Najczęstsze choroby płuc – poznaj ich objawy i sposoby leczenia
Udostępnij na:
Choroby płuc są rosnącym problemem na całym świecie – tylko w 2017 roku zapalenie płuc przyczyniło się do zgonu 2,5 miliona osób. Jakie są najczęściej diagnozowane choroby płuc? Jak się objawiają i w jaki sposób można je leczyć? Dowiedz się, czytając poniższy artykuł.
Najczęstszymi chorobami rozwijającymi się w obrębie płuc są: zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc i astma, a na świecie gruźlica. Ich objawy mogą być różnorodne, jednak najczęściej pojawiają się duszności, trudności z nabraniem powietrza i kaszel mokry bądź suchy. Leczenie również zależy od postawionego rozpoznania – w zakażeniach bakteryjnych stosuje się antybiotyki, a w przewlekłych chorobach skuteczne są leki rozkurczające oskrzela i wziewne glikokortykosteroidy.
Zapalenie płuc
Zapalenie płuc spowodowane jest infekcją rozwijającą się w pęcherzykach płucnych. Najczęściej wywołuje je bakteria Streptococcus pneumoniae, jednak może ono być też następstwem infekcji wirusowej dróg oddechowych. Rocznie na zapalenie płuc choruje 1 na 100 Polaków.
U pacjentów z zapaleniem płuc najczęściej pojawiają się: wysoka gorączka (powyżej 38 stopni Celsjusza) i dreszcze, kaszel mokry z odkrztuszaniem plwociny, duszność i ból w klatce piersiowej. Chorzy są osłabieni, zgłaszają także ból mięśni i głowy. W celu diagnostyki pacjentom wykonuje się rentgen klatki piersiowej. W morfologii krwi pojawia się nadmiar krwinek białych (leukocytoza), wzrasta również CRP (białko C-reaktywne).
Ze względu na to, że zapalenie płuc jest wywoływane najczęściej przez bakterie, w jego leczeniu stosuje się antybiotyki. W trakcie antybiotykoterapii warto przyjmować dodatkowo probiotyki, które uzupełniają naturalną florę jelitową.
Leczeniem zapalenia płuc zajmuje się najczęściej lekarz internista. Aby ograniczyć kontakt z bakteriami, a tym samym uchronić się przed chorobą, myj często ręce. Unikaj również kontaktu z osobami chorymi. W sezonie jesiennym, kiedy bardzo łatwo o zachorowanie, dbaj o wzmocnienie swojej odporności – uprawiaj regularnie sport i zdrowo się odżywiaj. Dostępne są również szczepienia przeciwko pneumokokom, które chronią przed ciężkim przebiegiem zapalenia płuc, opon mózgowo-rdzeniowych i sepsą. Są zalecane dzieciom, które wcześniej nie były szczepione, dorosłym powyżej 65 roku życia, a także wszystkim pacjentom będącym w grupie ryzyka infekcji – z chorobami przewlekłymi, nowotworowymi oraz z zaburzeniami odporności. Schemat szczepienia jest dobierany przez lekarza w zależności od wieku pacjenta – u dorosłych jest to zazwyczaj jedna dawka.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) aż w 80% przypadków jest związana z paleniem papierosów bądź też z narażeniem na dym tytoniowy. Obecnie, według danych CBOS, pali co czwarty Polak. Przewlekłe zapalenie dróg oddechowych i miąższu płuc prowadzi do trwałego uszkodzenia płuc i pogorszenia ich czynności. Na całym świecie na POChP choruje aż 300 milionów ludzi, a co roku umierają aż 3 miliony pacjentów.
Osoby z POChP bardzo często skarżą się na ciągły i uporczywy kaszel z odkrztuszaniem plwociny. Towarzyszą temu trudności w nabieraniu powietrza, przewlekła duszność, łatwe męczenie się, utrata apetytu i chudnięcie. Z upływem czasu pod wpływem niedotlenienia pojawia się zasinienie ust i nosa, może także dojść do rozwoju rozedmy płuc.
Podstawowym badaniem u chorych z podejrzeniem POChP jest spirometria. Do dodatkowych badań należą:
- pletyzmografia;
- badania obrazowe – RTG klatki piersiowej i tomografia komputerowa;
- badanie za pomocą pulsoksymetru i gazometria krwi tętniczej;
- morfologia krwi.
Diagnozowaniem i leczeniem pacjentów z POCHP zajmuje się lekarz internista lub pulmonolog. Podstawowym elementem profilaktyki POChP jest całkowite rzucenie palenia papierosów, ograniczenie narażenia na dym tytoniowy i codzienne wykonywanie ćwiczeń oddechowych oraz fizycznych o niskiej intensywności. Aby ułatwić chorym oddychanie, stosuje się leki rozszerzające oskrzela i glikokortykosteroidy wziewne. Pacjentów z obniżoną saturacją, czyli wysyceniem krwi tlenem, poddaje się terapii tlenowej, a jeżeli zaostrzenia choroby pojawiają się pomimo leczenia minimum trzema lekami wziewnymi, można rozważyć zlecenie antybiotyków, takich jak azytromycyna czy erytromycyna. U pacjentów z POChP wskazane są również szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom.
