Usunięcie skrzydlika oka

Czym jest skrzydlik?

Skrzydlik to dość powszechna choroba powierzchni oka. To łagodny rozrost spojówki gałkowej. Polega na wrastaniu tkanki włóknisto-naczyniowej w rogówkę. Zmiana ma kształt trójkąta skierowanego wierzchołkiem w stronę środka rogówki. Zazwyczaj pojawia się w części nosowej oka. Początkowo ma bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg, jednak wraz z postępem schorzenia pojawiają się dokuczliwe symptomy.

Jak dotąd nie określono przyczyn powstania skrzydlika. Podkreśla się jednak, że zmiana ta pojawia się częściej u osób spędzających dużo czasu na otwartej przestrzeni, narażonych na działanie promieniowania ultrafioletowego i drażnienie oczu przez pyły. Inne możliwe czynniki ryzyka stanowią: miejscowa niewydolność rąbkowych komórek macierzystych rogówki, narażenie na dym tytoniowy, czynniki wirusowe i immunologiczne, podrażnienia spowodowane piaskiem, czynniki genetyczne, starszy wiek.

Dowiedz się, czym jest zwyrodnienie plamki żółtej.

Wskazania do zabiegu usunięcia skrzydlika

Skrzydlika, który nie daje objawów lub nie są one dla pacjenta zbyt dokuczliwe, należy obserwować w ramach regularnych wizyt u okulisty. Jednocześnie prowadzona jest farmakoterapia z wykorzystaniem kropli lub maści do oczu, które mają zlikwidować stan zapalny, nawilżających gałkę oczną lub preparatów glikokortykosteroidów. W przypadku nasilenia się objawów lub znacznego tempa wzrostu skrzydlika, z powodu którego zmiana upośledza widzenie lub wygląda nieestetycznie, można go usunąć chirurgicznie.

Osoby zmagające się ze skrzydlikiem uskarżać się mogą m.in. na:

• uczucie ciała obcego w oku;
• łzawienie i światłowstręt;
• różnego stopnia dyskomfort;
• zaburzenia widzenia – przesłonięcie pola widzenia przez rosnącą zmianę.

Przeciwwskazania do zabiegu usunięcia skrzydlika

Zabieg usunięcia skrzydlika nie jest metodą leczenie z wyboru. Nie przeprowadza się go u wszystkich chorych. Nie jest wykonywany w przypadku, gdy skrzydlik ma niewielkie rozmiary i nie wywołuje dolegliwości ze strony narządu wzroku. Ograniczeniem do zabiegu usunięcia skrzydlika jest również m.in.:

• ogólny zły stan zdrowia pacjenta;
• zaawansowane choroby ogólnoustrojowe;
• czynne fazy chorób autoimmunologicznych;
• brak współpracy pacjenta z lekarzem.

Przygotowanie do zabiegu usunięcia skrzydlika

Zabieg usunięcia skrzydlika poprzedzony jest dokładnym wywiadem medycznym, badaniem przedmiotowym i badaniem okulistycznym. Ich celem jest określenie charakteru, położenia i rozmiarów zmiany. Umożliwia to dokładne zaplanowanie leczenia. Chorzy przewlekle mogą zostać poproszeni o dodatkową konsultację i przygotowanie przez lekarza z danej dziedziny. W dniu zabiegu nie należy nakładać na okolice oczu żadnych kosmetyków. Koniecznie pacjent powinien zatroszczyć się o pomoc w dotarciu do domu, gdyż bezpośrednio po operacji nie będzie mógł prowadzić pojazdu.

Ze względu na podanie znieczulenia miejscowego nie ma konieczności bycia na czczo. Rzadko zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Dotyczy to np. osób niewspółpracujących, które nie potrafią utrzymać głowy w bezruchu na czas zabiegu. W takiej sytuacji pacjent pozostaje na czczo w dniu zabiegu i dostarcza wyniki badań standardowo zlecanych z uwagi na ten rodzaj znieczulenia.

Przebieg zabiegu usunięcia skrzydlika

Usunięcie skrzydlika oka ma charakter tzw. chirurgii jednego dnia. Pacjent wraca do domu tego samego dnia, w którym przeprowadzony będzie zabieg. Usunięcie skrzydlika nie trwa długo — procedura zajmuje kilkadziesiąt minut. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu dyskomfort redukuje się praktycznie do minimum.

Operacja skrzydlika polega na wycięciu zmiany z jednoczesnym przeszczepem płata spojówki (przemieszczenie fragmentu własnej spojówki), rąbka rogówki lub błony owodniowej. Oznacza to uzupełnienie odsłoniętych podczas zabiegu, bardziej wewnętrznych warstw gałki ocznej. Część lekarzy aplikuje do tkanek oka środki, które blokują replikowanie DNA (podziały komórkowe zmienionych komórek skrzydlika). Procedurę kończy założenie szwów (najczęściej stosowane są szwy wchłanialne) i jałowego opatrunku oraz przekazanie zaleceń pozabiegowych.

Zaznaczyć trzeba, że mimo prawidłowo przeprowadzonego zabiegu usunięcia skrzydlika istnieje ryzyko nawrotu zmiany. Mogą je zmniejszyć zabiegi naświetlania lub miejscowa farmakoterapia. Pacjent powinien zostać poinformowany o konieczności unikania nadmiaru słońca i używania okularów przeciwsłonecznych. Po kilku dniach od zabiegu należy stawić się na wizytę kontrolną.

Rekonwalescencja po zabiegu

Informacje na temat indywidualnego postępowania w czasie rekonwalescencji Pacjent otrzyma od lekarza prowadzącego. Przez pierwsze dni po zabiegu wskazany jest oszczędzający tryb życia. Zaleca się też noszenie okularów przeciwsłonecznych, ograniczenie przebywania w miejscach z zanieczyszczonym i suchym powietrzem. Pacjent powinien zmieniać opatrunek wedle wskazań lekarskich i unikać moczenia operowanej okolicy. Konieczne jest stosowanie przepisanych leków – najczęściej są to środki nawilżające gałkę oczną, antybiotyki, glikokortykosteroidy.

Przez pierwsze kilka dni po zabiegu usunięcia skrzydlika pacjent może widzieć gorzej w poddanym zabiegowi oku, doświadczać nadwrażliwości na światło, odczuwać kłucie czy ból. To jednak objawy przemijające, o niewielkim nasileniu. Proces gojenia oka po usunięciu skrzydlika trwa 4–6 tygodni. Przez cały ten czas pacjent powinien unikać kąpieli w naturalnych zbiornikach wodnych i w basenie.