [dostęp 11.2024].

Zobacz także

erozja zębów.jpg
Stomatologia

Czym jest erozja zębów? Kiedy występuje i jak ją leczyć?

Erozja zębów – w przeciwieństwie do próchnicy, która jest wynikiem działania bakterii – to proces chemiczny, który prowadzi do stopniowego zniszczenia twardych tkanek zębowych. Rozpoczyna sie jako erozja szkliwa, a po odsłonięciu wartswy zebiny dochodzi do demineralizacji i starcia zebiny. Sprawdź, jakie czynniki zwiększają ryzyko powstania tego problemu.

ćmiący ból zęba.jpg
Stomatologia

Ćmiący ból zęba – jakie mogą być jego przyczyny? Jak go leczyć?

Ćmiący ból zęba to potoczne określenie, którego Pacjenci używają, aby opisać tępy i przede wszystkim długotrwały ból o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. Ponieważ często dolegliwość ta znika po zastosowaniu środków przeciwbólowych, wiele osób odkłada w czasie wizytę u dentysty. Sprawdź, dlaczego warto jak najszybciej poznać główną przyczynę bólu i ją wyeliminować!

invisalign.jpg
Stomatologia

Leczenie Invisalign vs tradycyjny aparat – czy leczenie różni się ceną

Leczenie wad zgryzu za pomocą zdejmowanych nakładek ortodontycznych staje się coraz popularniejsze. Nic dziwnego – dla Pacjenta oznacza brak ograniczeń w codziennym życiu, a utrzymanie higieny jest o wiele prostsze. Często można jednak usłyszeć opinię, że leczenie jest o wiele droższe od tradycyjnego aparatu – sprawdzamy czy to prawda.

Wszystkie artykuły i poradniki