Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
Udostępnij na:
W tym roku mottem obchodów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego jest problematyka zdrowia psychicznego w nierównym świecie. Nacisk jest położony na zagadnienia nierównego dostępu do opieki medycznej i psychologicznej ze względu status ekonomiczny, pochodzenie etniczne, orientację seksualną i tożsamość płciową. W dyskusjach i kampaniach społecznych na całym świecie, nabiera wagi tematyka poszanowania praw ludzi cierpiących na zaburzenia i choroby psychiczne.
Spis treści
Dlaczego zaburzenia są powszechne?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że zaburzenia psychiczne dotyczą co piątej osoby na świecie. Powodem kryzysów psychicznych, czy też zaburzeń o różnym stopniu nasilenia jest życie w stresie, nadmiar pracy, wysokie tempo życia, zbyt duża ilość bodźców, problemy ekonomiczne, niestabilna sytuacja polityczna w różnych regionach świata, konflikty zbrojne, katastrofy naturalne a także stygmatyzacja inności. Prawie nikt nie jest wolny od stresu, dlatego profilaktyka i edukacja dotycząca sposobów radzenia sobie z życiem pod presją to duże wyzwanie dla lekarzy, terapeutów i wszystkich, którzy zawodowo mają do czynienia z osobami dotkniętymi chorobą lub przejściowym kryzysem mentalnym.
Niestety sytuacja pandemiczna pogłębiła problemy emocjonalne ludzi na całym świecie. Praca zdalna, izolacja, obostrzenia, brak jasności odnośnie czasu trwania sytuacji pandemicznej spowodowały u wielu ludzi zaburzenia depresyjne, objawy lękowe, agresję, utratę poczucia bezpieczeństwa i nasilenie konfliktów rodzinnych.
Jak rozpoznać, że pomoc jest potrzebna?
Przede wszystkim warto zawracać uwagę na niepokojące objawy u siebie i u bliskich. Bezsenność, nadmierna drażliwość, izolowanie się, utrata zainteresowań, zaniedbywanie relacji, pesymistyczne a nawet katastroficzne myśli i wypowiedzi, to sygnały ostrzegawcze. Większość z nas zwleka z udaniem się po pomoc do specjalisty, myśląc – „to przejdzie”, „jeszcze trochę wytrzymam”, „nie mogę okazać słabości”. Diagnoza stanu depresyjnego, lękowego lub innego zaburzenia to nie wyrok, ani wstyd. Leczenie farmakologiczne i psychoterapia dają ogromną ulgę, otwierają perspektywę powrotu do harmonijnego życia i pracy zawodowej.
Samoobserwacja i uważność wobec innych osób to pierwszy krok w drodze do budowania odporności psychofizycznej, która jest warunkiem zdrowia w dzisiejszym trudnym i wymagającym świecie.
Zdrowie psychiczne dzieci
Bardzo istotne jest, aby nie pomijać dzieci i młodzieży w myśleniu i działaniach na rzecz zdrowia psychicznego. Stan zdrowia psychicznego ludzi młodych jest alarmujący. Liczne badania wskazują, że zaburzenia depresyjne są diagnozowane u 20 –30% nastolatków.
Warto pamiętać, że depresja u dzieci i młodzieży może przejawiać się w postaci apatii, zmęczenia, senności, braku koncentracji, zmiennych nastrojów, obwiniania się, niskiego poczucia własnej wartości a także w postaci różnych dolegliwości bólowych oraz zachowań agresywnych i autodestrukcyjnych (narkotyki, alkohol, samouszkodzenia).
Te objawy powinny zaalarmować każdego rodzica. Wczesna interwencja i zapewnienie specjalistycznej pomocy dziecku są niezbędne, aby jego rozwój i dalsza nauka były efektywne.
Jak odnaleźć harmonię?
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego to dla każdego z nas pretekst do zastanowienia się czy stosujemy w życiu zasady, które pomagają zachować dobrą formę, lepiej znosić przejściowe zaburzenia nastroju, a także przewlekłe zaburzenia czy choroby psychiczne.
Poniżej kilka wskazówek:
- Dbanie o relacje rodzinne, partnerskie, przyjacielskie, a także relacje w pracy i we wszystkich miejscach gdzie realizujemy nasze zainteresowania jest podstawą dobrego samopoczucia.
- Rozwijanie zainteresowań czyni nas szczęśliwymi i młodymi bez względu na metrykę.
- Utrzymywanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym jest niezbędne — bagatelizując odpoczynek, tracimy energię i zaangażowanie.
- Posiadanie planów wzmacnia poczucie sprawstwa i zakotwiczenia w życiu.
- Chwile lenistwa, beztroski też są potrzebne, gdy „nie robimy nic”, nasz mózg jest kreatywny.
- Filtrowanie informacji i ograniczenie korzystania z mediów jest wskazane w chwilach przemęczenia, nadwrażliwości, przebodźcowania.
- Używki, rozładowywanie napięcia przy pomocy nadmiaru alkoholu i/lub substancji psychoaktywnych nie działa pozytywnie na organizm.
- Zdrowie na talerzu – im zdrowiej jemy tym lepiej działa nasz system odpornościowy i czujemy się bardziej witalni.
- Pomaganie innym, angażowanie się społeczne, nawet incydentalne, daje poczucie wspólnoty, zacieśnia relacje i buduje naszą tożsamość.
- Korzystanie z psychoterapii, pomocy psychologicznej czy psychiatrycznej nie powinno być ostatecznością. W trudnym czasie warto zwrócić się do specjalistów, aby odzyskać równowagę i cieszyć się życiem.
Autor: Monika Cobel
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
