Jakie są przyczyny suchości w gardle? Jak sobie z nią radzić?

25.02.2024

Suchość w gardle to stosunkowo często występująca dolegliwość. Odpowiadać mogą za nią m.in. infekcje górnych dróg oddechowych, przeciążenie głosu, nadmierne wysuszenie śluzówek dróg oddechowych czy ekspozycja na działanie czynników drażniących. Dowiedz się więcej o przyczynach suchości w gardle.

Lekarz zagląda do jamy ustnej pacjentki

Spis treści

Suchość w gardle – przyczyny dolegliwości
Do którego lekarza się zgłosić?
Suchość w gardle – objawy
Co na uczucie suchości w gardle?

Suchość w gardle to nieprzyjemny objaw, którego doświadczył pewnie każdy z nas. Opisywana jest jako swędzenie, pieczenie czy drapanie w gardle. Sprawdź, co jest pomocne na suche gardło. Dowiedz się, do którego lekarza zgłosić się z suchością gardła.

Suchość w gardle – przyczyny dolegliwości

Przyczyny suchości w gardle mogą być bardzo różne. Zwykle pojawia się ona w wyniku:

  • infekcji dróg oddechowych – przeziębienia, grypy, zapalenia gardła i migdałków, zapalenia zatok – z reguły o podłożu wirusowym, rzadziej bakteryjnym,
  • odwodnienia – wysuszenia śluzówki gardła,
  • palenia papierosów – składniki dymu tytoniowego działają drażniąco na błonę śluzową gardła,
  • nadwyrężenia narządu głosu – problemu częstego wśród śpiewaków, spikerów, nauczycieli,
  • spania z otwartymi ustami (chrapanie),
  • przebywania w pomieszczeniach klimatyzowanych, z niską wilgotnością,
  • niedoborów żelaza i witamin z grupy B.

Suchość gardła to konsekwencja zaburzonej pracy ślinianek, czyli gruczołów  wydzielających ślinę. Niedostateczna ilość śliny powoduje wysuszenie błon śluzowych. Najczęściej jest to związane ze starzeniem się organizmu, z występowaniem zmian degeneracyjnych, niepożądanym działaniem leków (np. antyhistaminowych, psychotropowych, moczopędnych, kardiologicznych, które zmieniają ilość i skład wydzielanej śliny). Uczucie suchości w gardle wpisuje się w obraz kliniczny wielu schorzeń, takich jak m.in.: refluks żołądkowo-przełykowy, cukrzyca, zaburzenia na tle nerwowym, reumatoidalne zapalenie stawów, twardzina układowa, zespół Sjögrena, bezdech senny, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).

Do którego lekarza się zgłosić?

Wysuszone gardło może być efektem niewystarczającego nawodnienia organizmu czy ekspozycji na dym papierosowy. Jednak nierzadko za ten nieprzyjemny objaw odpowiadają zaburzenia w stanie zdrowia. Dlatego nie bagatelizuj suchości w gardle i skonsultuj się z lekarzem, który ustali przyczynę nieprzyjemnych dolegliwości. Udaj się na wizytę do lekarza rodzinnego, który jeśli zajdzie taka potrzeba, skieruje Cię do laryngologa, czyli specjalisty od gardła, nosa, zatok i uszu.

Lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad medyczny. Zapyta m.in. o okoliczności pojawienia się dolegliwości, czas trwania, czynniki nasilające i łagodzące suchość w gardle, objawy towarzyszące, stosowane leki, prowadzony styl życia, historię zdrowia. Następnie przejdzie do badania przedmiotowego, w którym skupi się zwłaszcza na ocenie górnych dróg oddechowych i osłuchiwaniu klatki piersiowej. Przy podejrzeniu infekcji może zlecić badania bakteriologiczne, np. szybki test z gardła w kierunku Streptococcus A, czyli patogenu odpowiedzialnego za anginę. W razie potrzeby diagnostyka zostanie rozszerzona o dodatkowe badania.

Szybki test z gardła w kierunku Streptococcus A

Nie odwlekaj wizyty lekarskiej, zwłaszcza gdy suchość w gardle:

  • występuje łącznie z innymi objawami;
  • utrzymuje się dłużej niż kilka dni bądź dolegliwości szybko się nasilają;
  • nie mija mimo zastosowania dobrych nawyków wspomagających utrzymanie prawidłowego nawilżenia błony śluzowej jamy ustnej, preparatów aptecznych czy domowych sposobów na suche gardło.

