Czym jest współuzależnienie i jak sobie z nim poradzić?
Udostępnij na:
Rozwój uzależnienia u jednego z członków rodziny sprawia, że zmienia się funkcjonowanie relacji partnerskiej, pojawia się wyższy poziom stresu i napięcia. Jedną z konsekwencji jest również możliwość wystąpienia syndromu współuzależnienia u partnerki lub partnera osoby uzależnionej. Zwykle o tym zjawisku mówi się w odniesieniu do alkoholu, ze względu na przewlekłe poczucie zagrożenia, brak bliskości i nieprawidłowy rozwój relacji partnerskiej. Dowiedz się więcej!
Spis treści
Czym charakteryzuje się współuzależnienie?
Współuzależnienie to pojęcie opisujące stan emocjonalny, psychologiczny i behawioralny osób, które są w bliskim związku z kimś borykającym się z uzależnieniem, chorobą psychiczną lub innymi trudnościami życiowymi. Osoby współuzależnione często koncentrują się na potrzebach i problemach swojego bliskiego, zaniedbując własne potrzeby i dobrostan.
Dlaczego ten syndrom w ogóle się pojawia? Tak naprawdę jest to pewnego rodzaju pułapka, w którą wpadają bliscy osoby uzależnionej. Dzieje się tak, ponieważ koncentrują się oni na dbaniu o jej potrzeby, na pomocy w wyjściu z nałogu, a nie na własnych potrzebach. Dodatkowo pojawia się niezwykle silny stres i ciągłe napięcie, wynikające z braku możliwości poradzenia sobie z trudnościami w środowisku rodzinnym. Stres ten może być związany również z domowymi awanturami, negatywnymi doświadczeniami społecznymi oraz kontaktem z zachowaniami patologicznymi.
Czy współuzależnienie dotyczy tylko alkoholizmu?
Syndrom współuzależnienia najczęściej kojarzony jest z alkoholizmem, jednak może wiązać się również z uzależnieniem od innych substancji (na przykład narkotyków), a także uzależnieniami behawioralnymi, na przykład od hazardu.
Najważniejsze cechy osoby współuzależnionej i jej sposób funkcjonowania
Objawy współuzależnienia obejmują szeroki zakres zachowań i emocji, które w znacznym stopniu wpływają na codzienne życie. Do najważniejszych cech takiej osoby można zakwalifikować:
- nadmierne skupienie na potrzebach i problemach bliskiej osoby, często kosztem własnego dobrostanu; pomoc osobie uzależnionej zajmuje wszelkie myśli jednostki;
- niska samoocena, która prowadzi do poszukiwania akceptacji i potwierdzenia własnej wartości przez innych;
- trudności z wyznaczaniem granic emocjonalnych i fizycznych, co prowadzi do sytuacji, w której współuzależniona osoba pozwala na naruszanie prywatnego terytorium;
- nieumiejętność odmawiania innym ludziom;
- chęć zminimalizowania codziennego chaosu i nieprzewidywalności życia;
- zaprzeczanie problemom bliskich, usprawiedliwianie ich zachowania.
Dodatkowo osoba współuzależniona może odczuwać ciągły lęk, co prowadzi do chronicznego stresu, wyczerpania emocjonalnego i fizycznego. Zachowania takiej osoby często wiążą się również z trudnościami z nawiązywaniem relacji z innymi ludźmi.
Jak wyleczyć się ze współuzależnienia?
Osoby współuzależnione borykają się z trudnościami pochodzącymi z dwóch stron – własnych emocji oraz problemów drugiej jednostki (uzależnionej), dlatego leczenie tego syndromu jest niezwykle wymagającym procesem. Psycholog może pomóc w diagnozie problemu, a następnie wyznaczyć dalsze działania. Zwykle zalecana jest psychoterapia indywidualna, w trakcie której możliwe jest rozpoznawanie swoich emocji i przyczyn danych zachowań, a następnie ich wyeliminowanie.
Czasami psychoterapia prowadzi również do przewartościowania swojego życia, rozstania z partnerem lub podjęcia nowych życiowych działań. Dla osób współuzależnionych dobrą opcją może być także grupa wsparcia. Założenia takiej grupy są zbliżone do AA, jednak koncentrują się na swobodnym wyrażaniu własnych myśli, zrozumieniu własnych emocji oraz uwolnieniu się od współuzależnienia.
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
