Statystyki raka piersi – kto jest na niego najbardziej narażony?
Udostępnij na:
Rak piersi stanowi poważny problem zdrowotny na całym świecie, szczególnie wśród kobiet. W krajach rozwiniętych ten nowotwór złośliwy jest najczęstszym typem raka u płci żeńskiej. W krajach rozwijających się odnotowuje się jego rosnącą tendencję. Sprawdź, kogo najczęściej dotyka rak piersi
Spis treści
Częstość występowania raka piersi na świecie
Rak piersi stanowi około 30% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe wśród kobiet w krajach europejskich. Odpowiada on za 16,6% zgonów z powodu chorób nowotworowych w tej populacji. W Polsce sytuacja kształtuje się podobnie – rak piersi odpowiada za około 1/4 zachorowań na nowotwory u kobiet oraz nieco ponad 1/8 zgonów z tego powodu.
Trendy zachorowalności i umieralności na raka piersi w Polsce
W Polsce obserwujemy niekorzystne trendy dotyczące raka piersi. Od początku lat 80. XX wieku notuje się gwałtowny wzrost zachorowalności na ten nowotwór – z poziomu około 20–25 przypadków na 100000 kobiet do ponad 50 na 100000 pod koniec pierwszej dekady XXI wieku. Jednocześnie do połowy lat 90. obserwowano nieznaczny wzrost umieralności, a w późniejszych latach – po krótkim okresie stabilizacji – łagodną tendencję spadkową. Mimo to Polska wciąż charakteryzuje się relatywnie wysokim poziomem umieralności z powodu raka piersi w porównaniu do innych krajów europejskich o zbliżonej zachorowalności.
Stopień zaawansowania raka piersi w momencie rozpoznania
Dane Krajowego Rejestru Nowotworów wskazują, że w ostatniej dekadzie nastąpiła poprawa stopnia zaawansowania raka piersi w momencie rozpoznania. Odsetek kobiet z nowotworem in situ zwiększył się z 3% do 7%, a pacjentek ze stadium miejscowego zaawansowania przekracza 50%. Zmniejszył się również odsetek osób zgłaszających się z rakiem w stadium uogólnienia (o około 40%).
Różnice w przeżywalności chorych na raka piersi
Analiza wskaźników przeżyć 5-letnich wskazuje, że w krajach skandynawskich przekraczają one 80%, podczas gdy w Polsce oscylują w granicach 75–77%. Oznacza to, że pomimo widocznego postępu w leczeniu raka piersi w naszym kraju wyniki terapii wciąż są gorsze niż średnia europejska.
Prognozy zachorowalności na raka piersi w Polsce
Biorąc pod uwagę zmiany demograficzne zachodzące w polskiej populacji, a także rosnące tempo zachorowalności, szacuje się, że liczba nowych przypadków raka piersi w Polsce może przekroczyć 21000 rocznie już w 2025 roku. Współczynniki zachorowalności mogą wówczas osiągnąć poziom około 60 na 100000 kobiet.
Sprawdź, czym jest rak Pageta.
Rola badań przesiewowych w walce z rakiem piersi
Populacyjne programy badań przesiewowych, takie jak np. mammografia, będące ważnym elementem profilaktyki raka piersi, odgrywają istotną rolę w wykrywaniu raka piersi we wczesnym stadium. Niestety, w Polsce wskaźniki uczestnictwa w tych programach są nadal na zbyt niskim poziomie. Aby programy te były skuteczne w skali populacyjnej, konieczne jest zwiększenie zaangażowania kobiet w profilaktykę onkologiczną, w tym regularne wykonywanie USG piersi.
Dowiedz się, jak wykonywać samobadanie piersi.