Astma
Astma, zwana także dychawicą oskrzelową, jest chorobą objawiającą się napadami duszności ze świstami, uczuciem ucisku w klatce piersiowej oraz suchym, męczącym kaszlem, często pojawiającym się w spoczynku, w nocy. Objawy astmy są spowodowane przewlekłym stanem zapalnym oskrzeli, które wywołuje ich skurcz.
Astma najczęściej jest wynikiem alergii, ale jej napad może także być wywołany ostrą infekcją dróg oddechowych, stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub innych leków oraz wysiłkiem.
Astmę rozpoznaje się na podstawie zgłaszanych przez pacjenta objawów, badania lekarskiego, w którym słyszalne są charakterystyczne zmiany osłuchowe oraz przede wszystkim wyniku spirometrii, która potwierdza skurcz oskrzeli będący przyczyną objawów. Podstawą leczenia są leki wziewne przeciwzapalne (glikokortykosteroidy) oraz rozkurczające.
Astma jest chorobą przewlekłą, ale dzięki wdrożeniu właściwej terapii da się ją opanować, doprowadzić do okresów bezobjawowych i zahamować dalszy rozwój. Leków nie można odstawiać, nawet gdy już dawno nie wystąpiły ataki duszności. Wyjątkiem są osoby z łagodną astmą, które mogą przyjmować leki tylko okresowo. Podobnie jak w POCHP pacjentom zaleca się szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom w celu zmniejszenia ryzyka zaostrzenia astmy.
Gruźlica
Gruźlicę wywołują prątki Mycobacterium tuberculosis. Zapadalność na tę chorobę dzięki wprowadzeniu szczepień ochronnych znacznie się obniżyła, jednak nadal w Polsce na gruźlicę choruje średnio 5–6 tysięcy osób rocznie.
U pacjentów z gruźlicą pojawiają się objawy ogólne takie jak podwyższona temperatura ciała, utrata masy ciała, nocne poty oraz osłabienie. Pacjenci mają przewlekły kaszel i duszności, a w wykrztuszanej plwocinie może wystąpić krew. Czasami, w szczególności u osób z obniżoną odpornością, rozwija się gruźlica pozapłucna, która może lokalizować się praktycznie we wszystkich narządach – najczęściej w opłucnej, w węzłach chłonnych, w kościach, w stawach, a nawet w mózgu.
Pomocne w diagnostyce gruźlicy są badania obrazowe klatki piersiowej (RTG i tomografia komputerowa), badanie plwociny, badanie odczynu tuberkulinowego lub swoistych testów IGRA. Leczeniem gruźlicy, podobnie jak innych chorób płuc, zajmuje się lekarz pulmonolog. Należy pamiętać o izolacji chorych prątkujących – wydzielających prątki w wydzielinie dróg oddechowych, która jest głównym źródłem zakażenia osób z otoczenia chorego. W terapii stosuje się leki przeciwprątkowe, do których należą: izoniazyd, ryfampicyna, pirazynamid i etambutol. Podstawową metodą profilaktyki są szczepienia ochronne przeciwko gruźlicy – są one obowiązkowo wykonywane w pierwszej dobie u wszystkich zdrowych noworodków. Trzeba także dbać o prawidłowe odżywianie – niedożywienie przyczynia się do osłabienia układu immunologicznego i sprzyja rozwojowi gruźlicy.
Udostępnij na:
Zobacz także
Zespół Ehlersa-Danlosa – jak go rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Zespół Ehlersa-Danlosa (EDS) to złożona grupa dziedzicznych zaburzeń tkanki łącznej, które wynikają z defektów w strukturze i funkcjonowaniu kolagenu. Ta rzadka choroba – po raz pierwszy opisana w XIX wieku – charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, od nadmiernej elastyczności skóry po komplikacje naczyniowe zagrażające życiu. Sprawdź, jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć!
Jakie są przyczyny suchości w nosie? Jak jej przeciwdziałać?
Niezależnie od pory roku uczucie suchości w nosie to uciążliwy problem, który nie tylko powoduje dyskomfort, lecz także może prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Choć zazwyczaj sucha śluzówka nosa nie jest powodem do niepokoju, w niektórych przypadkach może być oznaką poważniejszej choroby. Sprawdź, jakie są potencjalne przyczyny „suchego nosa” i dowiedz się, jak przeciwdziałać temu kłopotliwemu symptomowi.
Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.
