Bilirubina całkowita

Bilirubina całkowita – czym jest to badanie?

Bilirubina całkowita to badanie laboratoryjne, które mierzy ilość bilirubiny obecnej we krwi. Bilirubina jest produktem rozpadu hemoglobiny, powstaje w wyniku naturalnej degradacji czerwonych krwinek. Następnie jest transportowana do wątroby, gdzie jest przekształcana i wydalana z organizmu.

Podwyższony poziom bilirubiny sugeruje występowanie zaburzeń w funkcjonowaniu wątroby lub dróg żółciowych, co z kolei może prowadzić do rozwoju żółtaczki. Badanie jest często przeprowadzane w celu oceny funkcji wątroby oraz diagnozowania i monitorowania różnych chorób, takich jak: zapalenie wątroby, marskość wątroby, cholestaza czy hemoliza.

Interpretacja wyników badania bilirubiny całkowitej wymaga uwzględnienia innych wskaźników laboratoryjnych oraz informacji klinicznych, aby postawić trafną diagnozę i opracować odpowiedni plan leczenia.

Sprawdź też: Echokardiografia – wskazania, przygotowanie, przebieg badania

Bilirubina całkowita – pośrednia i bezpośrednia

Oznaczenie stężenia bilirubiny całkowitej jest badaniem laboratoryjnym, które pozwala ocenić ilość bilirubiny obecnej we krwi. Jest ona podzielona na dwie główne frakcje: bilirubinę pośrednią (nieskoniugowaną) i bilirubinę bezpośrednią (skoniugowaną).

Bilirubina pośrednia jest wynikiem rozpadu hemoglobiny w czerwonych krwinkach. Po uwolnieniu z erytrocytów jest ona transportowana przez krew do wątroby, gdzie zostaje przekształcona w bilirubinę bezpośrednią.

Bilirubina bezpośrednia jest postacią bilirubiny, która została przetworzona przez wątrobę, gdzie dochodzi do jej połączenia z kwasem glukuronowym i powstania związków skoniugowanych, które są rozpuszczalne w wodzie. Bilirubina bezpośrednia jest łatwiej wydalana z organizmu wraz z żółcią i stolcem.

Na podstawie proporcji między bilirubiną bezpośrednią a pośrednią można wywnioskować o charakterze patologii. Na przykład wysoki poziom bilirubiny bezpośredniej wskazuje na blokadę dróg żółciowych, podczas gdy wzrost bilirubiny pośredniej częściej związany jest z uszkodzeniem wątroby lub z innymi czynnikami, które wpływają na przetwarzanie bilirubiny.

Wskazania do wykonania badania

Badanie bilirubiny całkowitej jest stosowane w celu oceny funkcji wątroby oraz zdiagnozowania różnych schorzeń związanych z układem żółciowym. Istnieje kilka wskazań do przeprowadzenia tego badania, a oto niektóre z nich:

1. Objawy żółtaczki, takie jak: żółte zabarwienie skóry, białek oczu, ciemne zabarwienie moczu i jasne stolce.
2. Monitorowanie chorób wątroby, np.: wirusowego zapalenia wątroby, alkoholowej choroby wątroby, stłuszczenia wątroby czy jej marskości. Pomaga to monitorować funkcję organu i ocenić skuteczność leczenia.
3. Ocena przyczyn żółtaczki – badanie bilirubiny całkowitej i jej frakcji jest pomocne w identyfikacji przyczyn choroby. Może ułatwić różnicowanie między żółtaczką wątrobową (związaną z uszkodzeniem wątroby) a żółtaczką zaporową (spowodowaną blokadą dróg żółciowych).
4. Ocena czynności dróg żółciowych, np. w razie podejrzenia problemów z drogami żółciowymi, takimi jak kamica żółciowa czy zwężenie dróg żółciowych.
5. Monitorowanie wpływu leków na organizm – niektóre leki mogą mieć toksyczny wpływ na wątrobę i prowadzić do jej uszkodzenia. Regularne badanie bilirubiny całkowitej pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych działań niepożądanych.

W przypadku podejrzenia lub obecności jakichkolwiek objawów lub schorzeń związanych z wątrobą czy drogami żółciowymi warto skonsultować się z lekarzem w placówce LUX MED. To on będzie w stanie zdecydować o konieczności przeprowadzenia badania w celu oceny funkcji wątroby, postawienia diagnozy oraz ustalenia planu leczenia.

Bilirubina całkowita – normy

Zwykle zakres normy dla bilirubiny całkowitej wynosi od 0,2 do 1,2 mg/dl (3,4 do 20,5 μmol/l). Pamiętaj jednak, że normy te mogą nieco się różnić w zależności od laboratorium, które przeprowadza badanie, dlatego zawsze zaleca się porównanie wyników z odpowiednimi normami referencyjnymi danego laboratorium.

Wartości bilirubiny całkowitej mogą ulegać zmianom w zależności od wielu czynników, takich jak: wiek, płeć, stan zdrowia i stosowane leki. W przypadku otrzymania wyników poza normą referencyjną skonsultuj się z lekarzem w placówce LUX MED w celu interpretacji wyników, dalszej oceny i ustalenia planu leczenia, jeśli to konieczne.

Jaki poziom bilirubiny jest niepokojący?

Zazwyczaj lekarze uważają, że poziom bilirubiny całkowitej powyżej 1,2 mg/dl (20,5 μmol/l) jest niepokojący i wskazuje na obecność problemów zdrowotnych. Warto jednak pamiętać, że interpretacja wyników musi uwzględniać także inne czynniki, takie jak: objawy kliniczne, historię medyczną i wyniki pozostałych badań laboratoryjnych.

Wzrost poziomu bilirubiny sugeruje możliwość zaburzeń wątroby, dróg żółciowych, nadmiernego rozpadu czerwonych krwinek (hemolizy) lub innych schorzeń. Jeśli wyniki bilirubiny całkowitej przekraczają normę, lekarz może zalecić dodatkowe badania laboratoryjne, takie jak pomiar bilirubiny bezpośredniej, aminotransferaz wątrobowych (AST, ALT) czy badania obrazowe (np. ultrasonografię wątroby), aby ustalić przyczynę.

Bilirubina w moczu – jak przebiega badanie?

Badanie bilirubiny w moczu jest rutynowym testem laboratoryjnym. Badanie może być przeprowadzone z próbki porannego moczu.

Wykrycie podwyższonego poziomu bilirubiny w moczu może wskazywać na obecność chorób związanych z wątrobą, trzustką lub pęcherzykiem żółciowym. Jeśli obecność bilirubiny wynosi powyżej 1, oznacza to, że jej poziom jest podwyższony, ponieważ norma wynosi do 1,1 mg/dl. Natomiast wynik negatywny dla bilirubiny w moczu jest prawidłowy, co oznacza, że jej poziom mieści się w granicach normy.

Obecność bilirubiny w moczu nie jest związana z zakażeniem układu moczowego. Może natomiast świadczyć o chorobie wątroby lub dróg żółciowych. Jednakże, aby potwierdzić diagnozę, należy uwzględnić inne czynniki i pozostałe wyniki badań.

Z kolei podwyższona bilirubina w moczu u kobiet w ciąży może być spowodowana cholestazą. Stan taki wymaga konsultacji z ginekologiem.

Przeczytaj również: Mammografia – na czym polega i jak przygotować się do badania?