Tomografia komputerowa – kolonografia

Co to jest kolonografia TK?   

Kolonografia TK, znana również jako wirtualna kolonoskopia, to nieinwazyjne badanie diagnostyczne wykorzystujące tomografię komputerową (TK) do uzyskania szczegółowych obrazów ścian i wnętrza jelita grubego.

Podczas tego badania są wykonywane skany przekrojowe brzucha i miednicy, które są następnie przetwarzane komputerowo, aby stworzyć trójwymiarowy model jelita grubego. Kolonografia TK jest stosowana głównie do wykrywania polipów, guzów oraz innych zmian patologicznych w jelicie grubym i jest alternatywą dla tradycyjnej kolonoskopii, szczególnie dla pacjentów, którzy nie mogą poddać się badaniu endoskopowemu.

Tomografia zamiast kolonoskopii jest wykonywana u pacjentów z ciężkimi chorobami serca, zaburzeniami krzepnięcia krwi i w sytuacji, gdy badanie inwazyjne może grozić perforacją jelita. Kolonografia jest również wykorzystywana do szczegółowej oceny dużych guzów i polipów jelita grubego.          

Diagnostyka chorób i stanów patologicznych jelita grubego wykorzystuje również inne metody badawcze. Wybór narzędzi do oceny stanu pacjenta zależy od jego stanu zdrowia oraz wstępnego rozpoznania. Badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa jamy brzusznej,są skuteczne w wykrywaniu różnych zmian patologicznych w jelicie grubym.

Tomografia komputerowa jamy brzusznej i miednicy małej pozwala na szczegółową ocenę zarówno jelita grubego, jak i sąsiadujących struktur, co może być kluczowe w diagnostyce wielu schorzeń. W przypadku podejrzenia problemów naczyniowych tomografia komputerowa angio aorty brzusznej, pnia trzewnego i tętnic nerkowych dostarcza dokładnych obrazów układu krwionośnego, które mogą ujawnić zmiany wpływające na jelito grube.

USG jamy brzusznej, chociaż mniej szczegółowe, jest często pierwszym krokiem w diagnostyce, mogącym wykryć większe guzy lub inne nieprawidłowości w jelicie grubym. Rezonans magnetyczny jamy brzusznej oferuje zaawansowane obrazowanie tkanek miękkich, w tym ściany jelita grubego, co jest pomocne w wykrywaniu stanów zapalnych, guzów czy innych zmian patologicznych. Badanie dynamiczne wątroby i trzustki, choć skupione głównie na tych narządach, również może ujawnić zmiany w sąsiadującym jelicie grubym, szczególnie w kontekście rozsiewu chorób nowotworowych.

Wskazania do wykonania tomografii komputerowej jelita grubego

Kolonografię wykonuje się u pacjentów, u których występują:

• podejrzenie raka jelita grubego,
• niewyjaśnione krwawienia z przewodu pokarmowego,
• przewlekłe bóle brzucha,
• zwężenie jelit uniemożliwiające przejście endoskopu,
• podejrzenie polipów jelita grubego.

Wirtualna kolonoskopia służy również do monitorowania stanu po leczeniu raka jelita grubego i do nieinwazyjnej oceny zmian zapalnych.

Zobacz także: Zespół jelita drażliwego                    

Jak przebiega kolonografia TK?

Kolonografia TK jest mniej inwazyjna i zazwyczaj nie wymaga sedacji, co sprawia, że jest preferowana przez pacjentów, którzy obawiają się tradycyjnej kolonoskopii lub nie mogą się jej poddać z powodu stanu zdrowia.

Procedura rozpoczyna się od przygotowania jelita grubego, które wymaga odpowiedniej diety i przyjmowania środków przeczyszczających dzień przed badaniem. W dniu badania pacjentowi podaje się kontrast dożylny i doustny oraz wprowadza się doodbytniczo gaz do jelita za pomocą małej rurki, co umożliwia lepsze uwidocznienie ścian jelita. Następnie pacjent jest układany na stole, który wsuwa się do skanera CT, a skaner wykonuje serię zdjęć przekrojowych jamy brzusznej. Kolonografia TK trwa zazwyczaj 10–20 minut.

Czy wirtualna kolonoskopia jest bolesna? Wirtualna kolonoskopia zazwyczaj nie jest bolesna, chociaż niektórzy pacjenci mogą odczuwać dyskomfort z powodu wprowadzenia powietrza do jelita.

Zobacz także: Kolonoskopia – wskazanie, przygotowanie i przebieg

Jak przygotować się do kolonoskopii wirtualnej?

Do kolonoskopii wirtualnej pacjent musi zastosować specjalną dietę oraz środki przeczyszczające dzień przed badaniem, aby dokładnie oczyścić jelito grube. W dniu badania należy pozostać na czczo i unikać spożywania pokarmów i napojów. Ważne jest także, aby poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach oraz ewentualnych alergiach, szczególnie na środki kontrastowe.

Jakie choroby wykrywa wirtualna kolonoskopia?

Wirtualna kolonoskopia jest skutecznym narzędziem diagnostycznym do wykrywania wielu schorzeń jelita grubego. Przede wszystkim jest używana do identyfikacji polipów, czyli zmian uwypuklonych do światła jelita; polipy te mogą być usuwane lub monitorowane, aby zapobiec progresji do nowotworu.

Czy kolonoskopia wirtualna wykryje raka? Kolonografia TK jest również skuteczna w wykrywaniu nowotworów jelita grubego, pozwalając na wczesne zdiagnozowanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia. W przeciwieństwie do klasycznej endoskopii, podczas badania nie jest jednak możliwe pobranie materiału do analizy histopatologicznej. Ponadto badanie to może ujawnić zmiany zapalne, takie jak zapalenie uchyłków, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz chorobę Crohna, które powodują przewlekłe stany zapalne i mogą prowadzić do powikłań.

Dodatkowo wirtualna kolonoskopia może wykryć różne anomalie strukturalne, w tym zwężenia jelit i uchyłki, które mogą wpływać na funkcjonowanie jelita i powodować takie objawy jak ból brzucha, krwawienie czy niedrożność. Dzięki szczegółowym obrazom uzyskiwanym podczas badania możliwe jest również zidentyfikowanie innych patologii, takich jak przetoki czy ropnie, które wymagają dalszej diagnostyki i leczenia.