Rezonans magnetyczny stopy

Czym jest rezonans magnetyczny stopy?

Stopa to złożona struktura, która odgrywa kluczową rolę w układzie ruchu człowieka. Składa się aż z 26 kości, 33 stawów, mięśni, ścięgien, więzadeł oraz licznych naczyń krwionośnych. Dolegliwości, które pojawiają się w tym obszarze, wymagają więc kompleksowej diagnostyki.

Rezonans magnetyczny stopy to nowoczesna technika obrazowania, w której wykorzystuje się pole magnetyczne oraz fale radiowe, aby uzyskać szczegółowe obrazy wnętrza ludzkiego ciała. W przypadku stopy badanie to pozwala na wszechstronną ocenę zarówno struktur kostnych, jak i tkanek miękkich (ścięgien, więzadeł czy mięśni). W przeciwieństwie do RTG stopy czy tomografii komputerowej stopy  nie używa się tutaj promieniowania X. Badanie to – podobnie jak rezonans magnetyczny stawu skokowego czy rezonans magnetyczny podudzia  – jest bezinwazyjne i całkowicie bezbolesne.

Zobacz także: Ból kości.

Kiedy wykonać rezonans magnetyczny stopy? Wskazania

Rezonans magnetyczny stopy jest najczęściej zalecany w następujących sytuacjach:

• Urazy i kontuzje – MR stopy umożliwia precyzyjne diagnozowanie uszkodzeń ścięgien, więzadeł, chrząstki czy kości, np. po skręceniach, zwichnięciach lub złamaniach.
• Zmiany zwyrodnieniowe – badanie pozwala ocenić stopień zaawansowania zmian zwyrodnieniowych w obrębie stawów stopy, takich jak artrozy czy zapalenie ścięgna Achillesa.
• Stany zapalne  – MR dostarcza informacji na temat charakteru i rozległości procesów zapalnych, np. zapalenia rozcięgna podeszwowego.
• Guzy – rezonans magnetyczny umożliwia wykrycie i ocenę guzów tkanek miękkich lub kości stopy.
• Anomalie rozwojowe – badanie może ujawnić wrodzone wady lub nieprawidłowości anatomiczne w obrębie stopy.
• Neuropatie uciskowe – MR pozwala zidentyfikować miejsca ucisku na nerwy, np. w zespole cieśni kanału stępu.
• Choroby metaboliczne – rezonans magnetyczny stopy znajduje zastosowanie w diagnostyce zmian i powikłań w przebiegu cukrzycy, dny moczanowej czy innych schorzeń ogólnoustrojowych.

Kiedy nie można wykonać rezonansu magnetycznego stopy?

Wśród przeciwwskazań do badania wymienia się najczęściej:

• obecność ferromagnetycznych implantów, protez lub urządzeń elektronicznych, takich jak rozrusznik serca, neurostymulator czy pompa insulinowa;
• ciążę (szczególnie pierwszy trymestr);
• wysoki poziom kreatyniny we krwi (w przypadku badania z kontrastem).

Przeszkodą może być również nadpobudliwość psychoruchowa (ADHD), która znacznie utrudnia pozostawanie w bezruchu.

Jak przebiega rezonans magnetyczny stopy?

Pod względem przebiegu rezonans magnetyczny stopy przypomina inne badania z tej kategorii, np. rezonans magnetyczny stawów i tkanek miękkich w kończynach. Badanie odbywa się w specjalistycznej pracowni, wyposażonej w aparaturę rezonansu magnetycznego. Pacjent wchodzi do wnętrza urządzenia stopami do przodu, natomiast głowa i górna część ciała pozostają na zewnątrz. Podczas skanowania należy leżeć nieruchomo, gdyż nawet niewielkie ruchy mogą zaburzać uzyskiwany obraz.

Personel medyczny nadzorujący badanie nieustannie monitoruje pacjenta i pozostaje z nim w kontakcie głosowym lub wzrokowym. W razie potrzeby można zastosować środki uspokajające lub znieczulające, aby ułatwić utrzymanie nieruchomej pozycji. Dodatkowo w celu wytłumienia charakterystycznych odgłosów pracy aparatu pacjentowi wkłada się specjalne zatyczki do uszu. W niektórych przypadkach w trakcie badania podaje się dożylnie środek kontrastowy, dzięki któremu można uzyskać jeszcze dokładniejszy obraz tkanek miękkich i naczyń krwionośnych.

Zobacz także: USG stawu skokowego.

Jak długo trwa rezonans magnetyczny stopy?

Ze względu na złożoność struktury anatomicznej MR stopy trwa zazwyczaj od 20 do 45 minut. Czas trwania badania zależy przede wszystkim od złożoności problemu, który ma zostać zdiagnozowany.

Dowiedz się także, ile trwa tomografia komputerowa kości i stawów

Rezonans magnetyczny stopy – jak się przygotować?

Badanie nie wymaga skomplikowanych przygotowań. Wystarczy, jeśli Pacjent ubierze się luźno (najlepiej w strój, który nie zawiera żadnych metalowych elementów) i zostawi w szatni wszystkie metalowe przedmioty, takie jak klucze, zegarek czy telefon. W dniu badania warto zrezygnować z makijażu, lakieru do włosów i innych kosmetyków, które mogą zawierać drobiny metali.

Jeśli Pacjent ma zostać poddany badaniu z kontrastem, przed planowanym MR stopy powinien wykonać badanie krwi pod kątem poziomu kreatyniny.

Co wykazuje rezonans magnetyczny stopy?

Analiza obrazów MR pozwala zdiagnozować lub wykluczyć szereg schorzeń dotyczących stopy, w tym m.in.: złamania kości, zwichnięcia, uszkodzenia więzadeł, zapalenie ścięgna Achillesa, artrozę, zapalenie rozcięgna podeszwowego, zapalenie powięzi, guzy nowotworowe (łagodne lub złośliwe) w obrębie tkanek miękkich lub kości, wady anatomiczne i nieprawidłowości rozwojowe, martwicę kości, zespół cieśni kanału stępu czy neuralgię międzypalcową.

Badanie wykonuje się również w celu monitorowania postępów podjętego już leczenia. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dodatkową diagnostykę, np. tomografię komputerową angio tętnic kończyn dolnych