Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Przyczyny suchości śluzówki nosa

Jednym z najczęstszych powodów wysuszenia błony śluzowej nosa jest przebywanie w środowisku o zbyt niskiej wilgotności powietrza. Szczególnie narażeni na ten problem są ludzie przebywający w pomieszczeniach ogrzewanych lub klimatyzowanych. Często wilgotność spada tam poniżej zalecanego poziomu 40–60%. Takie suche powietrze wymusza na organizmie większe zużycie wody do nawilżenia wdychanego powietrza, co prowadzi do wysuszenia śluzówki.

Inną często spotykaną przyczyną suchości w nosie jest kontakt ze szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, takimi jak kurz, pyłki, dym papierosowy czy opary chemiczne. Mogą one podrażniać delikatną błonę śluzową, zaburzając prawidłowe funkcjonowanie rzęsek odpowiedzialnych za oczyszczanie i nawilżanie nosa. W rezultacie dochodzi do przesuszenia śluzówki.

Równie niebezpieczne dla wilgotności nosa są ekstremalne temperatury – zarówno mroźne zimy, jak i upalne lata. Siarczyste mrozy i silne wiatry wysuszają śluzówkę, podobnie jak suchość powietrza w okresie letnim.

„Suchy nos” może być również efektem ubocznym stosowania niektórych leków, szczególnie kropli obkurczających naczynia krwionośne w jamie nosowej. Długotrwałe używanie takich preparatów może prowadzić do zjawiska zwanego polekowym nieżytem nosa.

Zobacz także: Infekcje górnych dróg oddechowych – wszystko, co musisz wiedzieć.

Jakie objawy mogą towarzyszyć „suchemu nosowi”?

Głównym objawem „suchego nosa” jest oczywiście uczucie suchości, drapania i swędzenia wewnątrz nosa. Często towarzyszą temu dodatkowe dolegliwości, takie jak:

• zatkany nos, zwłaszcza po przebudzeniu;
• trudności w oddychaniu przez nos;
• obrzęk śluzówki nosa;
• wydzielina formująca się w suche grudki;
• napady kichania;
• krwawienie z nosa.

Jeśli problem utrzymuje się dłużej i nie ustępuje po zastosowaniu prostych środków zaradczych, może prowadzić do poważniejszych powikłań. Wysuszona śluzówka traci swoje naturalne funkcje ochronne, co zwiększa ryzyko rozwoju stanów zapalnych zatok i gardła.

Jakim chorobom może towarzyszyć suchość w nosie?

Choć w większości przypadków sucha śluzówka nosa nie jest oznaką poważnej choroby, w niektórych sytuacjach może być symptomem poważniejszych problemów, takich jak m.in.: zespół Sjögrena, autoimmunologiczne schorzenie, w którego przebiegu dochodzi do upośledzenia funkcjonowania gruczołów błony śluzowej dróg oddechowych, zaburzenia hormonalne, np. niedobór estrogenów u kobiet lub niedoczynność tarczycy lub infekcje górnych dróg oddechowych.

Na czym polega leczenie suchości nosa i samoopieka?

Podstawę leczenia suchości nosa stanowi przede wszystkim identyfikacja i wyeliminowanie czynników, które ją powodują. Jeśli źródłem problemu jest przebywanie w suchym powietrzu, należy zadbać o odpowiednie nawilżenie otoczenia, np. za pomocą nawilżaczy powietrza lub wieszania mokrych ręczników na grzejnikach. Ważne jest także regularne wietrzenie pomieszczeń i utrzymywanie temperatury na poziomie 18–20°C.

Jeżeli problem suchego nosa ma związek z kontaktem z substancjami drażniącymi, najważniejsze jest ograniczenie dostępu do tych czynników. W praktyce może to oznaczać rezygnację z palenia, stosowanie wysokiej klasy maseczek ochronnych lub przeniesienie się do mniej zanieczyszczonego środowiska.

W celu bezpośredniego nawilżenia i regeneracji wysuszonej śluzówki nosa można sięgnąć po specjalistyczne preparaty dostępne w aptekach. Znajdziemy tam m.in.:

• żele i aerozole do nosa zawierające składniki nawilżające, takie jak kwas hialuronowy, glicerol, olejki roślinne;
• maści do nosa, które tworzą ochronną warstwę na śluzówce;
• sól fizjologiczną lub olejki eteryczne, które służą do inhalacji (np. tymiankowym, sosnowym).

Miejscowe nawilżenie to nie wszystko – ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu, czyli picie minimum 2 litrów wody dziennie oraz unikanie nadmiernego spożywania napojów zawierających alkohol lub kofeinę, które mogą dodatkowo odwadniać organizm.

W przypadku, gdy suchość nosa jest objawem poważniejszej choroby, leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem odpowiedniego specjalisty, np. laryngologa lub alergologa. Specjalista przeprowadzi dokładną diagnostykę i dobierze odpowiednią terapię, która może obejmować m.in. stosowanie leków przeciwhistaminowych.