Uzależnienie od hazardu – objawy, skutki i pomoc

Czym charakteryzuje się uzależnienie od hazardu?

Uzależnienie od hazardu (nazywane również hazardem patologicznym) to nałóg behawioralny, a więc odnoszący się do konkretnych zachowań, których jednostka nie jest w stanie kontrolować. Jednocześnie problem ten często pozostaje przez długi czas niezauważony, nie tylko przez osobę uzależnioną, ale również przez otoczenie. Dzieje się tak dlatego, ponieważ symptomy tego nałogu można łatwo ukryć, a na pewno jest to znacznie prostsze niż w przypadku uzależnienia od alkoholu, nikotyny, narkotyków, a nawet gier oraz seksu.

Zgodnie z analizami badawczymi okresem w historii, który cechował się najwyższym odsetkiem osób uzależnionych od hazardu, były lata 90. XX wieku. To właśnie wtedy powstało wiele kasyn, a powoli zaczął rozwijać się również e-hazard. Obecnie w Polsce ludzie wydają nawet 10 milionów miesięcznie na hazard internetowy.

Wyróżnia się trzy główne formy hazardu:

• rekreacyjny – sporadyczny, traktowany rzeczywiście jako rozrywka;
• rekreacyjny z problemami – może być wstępem do poważnego uzależnienia, pojawiają się tutaj już negatywnie konsekwencje;
• patologiczny – uzależnienie z wieloma skutkami.

Warto zaznaczyć, że osoby uzależnione od hazardu mogą łączyć różne formy grania, albo też koncentrować się tylko na jednej. Przykładem hazardu drugiego typu są automaty do gier, które zwykle nie dają wysokich przegranych ani wygranych, jednak po czasie również prowadzą do poważnych trudności życiowych.

Przyczyny uzależnienia od hazardu

W przypadku uzależnienia od hazardu nie można wyróżnić jednej konkretnej przyczyny, ale wskazuje się na cały ich zespół. Dodatkowo występują różnice indywidualne, dotyczące osobowości, doświadczeń życiowych. Do najważniejszych przyczyn tego nałogu należą:

• skłonność do zachowań ryzykownych, chwiejność emocjonalna, impulsywność;
• niskie poczucie własnej wartości lub postrzeganie samego siebie poprzez pryzmat jedynie sukcesów (w tym również finansowych);
• skłonność do popadania w uzależnienia;
• negatywne doświadczenia życiowe z przeszłości, np. bieda w domu rodzinnym, brak wsparcia ze strony rodziców;
• niedojrzałość emocjonalna.

Na tej podstawie można uznać, że w przypadku uzależnienia od hazardu szczególnie ważne są czynniki osobowościowe.

Zobacz także: Przemoc ekonomiczna – czym jest i jak sobie z nią radzić?

Jak zachowuje się osoba uzależniona od hazardu?

Osoba uzależniona od hazardu w pierwszej fazie nałogu powoli rezygnuje z dotychczasowych sposobów spędzania czasu, a cały wysiłek koncentruje na graniu, ustala własne schematy i pewne zasady sukcesu. W tym momencie taka jednostka zaczyna również zaniedbywać codzienne aktywności oraz relacje z bliskimi ludźmi, koncentrując się głównie na hazardzie. W kolejnym etapie zaczynają się problemy finansowe, a także kłamstwa i ukrywanie wydatków (co jest szczególnie wyraźne w przypadku osób pozostających w związkach partnerskich, mających rodziny). Wzrasta również tolerancja na granie, a to oznacza, że człowiek uzależniony potrzebuje więcej hazardu, a także wyższych stawek, aby pojawiło się uczucie przyjemności.

W następnej fazie patologicznego hazardu pojawiają się poważne problemy finansowe, nasila się również ryzyko strat. Wszystko to może prowadzić do konieczności pożyczania pieniędzy. Niektóre osoby uzależnione od razu w dniu otrzymania wypłaty potrafią przegrać wszystkie pieniądze. Konsekwencją bywa również popadnięcie w inne nałogi, przede wszystkim te związane z substancjami psychoaktywnymi.

Osoba uzależniona może stracić nie tylko oszczędności, ale także pracę oraz wszelkie relacje rodzinne. Niestety uzależnienie od hazardu, podobnie jak inne nałogi, jest przewlekłym problemem, a to oznacza, że powrót do bezpiecznego grania nie jest możliwy. Pomoc osobie uzależnionej jest możliwa, jednak potrzeba tu motywacji samego hazardzisty do zmiany.

Jak wyleczyć się z uzależnienia od hazardu?

Proces leczenia uzależnień zwykle opiera się na indywidualnej psychoterapii uzależnień i grupowej. W niektórych przypadkach dodatkowo Pacjentom przepisuje się leki antydepresyjne lub przeciwlękowe, jednak zależy to od konkretnego przypadku.

Uznaje się, że niezwykle skuteczna jest psychoterapia integracyjna, która łączy koncepcje poznawczo-behawioralne, humanistyczne oraz psychodynamiczne. Równocześnie może być prowadzona terapia grupowa, która dostępna jest dla osób uzależnionych oraz współuzależnionych (np. partnerów, dzieci). Proces zdrowienia opiera się przede wszystkim na przełamaniu szkodliwych zachowań, zwiększaniu kontroli nad graniem, a także odnalezieniu nowych pasji życiowych oraz polepszeniu samooceny. Konieczna jest również ocena życiowych strat, a później zapobieganie nawrotom.

Zobacz także: Pracoholizm, co oznacza, jakie są jego przyczyny, objawy