Suchość w gardle – objawy

Suchość w gardle może się przejawiać na wiele sposobów. Pacjenci opisują ją jako m.in.: drapanie, swędzenie, pieczenie w gardle. Zazwyczaj towarzyszą jej:

  • dyskomfort podczas mówienia,
  • trudności w przełykaniu,
  • uczucie obecności ciała obcego,
  • chrypka,
  • gęsta, zalegająca wydzielina,
  • chrząkanie,
  • napady kaszlu.

Zwróć uwagę, jakie dolegliwości współwystępują z uczuciem suchości w gardle. Przedstawienie ich lekarzowi podczas wywiadu okaże się pomocne w zawężeniu grupy potencjalnych przyczyn suchego gardła.

Zobacz również: Przeziębienie a grypa – poznaj ich objawy, sposoby leczenia i profilaktykę.

Co na uczucie suchości w gardle?

Zastanawiasz się, jak zwalczyć uczucie suchości w gardle? Wiele zależy od podłoża problemu. W przypadku rozpoznania choroby postępowanie skupia się na jej leczeniu. Specjalista określa indywidualny plan terapeutyczny adekwatny do potrzeb pacjenta. Jednocześnie ważne jest unikanie czynników środowiskowych, które mogą wysuszać gardło, czyli: klimatyzacji, dymu tytoniowego, nagłych zmian temperatury itp.

W przypadku odczuwania suchości w gardle zadbać trzeba o odpowiednie nawodnienie organizmu. Wskazane jest spożywanie około 1,5-2 litrów płynów dziennie. Zalecane jest zwłaszcza spożywanie niegazowanej wody mineralnej, naparu z rumianku.

W łagodzeniu uczucia suchości w gardle pomocne są domowe rozwiązania. Jedne z bardziej znanych to:

  • płukanie gardła ciepłą wodą z dodatkiem soli emskiej,
  • używanie nawilżacza powietrza,
  • wietrzenie pomieszczeń,
  • inhalacje z solą fizjologiczną.

Zanim skonsultujesz się z lekarzem, możesz złagodzić suchość w gardle za pomocą preparatów dostępnych w aptece. Mają one różną postać – syropu, tabletek do ssania, roztworów do płukania gardła, aerozolu i sprayów nawilżających. W ich składzie znajdują się przeważnie: nasiona lnu, prawoślaz, rumianek, porost islandzki, tymianek, witaminy A i E, aloes, kwas hialuronowy.

Źródła
  1. P. Rutter, J. Pluta, Opieka farmaceutyczna: objawy, rozpoznawanie i leczenie, Edra Urban & Partner, Wrocław 2018.
  2. J. Wysocki, K. Nowicka-Falkowska, Przegląd preparatów pochodzenia roślinnego stosowanych w stanach dysfunkcji błony śluzowej jamy ustnej i gardła, „Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny” 2013, t. 2, nr 3, s. 146–158.

Zobacz także

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
LaryngologiaZdrowie na co dzień

Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?

Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.

Zapalenie krtani – przyczyny, objawy, leczenie
Zdrowie na co dzieńLaryngologia

Zapalenie krtani – przyczyny, objawy, leczenie

Krtań – istotna część układu oddechowego człowieka – odgrywa ważną rolę w procesie mowy i ochrony dolnych dróg oddechowych. Niestety, ten delikatny narząd może zostać dotknięty stanem zapalnym, określanym jako zapalenie krtani. Ta dolegliwość – choć często postrzegana jako niegroźna – może prowadzić do poważnych komplikacji, zwłaszcza u dzieci, jeśli nie zostanie właściwie zdiagnozowana i skutecznie leczona. Sprawdź, jakie są przyczyny, najważniejsze objawy i jak wygląda leczenie tej dolegliwości.

Ból gardła przy przełykaniu – o czym świadczy? Jakie badania zrobić?
Pierwsze objawyZdrowie na co dzieńLaryngologia

Ból gardła przy przełykaniu – o czym świadczy? Jakie badania zrobić?

Dolegliwość określana jako ból przy przełykaniu (odynofagia) to problem, który może mieć swoje źródło w stanach zapalnych, infekcjach, chorobach przełyku, a nawet nowotworach. Właściwa diagnoza oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe dla zdrowia i poprawy komfortu codziennego życia. Sprawdź, jakie badania zrobić, do jakiego lekarza się udać i jak leczyć ból gardła przy przełykaniu.