Rezonans magnetyczny szyi pozwala uzyskać wysokiej jakości obrazy niemal wszystkich struktur anatomicznych w obrębie tej części ciała – od tkanki kostnej po naczynia krwionośne. Dzięki temu jest to niezwykle cenne narzędzie w diagnostyce takich schorzeń, jak choroby autoimmunologiczne czy nowotwory. Sprawdź, jakie są wskazania do wykonania badania, jak ono przebiega i jak się do niego przygotować.
Rezonans magnetyczny szyi – co to za badanie?
Szyja to złożona anatomicznie i funkcjonalnie część ciała, składająca się z wielu różnorodnych tkanek – od kości i chrząstek przez naczynia krwionośne i nerwy po mięśnie umożliwiające ruch głowy i połykanie. Problemy w obrębie tej okolicy mogą manifestować się na wiele sposobów, dlatego też wymagają kompleksowej diagnostyki.
Rezonans magnetyczny (RM, MR, z ang. magnetic resonance imaging) szyi to zaawansowana metoda obrazowania medycznego, wykorzystująca fale radiowe oraz silne pole magnetyczne. W przeciwieństwie do tomografii komputerowej szyi która dokładnie ukazuje struktury kostne, rezonans magnetyczny tego obszaru pozwala uzyskać wyjątkowo dokładne obrazy tkanek miękkich, naczyń krwionośnych oraz rdzenia kręgowego.
Technika ta opiera się na pobudzaniu atomów wodoru w organizmie Pacjenta za pomocą fal radiowych w polu magnetycznym, a następnie na odbieraniu i przetwarzaniu sygnałów emitowanych przez te atomy na obraz. Badanie to – podobnie jak rezonans magnetyczny kręgosłupa – jest nieinwazyjne i bezbolesne. Umożliwia zobrazowanie niemal wszystkich struktur anatomicznych zlokalizowanych między podstawą czaszki a szczytem klatki piersiowej, ze szczególnym uwzględnieniem:
- ślinianek;
- tarczycy;
- krtani;
- dolnej części gardła i przestrzeni przygardłowej;
- górnego odcinka przełyku.
Ponadto w ramach badania RM szyi możliwe jest również wykonanie dodatkowych sekwencji, takich jak angiografia tętnic szyjnych, służąca ocenie zmian naczyniowych w tej okolicy. Dzięki temu tomografia komputerowa angio tętnic szyjnych[2] nie będzie już konieczna.
Zobacz także: USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych.
Kto powinien wykonać rezonans magnetyczny szyi? Wskazania
Wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego szyi są przede wszystkim przewlekłe i oporne na leczenie bóle w obrębie szyi, a także niepokojące zmiany (np. guzy) oraz podejrzenia schorzeń, takich jak:
- choroby autoimmunologiczne – rezonans magnetyczny szyi pozwala ocenić nieprawidłowości w obrębie ślinianek, charakterystyczne dla takich jednostek chorobowych jak zespół Sjögrena;
- przepukliny krążków międzykręgowych – badanie RM umożliwia precyzyjne określenie lokalizacji i rozmiaru przepuklin krążków międzykręgowych w odcinku szyjnym kręgosłupa;
- tętniaki i zmiany miażdżycowe – w takich przypadkach zalecanym badaniem jest angio-RM tętnic szyjnych, stanowiąca odmianę rezonansu magnetycznego szyi;
- choroby tarczycy – rezonans magnetyczny doskonale obrazuje strukturę i ewentualne zmiany patologiczne w obrębie tarczycy;
- nowotwory – zarówno łagodne, jak i złośliwe guzy w obrębie szyi i głowy mogą być wykrywane i monitorowane za pomocą rezonansu magnetycznego. Badanie to pozwala uwidocznić ogniska pierwotne, wznowy oraz przerzuty, a także ocenić stopień naciekania na struktury sąsiadujące.
Zobacz także: Bóle szyi.
Rezonans magnetyczny szyi – przeciwwskazania do badania
Osoby z implantami, rozrusznikami serca, pompami insulinowymi lub innymi urządzeniami zawierającymi metale, a także kobiety w ciąży nie powinny być poddawane badaniu rezonansem magnetycznym szyi. W takich przypadkach konieczne jest poinformowanie personelu medycznego przed rozpoczęciem badania. O przeprowadzeniu badania ze względu na korzyści diagnostyczne decyduje lekarz.
