DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?

28.11.2024

Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.

DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?

Spis treści

Dorosłe dzieci alkoholików a relacje – charakterystyka
Jakie są cechy dorosłych dzieci alkoholików? Emocje na pierwszym planie
Jak zbudować związek z osobą DDA?
Czy związek z osobą DDA jest możliwy?
Terapia dla par z DDA

Dorosłe dzieci alkoholików a relacje – charakterystyka

Problem alkoholowy jest wciąż powszechny w wielu różnych krajach na świecie, w tym również w Polsce. Niestety trudności i uzależnienia rodziców mogą w negatywny sposób wpływać na dzieci, ich sposób funkcjonowania i codzienne działanie.

DDA, czyli dorosłe dzieci alkoholików, to osoby, które dorastały w rodzinach, w których przynajmniej jedno z rodziców nadużywało alkoholu. Takie doświadczenia mają ogromny wpływ na rozwój emocjonalny, psychiczny oraz na relacje z innymi ludźmi w dorosłym życiu. Dzieciństwo w rodzinie alkoholowej wiąże się z wieloma trudnymi emocjami, takimi jak lęk, niepewność, wstyd, a także brak stabilności i wsparcia ze strony rodziców.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że DDA nie jest formalną jednostką diagnostyczną i nie występuje ani w klasyfikacji DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition) ani w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD (International Classification of Diseases). Tym samym DDA nie może być opisywane w sposób formalny w taki sposób jak na przykład depresja lub choroba afektywna dwubiegunowa. Termin „DDA” odnosi się raczej do zestawu doświadczeń i potencjalnych trudności emocjonalnych lub społecznych, z jakimi mogą borykać się osoby dorosłe wychowane w rodzinach z problemem alkoholowym.

Jakie są cechy dorosłych dzieci alkoholików? Emocje na pierwszym planie

Osoby DDA często borykają się z niską samooceną i trudnościami w zaufaniu innym. W dzieciństwie w zdecydowanej większości przypadków nie doświadczyły stabilnych i bezpiecznych więzi, co powoduje, że mogą obawiać się bliskości i trudno im wyrażać swoje potrzeby emocjonalne. Wiele z nich wykształciło mechanizmy obronne, które pozwalały im przetrwać trudne chwile, takie jak tłumienie emocji czy nadmierna odpowiedzialność. W dorosłości te mechanizmy mogą stać się przeszkodą w budowaniu zdrowych relacji, ponieważ osoba DDA unika konfrontacji z trudnymi emocjami lub próbuje kontrolować swoje otoczenie w celu uniknięcia cierpienia.

Jak zbudować związek z osobą DDA?

Psychoterapia indywidualna

Pierwszym krokiem do budowania zdrowego związku z osobą DDA jest zrozumienie, skąd wynikają jej zachowania i emocje. Świadomość, że jej trudności z zaufaniem, lęk przed bliskością czy potrzeba kontroli są efektem bolesnych doświadczeń z dzieciństwa, może pomóc w lepszym zrozumieniu jej reakcji. Ważne jest, aby nie oceniać, a zamiast tego starać się być empatycznym i wspierającym partnerem.

Proces budowania zaufania w związku z osobą DDA może trwać dłużej niż w innych relacjach. Osoby te często potrzebują więcej czasu, aby poczuć się bezpiecznie i otworzyć emocjonalnie. Ważne jest, aby dać im przestrzeń i czas, nie naciskać na zbyt szybkie postępy w związku. Cierpliwość i stałość w okazywaniu wsparcia mogą pomóc osobie DDA stopniowo zbudować zaufanie do partnera.

DDA, ze względu na brak stabilności w dzieciństwie, mogą mieć tendencję do przejmowania kontroli w relacjach. Ważne jest, aby zachować równowagę między potrzebą bezpieczeństwa a poszanowaniem autonomii każdego z partnerów. Przejrzyste ustalanie granic i rozdzielenie odpowiedzialności za różne aspekty związku może pomóc osobie DDA poczuć się bezpiecznie, bez konieczności przejmowania nadmiernej kontroli nad relacją.

Zobacz także: Czym jest współuzależnienie i jak sobie z nim poradzić?

Czy związek z osobą DDA jest możliwy?

Relacje z osobami DDA uznawane są za niezwykle trudne, chociaż możliwe. Niestety takie związki wymagają znacznie więcej pracy ze strony obojga partnerów. Szczególne znaczenie ma rozpoznawanie wzorców działania osoby DDA, a także bycie cierpliwym i skoncentrowanym na wsparciu. Zdarza się jednak, że relacje nie są w stanie przetrwać próby czasu.

Terapia dla par z DDA

Jednym z dobrych rozwiązań dla par, w których jedna z osób jest DDA, może być psychoterapia. Taka opcja sprawdzi się zarówno dla par, jak i po prostu dla jednego z partnerów. Osoba z DDA w trakcie psychoterapii może przepracować swoje trudne emocje i doświadczenia, nauczyć się innego sposobu funkcjonowania oraz zadbać o relację z drugą jednostką.

Źródła
  1. L. Bobkowicz-Lewartowska, Związki partnerskie dorosłych dzieci alkoholików, „Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa”, nr 3, 2013.
  2. D. Kuncewicz, P. Kardel, Relacje z rodzicami a motywy bycia w związku. Analiza i interpretacja monologów osób dorastających w rodzinie z problemem alkoholowym, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J–Paedagogia-Psychologia”, nr 31, 2018.

Zobacz także

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
Psychologia

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?

„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Psychologia

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?

Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.

Czym są zaburzenia funkcji poznawczych? Jak się objawiają?
Psychologia

Czym są zaburzenia funkcji poznawczych? Jak się objawiają?

Funkcje poznawcze umożliwiają nam odbieranie bodźców z otaczającego nas świata. Wraz z wiekiem może dojść do ich upośledzenia. Dowiedz się, czym są zaburzenia funkcji poznawczych, jak się objawiają i jak zadbać o zdrowie układu nerwowego.