Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
Udostępnij na:
W tym roku mottem obchodów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego jest problematyka zdrowia psychicznego w nierównym świecie. Nacisk jest położony na zagadnienia nierównego dostępu do opieki medycznej i psychologicznej ze względu status ekonomiczny, pochodzenie etniczne, orientację seksualną i tożsamość płciową. W dyskusjach i kampaniach społecznych na całym świecie, nabiera wagi tematyka poszanowania praw ludzi cierpiących na zaburzenia i choroby psychiczne.
Spis treści
Dlaczego zaburzenia są powszechne?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że zaburzenia psychiczne dotyczą co piątej osoby na świecie. Powodem kryzysów psychicznych, czy też zaburzeń o różnym stopniu nasilenia jest życie w stresie, nadmiar pracy, wysokie tempo życia, zbyt duża ilość bodźców, problemy ekonomiczne, niestabilna sytuacja polityczna w różnych regionach świata, konflikty zbrojne, katastrofy naturalne a także stygmatyzacja inności. Prawie nikt nie jest wolny od stresu, dlatego profilaktyka i edukacja dotycząca sposobów radzenia sobie z życiem pod presją to duże wyzwanie dla lekarzy, terapeutów i wszystkich, którzy zawodowo mają do czynienia z osobami dotkniętymi chorobą lub przejściowym kryzysem mentalnym.
Niestety sytuacja pandemiczna pogłębiła problemy emocjonalne ludzi na całym świecie. Praca zdalna, izolacja, obostrzenia, brak jasności odnośnie czasu trwania sytuacji pandemicznej spowodowały u wielu ludzi zaburzenia depresyjne, objawy lękowe, agresję, utratę poczucia bezpieczeństwa i nasilenie konfliktów rodzinnych.
Jak rozpoznać, że pomoc jest potrzebna?
Przede wszystkim warto zawracać uwagę na niepokojące objawy u siebie i u bliskich. Bezsenność, nadmierna drażliwość, izolowanie się, utrata zainteresowań, zaniedbywanie relacji, pesymistyczne a nawet katastroficzne myśli i wypowiedzi, to sygnały ostrzegawcze. Większość z nas zwleka z udaniem się po pomoc do specjalisty, myśląc – „to przejdzie”, „jeszcze trochę wytrzymam”, „nie mogę okazać słabości”. Diagnoza stanu depresyjnego, lękowego lub innego zaburzenia to nie wyrok, ani wstyd. Leczenie farmakologiczne i psychoterapia dają ogromną ulgę, otwierają perspektywę powrotu do harmonijnego życia i pracy zawodowej.
Samoobserwacja i uważność wobec innych osób to pierwszy krok w drodze do budowania odporności psychofizycznej, która jest warunkiem zdrowia w dzisiejszym trudnym i wymagającym świecie.
Zdrowie psychiczne dzieci
Bardzo istotne jest, aby nie pomijać dzieci i młodzieży w myśleniu i działaniach na rzecz zdrowia psychicznego. Stan zdrowia psychicznego ludzi młodych jest alarmujący. Liczne badania wskazują, że zaburzenia depresyjne są diagnozowane u 20 –30% nastolatków.
Warto pamiętać, że depresja u dzieci i młodzieży może przejawiać się w postaci apatii, zmęczenia, senności, braku koncentracji, zmiennych nastrojów, obwiniania się, niskiego poczucia własnej wartości a także w postaci różnych dolegliwości bólowych oraz zachowań agresywnych i autodestrukcyjnych (narkotyki, alkohol, samouszkodzenia).
Te objawy powinny zaalarmować każdego rodzica. Wczesna interwencja i zapewnienie specjalistycznej pomocy dziecku są niezbędne, aby jego rozwój i dalsza nauka były efektywne.
Jak odnaleźć harmonię?
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego to dla każdego z nas pretekst do zastanowienia się czy stosujemy w życiu zasady, które pomagają zachować dobrą formę, lepiej znosić przejściowe zaburzenia nastroju, a także przewlekłe zaburzenia czy choroby psychiczne.
