ADHD – objawy i diagnostyka. Jak je leczyć?
Udostępnij na:
ADHD występuje u około 5% dzieci w wieku szkolnym, częściej u chłopców niż u dziewczynek. Wiele cech zespołu nadpobudliwości psychoruchowej wciąż występuje jednak u osób dorosłych. Dotychczasowe badania wykazały, że największe nasilenie symptomów spotyka się w grupie dzieci od 6. do 9. roku życia, a więc właśnie w momencie rozpoczęcia nauki szkolnej.
Spis treści
ADHD – najważniejsze przyczyny
Zdaniem zdecydowanej większości badaczy bardzo trudno jest wskazać jeden konkretny czynnik, odpowiadający za pojawienie się ADHD. W praktyce na ten zespół wpływają różnorodne czynniki, do których można zakwalifikować:
- predyspozycje genetyczne;
- niska waga urodzeniowa dziecka;
- wpływ niekorzystnego środowiska w okresie ciąży (na przykład palenie papierosów przez matkę dziecka) oraz urazy;
- niedotlenienie w trakcie porodu;
- zespół FAS (czasami współwystępuje z ADHD).
Dodatkowo na te przyczyny nakładają się inne elementy związane z brakiem poświęcania czasu dziecku w okresie przedszkolnym i w pierwszych latach szkoły podstawowej. Rodzice, którzy nie pokazują dziecku, jak się uczyć i koncentrować w codziennych sytuacjach, pośrednio również wpływają na możliwość nasilenia się objawów ADHD. Nie można jednak uznać, że jest to bezpośrednia przyczyna pojawienia się tego zespołu.
Jak zachowuje się osoba z ADHD? Objawy
Symptomy ADHD odnoszą się do trzech ważnych grup, do których można zakwalifikować:
- zaburzenia uwagi i koncentracji – problemy ze skupieniem się i utrzymaniem uwagi, roztargnienie, brak dbałości o szczegóły, unikanie czynności wymagających zaangażowania, gubienie przedmiotów;
- porywczość – niecierpliwość, chęć bycia w centrum uwagi, u dzieci trudności z czekaniem na swoją kolej, przeszkadzanie innym, a nawet podejmowanie zachowań ryzykownych;
- nadruchliwość – pojawienie się ciągłego, a często bezcelowego, ruchu, zachowywanie się niezgodnie z okolicznościami i niedostosowanie do niektórych norm zachowania, problemy z kontynuowaniem zadań (przez co występuje często tzw. słomiany zapał).
Czy ADHD z czasem mija?
Wyżej opisane objawy często są zauważane przez rodziców, jednak nie wszyscy są świadomi, że ADHD należy odpowiednio zdiagnozować i leczyć. W tym miejscu warto więc rozprawić się z popularnym mitem, zgodnie z którym dziecko „wyrośnie z ADHD”. Okazuje się, że objawy ADHD mogą różnić się w zależności od płci. U chłopców znacznie częściej występuje nadmierna nadpobudliwość ruchowa i porywczość, a u dziewcząt problemy z koncentracją i utrzymaniem uwagi. Właśnie dlatego statystyki dotyczące ADHD u dziewczynek mogą być niedoszacowane.
Diagnostyka ADHD – jak rozpoznać zespół nadpobudliwości ruchowej?
Diagnostyka ADHD wymaga działania kilku specjalistów, a więc psychologa, psychiatry i, w przypadku dzieci, neurologa dziecięcego. Szczególne znaczenie ma przeprowadzenie wywiadu z rodzicami oraz z dzieckiem, a także zaobserwowanie jego zachowań w typowych sytuacjach. Dodatkowo można porozmawiać z wychowawcą przedszkolnym lub z nauczycielami.
W czasie diagnostyki przeprowadzane są także specjalne testy, które pozwalają na dokładną ocenę konkretnych zachowań dziecka i ustosunkowanie się do symptomów. Należy wykluczyć inne możliwe choroby lub zaburzenia, dające podobne objawy do ADHD, a więc zaburzenia lękowe, problemy adaptacyjne, nerwicę natręctw. W tym miejscu dobrze zaznaczyć, że nawet u 70% dzieci z ADHD obserwuje się przynajmniej jeden dodatkowy problem, związany z zaburzeniami zachowania lub problemami psychicznymi.
Szczególne znaczenie ma szybkie postawienie diagnozy i rozpoczęcie psychoterapii, ponieważ dzięki temu możliwe jest skuteczne działanie i zmniejszenie nasilenia symptomów. Niestety konsekwencje ADHD w znacznym stopniu wpływają na codzienne życie dzieci i dorosłych: naukę szkolną, oceny, podejście nauczycieli i rówieśników, kontakty towarzyskie, a także ogólne osiągnięcia życiowe. Warto zatem skoncentrować się na jak najwcześniejszym zdiagnozowaniu ADHD, aby można było rozpocząć skuteczne leczenie.
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.
DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.
Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.
