Jak dbać o słuch? Ochrona i profilaktyka

Profilaktyka zaburzeń słuchu obejmuje szereg rozmaitych działań, które skupiają się na uświadamianiu i przeciwdziałaniu ryzykownym zachowaniom. Znaczna część ubytków słuchu wynika z przyczyn, którym można zapobiec poprzez wdrożenie niezbędnych środków zaradczych. Zebraliśmy najważniejsze informacje o tym, jak dbać o słuch. Sprawdź, co robić, aby jak najdłużej cieszyć się dobrym słuchem.

Jak zadbać o słuch? Edukacja

Podstawą jakichkolwiek działań profilaktycznych jest edukacja. Zadaniem personelu medycznego i promotorów zdrowia jest uświadamianie w zakresie zaburzeń narządu słuchu – przyczyn ich powstania, objawów, konsekwencji, sposobów leczenia. Często bowiem zachowania, których ludzie nie są świadomi, mogą mieć negatywne skutki na słuch. Dlatego bardzo ważne jest uświadamianie o zagrożeniu oraz o możliwościach postępowania w sytuacjach zagrażających. Jest to szczególnie istotne w przypadku najmłodszych. U nich zaburzenia słuchu są najbardziej dotkliwe. Wykazują negatywny wpływ na mowę, język, wyniki rozwojowe, edukacyjne i poznawcze.

Jak dbać o narząd słuchu? Ograniczenie narażenia na hałas

Wśród głównych czynników sprawczych zaburzeń słuchu wymieniane jest narażenie na hałas zawodowy i codzienny. W unijnych przepisach określono, że maksymalny tolerowany na co dzień hałas nie powinien przekraczać 65 dB (co odpowiada dźwiękowi przejeżdżającego samochodu). Głośniejsze dźwięki mogą już wywoływać dyskomfort oraz ból głowy i uszu. Wartości powyżej 90 dB osłabiają słuch i powodują jego ubytki, a powyżej 120 dB grożą jego mechanicznym uszkodzeniem.

Aby ograniczyć narażenie na hałas, należy zmniejszyć głośność radia, telewizora, odtwarzacza muzyki, unikać używania słuchawek dousznych (korzystaj ze słuchawek muszlowych over-ear – ich budowa lepiej rozprowadza dźwięk, zwiększa odstęp od ucha), przebywania w głośnych miejscach, a w przypadku pracy w otoczeniu generującym hałas stosować środki ochrony osobistej w postaci koreczków i słuchawek.

Ograniczenie narażenie na hałas uzyskasz również, wybierając urządzenia gospodarstwa domowego – odkurzacz, pralkę, zmywarkę, mikser – możliwie najciszej pracujące. W tym celu należy porównać produkty pod względem natężenia emitowanego przez nie dźwięku.

Jak zadbać o słuch? Leczenie infekcji ucha

Diagnostyka i leczenie powszechnych chorób uszu, jakimi są infekcje, to kolejny ważny element działań profilaktycznych. Utrzymujący się stan zapalny ucha grozi niedosłuchem. W przypadku pojawienia się niepokojących objawów należy zgłosić się na konsultację laryngologiczną. Twoją uwagę powinny zwrócić:

• ból,
• świąd,
• obrzęk ucha,
• osłabienie słuchu lub szumy uszne,
• objawy grypopodobne,
• zaburzenia snu,
• zaburzenia równowagi,
• wyciek płynu z ucha.

Warto pamiętać o wizytach kontrolnych u laryngologa i badaniach słuchu, aby zawczasu podjąć działania zaradcze. W czasie takiej wizyty lekarz może zaproponować irygację – płukanie uszu solą fizjologiczną czy mechaniczne metody w przypadku stwierdzenia zalegającej woskowiny. Wykonywanie profilaktycznych badań słuchu umożliwia zdiagnozowanie ewentualnych ubytków na wczesnym etapie, dzięki czemu rehabilitacja słuchu za pomocą aparatu jest bardziej efektywna oraz zostaje zahamowany proces postępowania niedosłuchu.

Jak dbać o słuch? Odpowiednia higiena uszu

Nierzadko zaburzenia słuchu powodowane są przez niewłaściwie prowadzoną higienę uszu. Należy czyścić je zawsze wtedy, kiedy w uchu zewnętrznym pojawi się wydzielina lub jeśli woskowina zalega w przewodzie słuchowym. Do usuwania woskowiny nie powinno się używać patyczków higienicznych. Akcesoria te wykorzystać można wyłącznie do oczyszczenia małżowiny usznej.

O wewnętrzną część ucha powinno się dbać, stosując środki zmiękczające woskowinę. Mają one najczęściej formę kropli lub sprayu, które aplikuje się do przewodu słuchowego. Nieprawidłowe czyszczenie uszu może mieć poważne skutki dla zdrowia, nawet trwałe uszkodzenie przewodu słuchowego.

Inne działania profilaktyczne

Wymienione wyżej działania nie wyczerpują listy strategii zmniejszania ubytku słuchu. Wśród działań profilaktycznych warto wymienić dodatkowo:

• szczepienia – niedosłuch to możliwe powikłanie wielu chorób infekcyjnych, którym można zapobiegać dzięki zalecanym szczepieniom ochronnym,
• poradnictwo genetyczne – ocena ryzyka wad narządu słuchu i obciążonego wywiadu rodzinnego w kierunku chorób słuchu,
• zapobieganie chorobom, które podnoszą ryzyko ubytku słuchu, w tym m.in. cukrzycy, miażdżycy, nadciśnieniu tętniczemu, otyłości, a w razie potrzeby ich leczenie,
• ochrona uszu przed wiatrem i mrozem, co zmniejsza ryzyko rozwinięcia się stanu zapalnego, noszenie ciepłej czapki, kaptura, a przy szczególnych mrozach – nauszników.

Co trzeci Polak ma problemy ze słuchem. Pamiętajmy o profilaktyce tego narządu nie tylko 3 marca, kiedy przypada Światowy Dzień Słuchu, ale przez cały rok.