Jak umówić wizytę
Zachorowalność na raka piersi a wiek
Analiza danych wskazuje, że liczba zachorowań na raka piersi wzrasta po 35. roku życia, a szczyt występuje w przedziale wiekowym 50–64 lat. W tej grupie odnotowuje się około 2300–2600 nowych przypadków w każdej 5-letniej podkategorii. Współczynniki zachorowalności rosną liniowo z wiekiem między 40. a 59. rokiem życia, po czym częstość zachorowań stabilizuje się, a po 70. roku życia wręcz nieznacznie maleje.
Różnice w zachorowalności na raka piersi w zależności od miejsca zamieszkania
Analiza danych z Polski pokazuje, że zagrożenie nowotworowym guzkiem w piersi jest wyższe wśród mieszkanek miast niż wsi. Jednak w ostatniej dekadzie tempo wzrostu zachorowalności było szybsze w populacji wiejskiej – około 4% rocznie, w porównaniu do około 2% wśród mieszkanek miast. Zarówno w miastach, jak i na wsi odnotowano niewielki spadek umieralności z powodu raka piersi, wynoszący około 0,7% rocznie w miastach i 0,4% na wsi.
Dowiedz się, kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny piersi.
Wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na zachorowalność na raka piersi
Istotnym czynnikiem determinującym częstość wykonywania mammografii, a tym samym wczesne wykrywanie zmian nowotworowych, jest wykształcenie. Im wyższe wykształcenie, tym chętniej kobiety zgłaszają się na profilaktyczne badania piersi. Wśród pacjentek z wykształceniem podstawowym i niższym odsetek wykonujących mammografię w ciągu ostatnich dwóch lat nie przekraczał 1/3. W ostatniej dekadzie nastąpiła jednak znaczna poprawa – według danych GUS odsetek kobiet po 40. roku życia, u których kiedykolwiek wykonano badanie mammograficzne, wzrósł z 6,6% w 1996 roku do 59% w 2009 roku.
Inne czynniki ryzyka zachorowania na raka piersi
Wśród głównych czynników ryzyka zachorowania na raka sutka wymienia się: płeć żeńską, obciążenie genetyczne (mutacje genów BRCA1 i BRCA2), styl życia (otyłość, dieta wysokotłuszczowa, brak aktywności fizycznej, spożywanie alkoholu) oraz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej.
Opracowanie: dr n. o zdr. Olga Dąbska
Udostępnij na:
Zobacz także
Jak interpretować wyniki mammografii? Co oznacza zagęszczenie piersi?
Mammografia jest uznawana za jedną z najskuteczniejszych metod wczesnego wykrywania raka piersi. Jednak interpretacja wyników tego badania nie zawsze jest prosta, szczególnie dla pacjentów. Jednym z pojęć, które często pojawiają się w opisach mammograficznych, jest „zagęszczenie” piersi. Co dokładnie oznacza to określenie i jak wpływa ono na proces diagnostyczny? Sprawdź, czym jest zagęszczenie w mammografii, jak się ono prezentuje oraz jakie ma znaczenie kliniczne.
Tomosynteza, czyli mammografia wielowarstwowa – co to za badanie?
Diagnostyka obrazowa piersi odgrywa ważną rolę w wykrywaniu i leczeniu schorzeń tego gruczołu, w tym nowotworów. Wśród różnorodnych metod obrazowania mammografia pozostaje podstawowym badaniem przesiewowym i diagnostycznym. Jednak wraz z rozwojem technologii, pojawiły się również nowoczesne techniki, takie jak tomosynteza, które znacznie usprawniają i ulepszają diagnostykę chorób piersi. Dowiedz się więcej na temat tomosyntezy, poznaj jej kluczowe cechy, zalety oraz wskazania do wykonania tego badania.
Rak zapalny piersi – objawy, przyczyny, rozpoznawanie
Rak zapalny piersi, zwany również rakiem zapalnym sutka, to rzadka, agresywna odmiana nowotworu. Choć stanowi 1–5% wszystkich przypadków raka piersi, charakteryzuje się gwałtowną progresją, tendencją do szybkiego rozprzestrzeniania się i dawania odległych przerzutów. Przeczytaj więcej o tej chorobie.