Utrudnieniem może być również klaustrofobia. Pacjenci cierpiący na tę przypadłość mogą odczuwać lęk przed ciasnym pomieszczeniem i mieć trudności z pozostaniem nieruchomo w małej przestrzeni aparatu do rezonansu. W takich przypadkach stosuje się środki uspokajające lub znieczulające, które umożliwiają przeprowadzenie badania.
Jak przebiega rezonans magnetyczny szyi?
Rezonans magnetyczny szyi przebiega podobnie jak rezonans magnetyczny oczodołów czy rezonans magnetyczny głowy Procedura składa się z następujących etapów:
- Przygotowanie Pacjenta – przed rozpoczęciem badania Pacjent wypełnia ankietę medyczną dotyczącą stanu zdrowia, przyjmowanych leków oraz ewentualnych przeciwwskazań do wykonania rezonansu. Następnie zostaje poinformowany o przebiegu badania i konieczności zachowania bezruchu.
- Założenie wenflonu – jeśli w trakcie badania ma zostać podany środek kontrastowy, pielęgniarka zakłada Pacjentowi wenflon do podania kontrastu w trakcie badania.
- Ułożenie na stole badawczym – Pacjent kładzie się na specjalnym stole, który automatycznie wsuwa go do otworu aparatu do rezonansu magnetycznego. Głowa i szyja Pacjenta umieszczane są w cewce odbiorczej.
- Wykonanie badania – aparat do rezonansu magnetycznego generuje silne pole magnetyczne oraz fale radiowe, które pobudzają atomy wodoru w organizmie Pacjenta. Odbierane sygnały są następnie przetwarzane na obrazy cyfrowe. W trakcie badania Pacjent musi bezwzględnie pozostawać bez ruchu, aby uniknąć sytuacji pogarszających jakość obrazów.
- Podanie kontrastu (opcjonalnie) – jeśli wskazane jest podanie środka kontrastowego, jest on wstrzykiwany dożylnie w trakcie badania w celu poprawy widoczności określonych struktur anatomicznych.
- Monitorowanie Pacjenta – przez cały czas trwania badania personel medyczny obserwuje Pacjenta i pozostaje z nim w kontakcie.
Ile trwa rezonans magnetyczny szyi?
Całe badanie rezonansem magnetycznym szyi trwa zazwyczaj od 15 do 45 minut, w zależności od zakresu skanowanych obszarów oraz konieczności podania kontrastu.
Jak przygotować się do rezonansu magnetycznego szyi?
Jeśli w trakcie badania ma zostać podany środek kontrastowy, konieczne jest wykonanie badania krwi w celu oceny prawidłowości funkcji nerek (poziomu kreatyniny). Odgrywają one kluczową rolę w procesie wydalania kontrastu z organizmu.
Pacjent powinien zgłosić się na badanie na czczo, tj. minimum 6–8 godzin po ostatnim posiłku. Zaleca się również zwiększone spożycie płynów przed badaniem i po nim, aby przyspieszyć wydalanie środka kontrastowego.
Strój Pacjenta nie powinien zawierać żadnych elementów metalowych, takich jak biżuteria, guziki, suwaki czy sprzączki. Przed badaniem należy zdjąć również wszelkie urządzenia elektroniczne (telefon, zegarek itp.), karty płatnicze oraz inne przedmioty, które mogłyby zakłócać pole magnetyczne.
Co pokaże rezonans magnetyczny szyi?
Rezonans magnetyczny szyi dostarcza kompleksowej informacji na temat stanu anatomiczno-czynnościowego struktur szyi, co umożliwia lekarzom postawienie właściwej diagnozy oraz zaplanowanie optymalnego leczenia. Raport z badania RM szyi zawiera informacje na temat:
- zmian pourazowych – uszkodzeń rdzenia kręgowego, stłuczeń, obrzęków;
- zmian zwyrodnieniowych – w tym lokalizacji ucisku na struktury nerwowe;
- zmian naczyniowych – niedokrwienia rdzenia kręgowego;
- zmian zapalnych i nowotworowych – charakteru i rozległości zmian;
- chorób kości i krążków międzykręgowych – dyskopatii, przepuklin;
- wad rozwojowych – rozszczepów kręgosłupa;
- zmian demielinizacyjnych, charakterystycznych dla stwardnienia rozsianego;
- zmian w obrębie rdzenia kręgowego.
Sprawdź, kiedy warto wykonać tomografię komputerową kręgosłupa