Stawy kolanowe odgrywają kluczową rolę w naszej codziennej aktywności. Niestety mogą być podatne na różnego rodzaju urazy i schorzenia, które pogarszają ich funkcjonowanie i zmniejszają komfort życia. W celu dokładnej diagnozy i monitorowania stanu stawu kolanowego coraz częściej zaleca się przeprowadzenie tomografii komputerowej. Sprawdź, jak przygotować się do niej, jak przebiega badanie i jakie choroby można dzięki niej wykryć.
Co to jest angio-TK?
Angiografia tętnic szyjnych to badanie obrazowe wykorzystujące promienie rentgenowskie. To małoinwazyjna metoda, która pozwala na obrazowanie stanu naczyń krwionośnych w badanym obszarze. Do badania jest wykorzystywany kontrast, podobnie jak w przypadku tomografii komputerowej angio klatki piersiowej. Dzięki angio-TK można obrazować nawet niewielkie naczynia, o średnicy mniejszej niż 1 mm. Zdjęcia wykonane podczas badania pozwalają lekarzowi na stworzenie modelu 3D, który umożliwia bardziej precyzyjną diagnostykę i dobór leczenia.
Tomografia komputerowa angio obecnie jest jednym z precyzyjniejszych narzędzi przeznaczonych do diagnozowania chorób układu krążenia będących częstą przyczyną zgonów. Może być wykonana także jako uzupełnienie USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych, jeśli wyniki tego badania nie będą jednoznaczne.
Zobacz także: Tomografia komputerowa angio aorta piersiowa
Wskazania do badania tomografii komputerowej angio tętnic szyjnych
Angio-TK przydaje się do obrazowania całego ciała. W ten sposób można przebadać struktury naczyniowe głowy, klatkę piersiową, tętnice wieńcowe, aortę piersiową, aortę brzuszną, tętnice szyjne czy tętnice kończyn dolnych.
Wskazaniami do wykonania tomografii angio są:
- urazy głowy, krwawienia śródczaszkowe;
- urazy rdzenia kręgowego;
- wady wrodzone i rozwojowe;
- choroby onkologiczne;
- choroby neurologiczne;
- urazy narządów wewnętrznych;
- stany zapalne narządów wewnętrznych.
U pacjentów mogą pojawiać się różne dolegliwości, które powinny skłonić lekarza do wykonania badania. Angio tętnic szyjnych można przeprowadzić, jeśli pojawia się:
- chroniczny ból głowy o niewyjaśnionej przyczynie;
- zaburzenia widzenia;
- zawroty głowy;
- omdlenia;
- chrypka, kaszel, duszności;
- zaburzenia neurologiczne.
Chociaż tomografia komputerowa szyi często okazuje się wystarczająca, w poważniejszych przypadkach, takich jak podejrzenie tętniaka, lepiej zrobić TK-angio. Badanie to jest również dobrym wyborem przed niektórymi operacjami, a także w sytuacji, gdy lekarz chce ocenić efekty przeprowadzonego zabiegu. Warto jednak pamiętać, że w przypadku konieczności oceny ślinianek, przełyku czy tarczycy lepszym rozwiązaniem będzie rezonans magnetyczny szyi
Zobacz także: Tętniak aorty.
Przeciwwskazania do wykonania badania angio-TK tętnic szyjnych
Przeciwwskazaniem do wykonania angio-TK jest ciąża. Badanie wykorzystuje bowiem promieniowanie rentgenowskie, które jest szkodliwe dla płodu. W pilnych przypadkach lub w sytuacji zagrożenia życia może zostać przeprowadzone, jednak należy poinformować kobietę o wpływie promieniowania jonizującego.
Angiografia-TK tętnic szyjnych nie może zostać wykonana (lub wymaga specjalistycznego przygotowania i nadzoru lekarza) w przypadku:
- uczulenia na środek kontrastujący;
- uczulenia na jod;
- nadczynności tarczycy;
- zaburzeń pracy nerek.
Przed wykonaniem badania warto zweryfikować, czy pacjent może zostać poddany promieniowaniu rentgenowskiemu. W przypadku kobiet ciężarnych lub podejrzewających ciążę, a także dzieci i obciążonych chorobowo osób starszych, można rozważyć inne badanie obrazowe, np. rezonans magnetyczny angio.[5]
Zobacz też: Ból szyi.
Jak przebiega badanie?
Na angio-TK należy się zgłosić wcześniej, z wynikami badań. Przed tomografią komputerową angio pielęgniarka zakłada wenflon, przez który zostanie podany kontrast. W miejscu wskazanym przez pracownika pacjent musi zostawić swoje rzeczy osobiste, takie jak torebka, telefon komórkowy, biżuteria, zegarek czy okulary korekcyjne.
Badanie zazwyczaj trwa około 20 minut i przeprowadzane jest w osobnym pomieszczeniu. Pacjent kładzie się na stole, w wygodnej pozycji. Następnie wjeżdża na nim do urządzenia i rozpoczyna się wykonywanie skanów. Podczas badania konieczne jest, aby badany pozostawał nieruchomo. W odpowiednim momencie podawany jest dożylnie środek kontrastujący, po którym pacjent może mieć dziwny posmak w ustach. W przypadku złego samopoczucia należy o tym poinformować personel wykonujący badanie.
Po zakończonym badaniu, dla bezpieczeństwa, konieczne jest pozostanie w placówce przynajmniej 30–60 minut. Warto w tym czasie wypić wodę, aby przyspieszyć wypłukiwanie kontrastu z organizmu. W kolejnych dniach również należy zwiększyć ilość przyjmowanych płynów.
Jak wygląda przygotowanie do badania angio-TK tętnic szyjnych?
Na badanie pacjent powinien zabrać wyniki badań, w tym stężenia kreatyniny, które jest niezbędne do podania kontrastu. W przypadku pacjentów z chorobami tarczycy warto również wykonać TSH. Na badanie należy przyjść na czczo lub – jeśli jest wykonywane w godzinach popołudniowych – nie jeść przynajmniej przez 6 godzin przed TK. Płyny można przyjmować do 4 godzin przed badaniem.
Na dwa dni przed tomografią angio powinno się zwiększyć ilość przyjmowanych płynów, aby lepiej nawodnić organizm. Badanie jest wykonywane w ubraniu, dlatego warto mieć na sobie wygodną odzież.
Jakie choroby wykrywa angio-TK tętnic szyjnych?
Badanie angio-TK tętnic szyjnych pozwala na wykrycie chorób związanych z układem krwionośnym, takich jak miażdżyca, zakrzepica żył, tętniak, zwężenie tętnicy szyjnej, a także inne anomalie naczyniowe. Tomografia komputerowa angio pozwala również na wykrycie zmian, które mogły się pojawić w wyniku urazu. O jej przeprowadzeniu decyduje lekarz.