Kiedy warto udać się z dzieckiem do neurologopedy?
Udostępnij na:
Wrzesień to czas, kiedy wielu rodziców posyłających swoje pociechy do placówek oświatowych, zastanawia się co przyniesie nowy rok szkolny. Doświadczenie wejścia w szkolną rzeczywistość może okazać się problematyczne dla dziecka, które nie osiągnęło tzw. gotowości szkolnej. Niedojrzałość sfer emocjonalno-społecznej, fizycznej lub psychicznej oddziałuje bowiem na jakość procesu uczenia oraz możliwości realizowania obowiązków szkolnych. Wizyta u specjalisty pomoże rozwiać nurtujące pytania rodzica, jak również przynieść realną pomoc dziecku w postaci zaleceń lub postawienia diagnozy, a kolejno stworzenia planu terapii wspomagającej.
Neurologopeda za pomocą ustrukturyzowanych testów diagnostycznych ustali czy wymowa dziecka jest prawidłowa, ponadto specjalista oceni pracę i napięcie mięśni twarzy, poziom funkcji komunikacyjnych oraz poznawczych, w tym umiejętność przeprowadzania procesów myślenia abstrakcyjnego, logicznego oraz przetwarzania słuchowego. Neurologopeda badając funkcje słuchowo-językowe oraz umiejętność koordynacji wzrokowo-ruchowej oceni poziom integracji wzrokowo-słuchowej związanej z pamięcią werbalną długoterminową.
Należy pamiętać, iż zintegrowany sposób odbierania bodźców wzrokowo-słuchowych bezpośrednio oddziałuje na kształtowanie się funkcji pisania. Specjalista sprawdzi również umiejętność kontroli oko-ręka co będzie bezpośrednio wpływało na precyzję i szybkość wykonywanych ruchów. Natomiast sprawność percepcji wzrokowo-przestrzennej na materiale prostym i złożonym, umiejętność analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej, w tym również syntezy i analizy głoskowej będzie świadczyła o gotowości do podjęci nauki czytania. Jednocześnie starsze dzieci podczas wizyty mogą zostać przebadane pod kątem dysleksji rozwojowej w tym dysleksji, dysortografii i dysgrafii. Neurologopeda diagnozuje również zaburzenia wymowy oraz zaburzoną lateralizację, co może znacząco wpłynąć na rozwój funkcji czytania i pisania. Należy bowiem pamiętać, iż dziecko, które nie wymawia poprawnie głosek szeregu syczącego i szeleszczącego może mieć problem z nauką pisania wg. zasad ortografii.
Jakie są wskazania, aby skonsultować dziecko u neurologopedy ?
Funkcje poznawcze i komunikacyjne, rozwój umysłowy oraz zasób słów słownika biernego i czynnego warto sprawdzić już w wieku przedszkolnym. Warto skonsultować dziecko, u którego podejrzewamy opóźniony rozwój mowy, zaburzenia funkcji poznawczo-społecznych bądź zaobserwowaliśmy regres komunikowania. Deficyty rozwojowe ujawniają się głównie w działaniach poznawczych. Tym samym na wizytę u neurologopedy zaproszone są dzieci, które wykazują słabą podzielność uwagi, bardzo szybko rozprasza się, nie pamiętają pytań, ani poleceń do niego kierowanych.
Wizyta u neurologopedy wskazana jest również dla młodszych dzieci, szczególnie tych z grupy ryzyka np. noworodki z trudnościami około porodowymi, w tym dzieci urodzone przedwcześnie. Specjalista sprawdzi, a kolejno omówi z rodzicem funkcje prymarne dziecka. Rodzice, którzy zauważają problemy w karmieniu dziecka piersią lub butelką, jak również ci, którzy napotykają trudności przy przechodzeniu z diety mlecznej na pokarmy stałe powinny skonsultować się ze specjalistą. Na wizytę można przynieść pokarm, aby neurologopeda mógł ocenić sposób podawania pokarmu oraz to w jaki sposób jest on przyjmowany. Neurologopeda skontroluje odruch ssania, napięcie mięśniowe, długość wędzidełka podjęzykowego (jeśli ssaniu towarzyszy rytmiczne odchrząkiwania, oraz unoszenie obręczy barkowej warto sprawdzić czy noworodek nie ma przykrótkiego wędzidełka podjęzykowego), odruch wymiotny, wiotkość żuchwy, tor oddechowy, a u dzieci po 6 miesiącu funkcje odgryzania, żucia i przełykania. Jeśli to konieczne neurologopeda pomoże podjąć decyzję o wykonaniu frenotomii, a kolejno wyjaśni jak postępować po zabiegu. Porada neurologopedyczna jest również wskazana u dzieci, które nadmiernie ślinią się lub mają tendencję do otwartych ust podczas spania czy zabaw.
Warto skonsultować również dzieci w wieku dwóch trzech lat, które odmawiają spożywania pokarmów o określonych konsystencjach, nie tolerują pokarmów twardych, przejawiają zachowania wpisujące się w cechy neofobii pokarmowej. Jeśli preferencje żywieniowe dziecka zawężają się, następuje rezygnacja z dotychczas spożywanych produktów należy zasięgnąć porady specjalisty. Ograniczony zasób pokarmów, może wpłynąć na nieprawidłowe przybieranie na wadze, a w konsekwencji nieprawidłowy rozwój.
Do konsultacji ze specjalistą zaproszone są również osoby dorosłe, które zauważają inne zaburzenia mowy w tym również te które powstałe na skutek uszkodzeń neurologicznych, np. w skutek udaru lub wypadków komunikacyjnych. Wizytę u neurologopedy powinny odbyć osoby, z afazją, z podejrzeniem spektrum autyzmu, jak również pacjenci będący w trakcie leczenia ortodontycznego ze zdiagnozowanym infantylnym/niedojrzałym sposobem połykania.
Na wizytę warto zabrać dokumentacje medyczną od psychiatry, neurologa, laryngologa, audiologa, terapeuty integracji sensorycznej, fizjoterapeuty. Pozwoli to na szybsze postawienie diagnozy, a kolejno pomoże opracować plan terapii.
Autor: Karolina Ulatowska – neurologopeda logopeda – Wrocław
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
