Przepuklina pooperacyjna najczęściej jest powikłaniem po przebytych operacjach, z czego 10% stanowią przepukliny po zabiegach w obrębie jamy brzusznej. Ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wielkością rany pooperacyjnej. Ma też największe tendencje do nawrotu. Szacuje się, że występuje dużo częściej u osób, u których doszło do infekcji rany po zabiegu. Ryzyko zwiększa się także u osób z nadwagą. Typowym objawem przepukliny jest pojawienie się wyczuwalnego pod skórą guza oraz mogą dojść takie symptomy jak: ból, wrażenie ciągnięcia , promieniowanie bólu podczas wysiłku.
Czym jest przepuklina i jakie są jej rodzaje?
Przepuklina (łac. hernia) to stan, w którym narząd wewnętrzny bądź inny element ciała przemieszcza się przez otwór naturalny lub osłabiony obszar w tkankach, które go otaczają. Przepukliny mogą występować w różnych częściach ciała:
- przepuklina pachwinowa (inguinalna) – to najczęstszy rodzaj przepukliny, który polega na przemieszczeniu się narządu wewnętrznego lub tkanki przez kanał pachwinowy. Może występować zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet;
- przepuklina udowa (femoralna) – występuje w obszarze uda, gdzie tętnica udowa przechodzi przez mięsień pachwinowy; jest powszechniejsza u kobiet i może być poważniejszym problemem niż przepuklina pachwinowa;
- przepuklina brzuszna (abdominalna) – może występować w różnych obszarach jamy brzusznej, takich jak przepuklina pępkowa (w okolicach pępka), przepuklina boczna (w okolicy bocznej części brzucha);
- przepuklina przeponowa (diafragmatyczna) – występuje, gdy narządy jamy brzusznej przenikają przez przeponę (mięsień oddzielający klatkę piersiową od jamy brzusznej) i wchodzą do klatki piersiowej;
- przepuklina mosznowa (rodzaj przepukliny pachwinowej) – dotyczy mężczyzn i występuje, gdy jelito cienkie lub inny narząd przenika przez pierścień pachwinowy do wnętrza moszny;
- przepuklina u dzieci – to zazwyczaj przepuklina pępowinowa lub przepuklina udowa.
Leczenie przepukliny zazwyczaj polega na chirurgicznym odprowadzeniu przemieszczonego narządu lub tkanki oraz wzmocnieniu osłabionych tkanek mięśniowych bądź powłok brzucha. W zależności od rodzaju przepukliny i indywidualnej sytuacji pacjenta lekarz może zalecić różne techniki chirurgiczne, w tym laparoskopię (małoinwazyjną chirurgię) lub tradycyjną operację. Warto leczyć przepukliny, ponieważ mogą one prowadzić do poważnych powikłań, takich jak skręcenie narządu lub niedokrwienia powodujące poważne upośledzenie funkcji danego obszaru albo jego martwicę.
Wskazania do laparoskopowego leczenia przepukliny
Leczenie operacyjne jest konieczne w przypadku każdej przepukliny u osób dorosłych, ponieważ nie istnieje inny skuteczny sposób na jej wyleczenie. Za pomocą techniki laparoskopowej można usunąć przepukliny jedno- i obustronne, zarówno te, które pojawiły się po raz pierwszy, jak i te, które powróciły po wcześniejszym leczeniu. U pacjentów, którzy przeszli już inne operacje w jamie brzusznej, laparoskopowa metoda może nie być pierwszym wyborem.
Przeciwwskazania do operacji przepukliny
Przeciwwskazania obejmują ciężkie choroby układu krążenia, BMI ciała powyżej 30, zaburzenia krzepnięcia krwi, niedokrwistość, nieustabilizowane nadciśnienie oraz rozległe stany zapalne otrzewnej. Laparoskopii nie zaleca się także, gdy pacjent jest w ogólnie złym stanie zdrowia (np. z powodu aktywnego procesu zapalnego lub niekontrolowanej cukrzycy) lub gdy występuje duża liczba zrostów w jamie brzusznej.
Przeczytaj także: Przepuklina u dzieci – rodzaje, objawy, sposoby leczenia
Jak się przygotować do zabiegu laparoskopowego usunięcia przepukliny?
Przed zaplanowaną operacją lekarz kierujący na zabieg zleca przeprowadzenie kilku badań, takich jak morfologia krwi, badania układu krzpepnięcia, RTG klatki piersiowej oraz EKG. W przypadku przyjmowania jakichkolwiek leków (w szczególności przeciwkrzepliwych, przeciwzapalnych) lub suplementów diety, należy skonsultować się z lekarzem.
Od północy przed dniem operacji pacjent nie powinien przyjmować żadnego pożywienia ani płynów, chyba że wcześniej skonsultował to z lekarzem i otrzymał zgodę na przyjęcie swoich regularnych leków oraz popicie ich jedynie wodą. Przed zabiegiem zaleca się również kąpiel z użyciem antybakteryjnego mydła.
Przebieg laparoskopii przepukliny
Podczas zabiegu laparoskopowego pacjent jest pod ogólnym znieczuleniem. Chirurg dokonuje kilku niewielkich nacięć (o rozmiarach od 0,5 do 1,5 cm), przez które wprowadza laparoskop. To narzędzie chirurgiczne przekazujące obraz z obszaru operacyjnego na monitor, co umożliwia używanie innych narzędzi chirurgicznych.
Aby zamknąć przepuklinę, zwykle stosuje się specjalne siatki z tworzywa sztucznego, które z czasem zrastają się z otaczającymi tkankami, tworząc trwałą barierę przed ponownym wystąpieniem tej dolegliwości.
Zabieg trwa zazwyczaj do 2 godzin. Po wypisaniu pacjenta zaleca się, aby przez tydzień unikał aktywności fizycznej i nadmiernego moczenia rany podczas kąpieli. W tym okresie może pojawić się niewielki obrzęk i ból w obszarze operowanego miejsca. Szwy usuwa się po 7–10 dniach.
Laparoskopowe usunięcie przepukliny ma wiele zalet, w tym znacznie zmniejszony ból pooperacyjny oraz mniejszą bliznę w porównaniu do tradycyjnych metod. Pacjenci szybciej wracają do pełnej aktywności. Jedną z głównych zalet tej metody jest także niższy odsetek nawrotów przepukliny.
Przeczytaj także: Przepuklina pooperacyjna – przyczyny, objawy, sposoby leczenia
Korzyści wynikające z laparoskopowego usuwania przepukliny
Laparoskopowe usunięcie przepukliny charakteryzuje się minimalnymi bliznami po zabiegu. Oprócz tego poziom bólu pooperacyjnego jest niższy, a okres rekonwalescencji znacznie krótszy niż w przypadku tradycyjnej operacji.