Poniżej kilka wskazówek:
- Dbanie o relacje rodzinne, partnerskie, przyjacielskie, a także relacje w pracy i we wszystkich miejscach gdzie realizujemy nasze zainteresowania jest podstawą dobrego samopoczucia.
- Rozwijanie zainteresowań czyni nas szczęśliwymi i młodymi bez względu na metrykę.
- Utrzymywanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym jest niezbędne — bagatelizując odpoczynek, tracimy energię i zaangażowanie.
- Posiadanie planów wzmacnia poczucie sprawstwa i zakotwiczenia w życiu.
- Chwile lenistwa, beztroski też są potrzebne, gdy „nie robimy nic”, nasz mózg jest kreatywny.
- Filtrowanie informacji i ograniczenie korzystania z mediów jest wskazane w chwilach przemęczenia, nadwrażliwości, przebodźcowania.
- Używki, rozładowywanie napięcia przy pomocy nadmiaru alkoholu i/lub substancji psychoaktywnych nie działa pozytywnie na organizm.
- Zdrowie na talerzu – im zdrowiej jemy tym lepiej działa nasz system odpornościowy i czujemy się bardziej witalni.
- Pomaganie innym, angażowanie się społeczne, nawet incydentalne, daje poczucie wspólnoty, zacieśnia relacje i buduje naszą tożsamość.
- Korzystanie z psychoterapii, pomocy psychologicznej czy psychiatrycznej nie powinno być ostatecznością. W trudnym czasie warto zwrócić się do specjalistów, aby odzyskać równowagę i cieszyć się życiem.
Autor: Monika Cobel
Udostępnij na:
Zobacz także
Jak zachowuje się osoba z hipomanią? Metody leczenia
Hipomania to „lekka mania”, co oznacza, że istnieje wiele takich samych objawów, nie występują one jednak w takim samym, szokującym stopniu. Osoby w epizodzie maniakalnym często odczuwają euforię lub zwiększoną drażliwość. Towarzyszy im również podwyższona energia i aktywność. Mają dużo pomysłów i planów, które mimo gonitwy myśli i tendencji do rozpraszania, udaje im się czasem realizować. Zdolność oceny sytuacji u osób z hipomanią ulega pogorszeniu, co może prowadzić do podejmowania ryzykownych zachowań (takich jak nadużywanie alkoholu i/ lub substancji psychoaktywnych, ryzykownych kontaktów seksualnych czy nadmiernego wydawania pieniędzy). Dowiedz się więcej o tym zaburzeniu. Poznaj metody leczenia.
Presja oczekiwań – jak presja stawiana przez rodzica wpływa na dziecko?
„Dlaczego dostałaś czwórkę, a nie piątkę?”, „Musisz się bardziej starać, jeżeli chcesz coś osiągnąć w życiu. Z takimi ocenami Cię nigdzie nie przyjmą”, „Nie możesz iść się pobawić, niedługo idziesz na korepetycje z matematyki, a jeszcze masz przecież tyle nauki”. To tylko kilka zdań, które już od najwcześniejszych momentów edukacji dziecko może usłyszeć od swojego nadmiernie wymagającego rodzica. Współcześnie można odnieść wrażenie, że duża część dzieci od najmłodszych lat wystawiona jest na ogromną presję oczekiwań swoich opiekunów. Rodzice mogą nie być świadomi tego, w jaki sposób ta presja wpływa na rozwijającego się człowieka. Dowiedz się więcej na temat presji oczekiwań i tego, jak wpływa ona na dziecko.
Czym są style przywiązania? Czy można zmienić swój styl przywiązania?
Style przywiązania kształtują się we wczesnym dzieciństwie w oparciu o interakcje z głównymi opiekunami, najczęściej rodzicami. Te wzorce wpływają na sposób, w jaki budujemy relacje z innymi ludźmi w późniejszym życiu. Dowiedz się więcej na ich temat. Sprawdź, jak się kształtują i czy możliwa jest zmiana stylu przywiązania na inny.
