Jak objawia się autyzm u dorosłych? Diagnostyka i leczenie
Udostępnij na:
W zdecydowanej większości przypadków diagnoza autyzmu stawiana jest u dzieci, głównie między 3. a 10. rokiem życia. Zdarza się jednak, że dopiero w wieku dorosłym dana osoba decyduje się na wizytę u psychologa. Nie oznacza to jednak „nabycia choroby”, tylko brak odpowiedniej diagnozy w wieku dziecięcym. Jak objawia się autyzm u osób dorosłych? Dowiedz się więcej.
Spis treści
Autyzm u dorosłych – najważniejsze objawy
Autyzm może zostać zdiagnozowany zarówno u dzieci, jak i u nastolatków oraz osób dorosłych. W tym ostatnim przypadku najczęściej chodzi o tzw. autyzm wysokofunkcjonujący lub też o zespół Aspergera, przynależący do spektrum autyzmu. Autyzm definiowany jest jako całościowe zaburzenie rozwojowe, którego symptomy mogą różnić się w zależności od danego przypadku.
W trudniejszych przypadkach pojawiają się poważne zaburzenia mowy i problemy z komunikacją. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że współcześnie do spektrum autyzmu zaliczane są także te przypadki, gdy nie pojawiają się problemy z mową, niepełnosprawnością intelektualną lub psychomotoryką. W takich sytuacjach zdarza się, że rodzice nie decydują się na wizytę z dzieckiem u psychologa, dlatego zaburzenie pozostaje praktycznie niezauważone i diagnoza następuje dopiero w wieku dorosłym, np. podczas psychoterapii.
Do objawów autyzmu u osób dorosłych można zakwalifikować:
- niechęć do zmian, koncentrację na rutynach i procedurach oraz wypracowanych już wcześniej schematach;
- problemy z rozumieniem emocji własnych oraz innych ludzi, niewielkie lub większe trudności w kontaktach międzyludzkich;
- zainteresowania tylko w jednym obszarze, niechęć do próbowania nowości;
- preferowanie samotności nad pracą grupową i spędzaniem czasu z innymi ludźmi;
- nadwrażliwość na dźwięki, zapachy i inne bodźce;
- pewną niezgrabność ruchową.
Warto zauważyć, że nie u każdej osoby dorosłej z zaburzeniem ze spektrum autyzmu występują wszystkie wyżej wymienione symptomy.
Zobacz także: Inteligencja emocjonalna
Jak stawiana jest diagnoza autyzmu w wieku dorosłym?
Diagnostyka spektrum autyzmu u dorosłych jest dosyć trudnym zadaniem. Zwykle zajmują się tym psycholog lub neuropsycholog. Dorosłe osoby z tym zaburzeniem zwykle uczą się przez całe swoje życie „maskowania” objawów, a jednocześnie stosunkowo dobrze funkcjonują w społeczeństwie, radząc sobie zarówno z nauką, jak i z pracą. Nie ma uniwersalnego sposobu diagnozy autyzmu, jednak następuje to najczęściej podczas konsultacji psychologicznej lub w czasie psychoterapii. Jednocześnie należy zaznaczyć, że u osób dorosłych można pomylić zaburzenia ze spektrum autyzmu z ADHD, nerwicą natręctw czy nawet chorobą afektywną (jednobiegunową lub dwubiegunową), dlatego ważna jest konkretna diagnoza u specjalisty, a nie samodzielne przeprowadzanie testów przez internet.
Dlaczego zaburzenie ze spektrum autyzmu nie zostało zdiagnozowane wcześniej u danej osoby, a więc w wieku dziecięcym? Oczywiście nie ma możliwości, aby autyzm pojawił się dopiero w czasie dorosłości. Problemem bywa diagnoza, która mogła w ogóle nie zostać postawiona lub też pojawił się błąd. Zdarza się na przykład, że zaburzenia ze spektrum autyzmu są mylone z ADHD.
Jak wygląda leczenie autyzmu u dorosłych?
Autyzm jest zaburzeniem, które może utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego dobrym rozwiązaniem jest rozpoczęcie leczenia, nawet dopiero w wieku dorosłym. Podstawą jest psychoterapia, np. w nurcie poznawczo-behawioralnym, w trakcie której możliwa jest zmiana postaw i skryptów myślowych, a także psychoedukacja. Czasami proponowany jest również trening umiejętności społecznych, zwłaszcza w przypadkach, gdy zaburzenie powoduje trudności w relacjach z innymi ludźmi lub problemy w wejściu w związki romantyczne czy przyjacielskie. Dostępne są też grupy wsparcia, działające zarówno stacjonarnie, jak i online, gdzie spotykają się ludzie o podobnych doświadczeniach i symptomach.
Udostępnij na:
Zobacz także
Czym są zaburzenia adaptacyjne? Kiedy mogą się pojawić?
Trudne sytuacje życiowe mogą doprowadzić do rozwoju zaburzeń psychicznych – jednym z takich zaburzeń są zaburzenia adaptacyjne. Dowiedz się, jakie są ich przyczyny i jak można sobie z nimi radzić.
Czy złość zawsze oznacza agresję? Jakie są przyczyny problemów z agresją?
Złość jest naturalną emocją, która może pojawiać się w różnych sytuacjach – poczynając od na pozór błahych, takich jak rozlanie kawy czy nagła ulewa, a kończąc na poważniejszych sprawach, np. kłótnie z bliskimi lub trudności w pracy. Złość jako emocja nie należy do tych najprzyjemniejszych w doświadczaniu – cechuje się raczej negatywną walencją. Chociaż, jeśli przyjrzymy się sprawie trochę bliżej, niekoniecznie zasadna jest zła reputacja złości. Jest to bowiem emocja, która spełnia wiele ważnych funkcji w naszym życiu. Po pierwsze jest informacją o tym, że nasze granice są przekraczane, mówi nam też o niezaspokojonych potrzebach. Po drugie, złość to taka emocja, która jest bardzo ważnym motorem do zmian, ażeby te potrzeby zaspokoić. Dowiedz się więcej na temat jej przyczyn. Przeczytaj, czy złość zawsze oznacza agresję.
Kancerofobia czym jest to zaburzenie i jak je leczyć?
„Samo skierowanie na onkologię, choćby tylko do przychodni, odbiera ludziom sen” tak pisał Aleksander Sołżenicyn w swoim dziele „Oddział chorych na raka”. Zdanie to nie straciło na swojej aktualności, mimo że dzieli nas od jego zapisania kilkadziesiąt lat. Nadal lęk przed zachorowaniem na nowotwór jest silny, a obawa, że taką diagnozę usłyszy ktoś nam bliski, bywa paraliżująca. Dowiedz się, jak sobie z nimi radzić.
