Jak rozmawiać z dziećmi, gdy potrzebują pomocy psychologicznej?
Jako rodzice jesteśmy pierwszą linią wsparcia dla naszych dzieci. Dlatego ważne jest, by budować poczucie zaufania i otwartość w komunikacji. Kiedy Twoja pociecha ma trudności i zmaga się z problemami, bardzo ważna jest umiejętność rozpoznania sygnałów oraz stworzenie przestrzeni, w której dziecko może się zwrócić do ciebie o pomoc.
Gdy pojawi się coś niepokojącego dziecko nie zawsze o tym powie wprost i poprosi o wsparcie. Może nie zdawać sobie sprawy, że pomoc jest dostępna. Dlatego rodzice powinni być w stanie wykryć, kiedy coś jest nie tak i jak najszybciej zareagować.
Przekonanie dzieci do otwarcia się i szczerej rozmowy z rodzicem może czasami wydawać się wyzwaniem. Poniższe wskazówki będą pomocne w rozpoczęciu rozmowy i zrozumieniu tego, co dzieje się w życiu dziecka.
1. Aktywnie słuchaj i nie oceniaj:
Poświęć trochę czasu, aby aktywnie wysłuchać tego, co ma do powiedzenia twoje dziecko. Bardzo często dzieci i młodzież potrzebują kogoś, kto ich wysłucha. Spróbuj zrozumieć ich punkt widzenia, zanim cokolwiek zaproponujesz. W wielu przypadkach najlepszą pomocą, jaką możesz zaoferować, jest uważne słuchanie. Postaraj się nie oceniać i nie krytykować sytuacji w jakiej znajduje się twoje dziecko – to może spowodować odwrotną reakcję i być jak dolanie oliwy do ognia.
2. Postaraj się zapewnić bezpieczną przestrzeń na rozmowę:
Jako rodzic chcesz, aby dzieci czuły się swobodnie rozmawiając z tobą – musi być dla nich jasne, dlaczego z nimi rozmawiasz. Szczególnie młodsze dzieci są bardzo wyczulone i boją się, że mogą mieć kłopoty lub zostać ukarane, jeśli zostaną poproszone na bok, aby porozmawiać. Zapewnij dziecko, że to nie jest tak – że jesteś po to, by oferować wsparcie. Jako rodzic możesz rozważyć zaplanowanie czasu na regularną rozmowę z dzieckiem, na przykład co tydzień lub co dwa tygodnie po obiedzie.
3. Potwierdź i wspieraj potrzebę pomocy dziecka:
Jeśli dziecko mówi Ci, że jest smutne lub zdenerwowane – daj mu znać, że jesteś z niego dumny. Pokaż, że doceniasz odwagę, jakiej wymagało podzielenie się swoimi uczuciami i zaufanie oraz zapewnij, że pomożesz.
4. Bądź szczera/szczery:
Staraj się unikać mówienia jak ze scenariusza. Dzieci – a zwłaszcza nastolatkowie, potrafią rozpoznać, kiedy nie jesteś szczery. Jeśli jesteś otwarty, autentyczny i zrelaksowany, ułatwi to dziecku prowadzenie rozmowy.
5. Nie bój się powiedzieć „nie wiem”:
Jako rodzic możesz przyznać, że nie znasz wszystkich odpowiedzi. Jeśli jednak dziecko zapyta Cię o coś, powinieneś dołożyć wszelkich starań, aby znaleźć odpowiedź lub kogoś, kto może pomóc.
6. Nie bój się skorzystać z pomocy specjalistów:
Jeśli wydaje się, że Twoje dziecko potrzebuje więcej pomocy, niż możesz mu udzielić lub jego stan psychiczny przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu w życiu społecznym lub w edukacji warto skonsultować się z lekarzem psychiatrą lub psychologiem. W Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia wykwalifikowani specjaliści służą pomocą Tobie oraz Twojemu dziecku.
Autor: Kamil Chludziński