Uszkodzenie siatkówki oka – co można zrobić?

Siatkówka oka – co to takiego?

Siatkówką nazywamy cienką błonę położoną we wnętrzu gałki ocznej. Składają się na nią komórki nerwowe o wysokiej czułości na światło. To właśnie tam znajdują się pierwsze neurony, z których sygnał wzrokowy jest przekazywany do mózgu za pośrednictwem nerwów. Najważniejszą częścią siatkówki jest tzw. plamka żółta, a więc punkt najostrzejszego widzenia. Odpowiada ona za wysoką rozdzielczość widzianego przez człowieka obrazu. Istnieje szereg czynników, które mogą doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania tej części oka. Niektóre z nich wynikają z rozmaitych urazów, dlatego nie ma metod zachowawczych, które pozwalałby ich w pełni uniknąć.

Siatkówka oka funkcjonuje prawidłowo pod warunkiem, że jej wszystkie warstwy ściśle do siebie przylegają, a także są dokładnie połączone z błoną naczyniową. Jeśli ta struktura zostanie przerwana, mówi się o odklejeniu lub naderwaniu siatkówki oka.

Odklejanie siatkówki oka

Odklejanie się siatkówki to inaczej rozwarstwienie siatkówki. Polega ono na odłączeniu się dużej ilości warstw tej części oka od jej nabłonka barwnikowego oraz naczyniówki. Jeśli w porę nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie, pacjentowi grozi nawet całkowita utrata widzenia. Po takim urazie zachodzi także intensywne obkurczanie się ciała szklistego, co dodatkowo wywołuje problemy ze wzrokiem.

W okulistyce wskazuje się na trzy najczęstsze rodzaje odklejania siatkówki oka:

• wysiękowe wtórne,
• trakcyjne,
• przedarciowe.

Naderwanie siatkówki oka – przyczyny

Nie da się wskazać jednej konkretnej przyczyny tego rodzaju uszkodzenia. Wiele zależy od mechanizmu urazu.

Wysiękowe odklejanie się siatkówki 

To efekt uszkodzenia nabłonka barwnikowego i w efekcie gromadzenia się płynu. Taka sytuacja wynika często ze stanów zapalnych, ale może być też efektem przebytych operacji, zabiegów czy wrodzonych chorób.

Trakcyjne odklejanie się siatkówki 

Można je rozpoznać po tym, że w ciele szklistym pojawiają się błony albo pasma włókniste, które pociągają siatkówkę przez swoje kurczenie się. Na taki stan najbardziej narażone są osoby z retinopatią cukrzycową czy z ciałem obcym w oku.

Przedarciowe odklejanie się siatkówki

To stan, do którego dochodzi na skutek pojawienia się w siatkówce otworów. Przez nie do oka dostaje się płyn i następuje rozwarstwienie siatkówki. To częste następstwo urazów oka, ale w grupie ryzyka znajdują się również pacjenci z krótkowzrocznością czy bezsoczewkowością.

Po czym rozpoznać uraz siatkówki?

Odklejanie siatkówki oka może przebiegać powoli i niepozornie. Jeśli wynikające z tego zmiany stają się widoczne i dokuczliwe, konieczna jest pilna konsultacja okulistyczna. Konsekwencją będzie zwykle zabieg specjalistyczny.

Rozwarstwienie siatkówki najczęściej można rozpoznać po:

• zaburzeniach pola widzenia (widzenie może pogarszać się nagle lub stopniowo),
• mętach przed oczami,
• niespodziewanych błyskach w polu widzenia

Przeczytaj także: Na czym polega usuwanie mętów z oka?

Leczenie laserowe czy operacyjne?

W przypadku uszkodzenia siatkówki oka celem zabiegu jest ponowne połączenie jej warstw (odpowiadających za zmysł wzroku) z nabłonkiem barwnikowym. Dwie najczęściej stosowane metody leczenia to laseroterapia i tradycyjna operacja.

Czytaj także: Nowoczesny laser mikropulsowy w Centrum Medycznym MAVIT w Warszawie

Leczenie laserowe odklejonej siatkówki

W trakcie zabiegu wykonuje się na siatkówce specjalne spoty laserowe. To bezpieczna i mało inwazyjna metoda leczenia uszkodzeń tej części oka. Jeśli dojdzie do nieznacznego naderwania siatkówki, laseroterapia może pomóc w zapobieganiu jej dalszego rozwarstwiania się, a w efekcie – całkowitego odklejenia.

Przed samym zabiegiem sprawdza się ostrość wzroku pacjenta i ciśnienie w gałce ocznej. Podaje się również krople rozszerzające źrenice. Sama procedura laserowego zabiegu trwa około kilkunastu minut, a w jej trakcie pacjent pozostaje w pozycji siedzącej.

Leczenie laserem nie wywołuje właściwie żadnego bólu, a po zabiegu pacjent może odczuwać jedynie lekki dyskomfort wynikający z podrażnienia oka.

Witrektomia

Ta metoda często traktowana jest jako ostatnia szansa na uratowanie wzroku w przypadku odklejenia się siatkówki czy innych uszkodzeń oka. Tego rodzaju okulistyczna operacja ma na celu usunięcie patologicznych zmian z siatkówki oraz ciała szklistego. W trakcie zabiegu wykonuje się kilka nacięć, dzięki którym okulista zyskuje dostęp do siatkówki. Następnie usuwa się ciało szkliste i zastępuje je inną substancją przejmującą jego funkcję i zachowującą kształt oka. Rozwarstwienie siatkówki to najczęstszy przypadek, w którym wykonuje się witrektomię.

Każda z wymienionych metod leczenia uszkodzonej siatkówki wymaga odpowiedniego przygotowania i kwalifikacji ze strony okulisty. W LUX MED Szpital MAVIT dbamy o bezpieczeństwo i komfort pacjentów, wykorzystując nasze kompetencje i sprzęt operacyjny współczesnych technologii.