Czym jest hipochondria i jak ją leczyć?

15.05.2024

Hipochondria to zaburzenie lękowe, dla którego charakterystyczne jest przekonanie o istnieniu choroby somatycznej. Przyczynę tego schorzenia stanowi nadmierny lęk o własne zdrowie, a także bardzo silna koncentracja na różnych dolegliwościach, które w rzeczywistości nie są symptomem żadnej choroby. Dowiedz się więcej na temat objawów, przyczyn, samopomocy i leczenia hipochondrii.

Hipochondria.jpeg

Spis treści

Co to jest hipochondria?
Jak się objawia hipochondria?
Jakie są przyczyny hipochondrii?
Leczenie hipochondrii

Co to jest hipochondria?

Hipochondria definiowana jest jako zaburzenie lękowe związane ze stanem zdrowia. Cechuje się przede wszystkim wysokim poziomem lęku o stan własnego zdrowia, a także wyszukiwaniem różnych objawów i chorób oraz podejmowaniem prób diagnozy i leczenia.

Należy jednak zaznaczyć, że osoba cierpiąca na hipochondrię nie udaje, tylko rzeczywiście uważa, że cierpi na różnego rodzaju schorzenia. Jej działania nie są podyktowane chęcią wzbudzenia współczucia lub uzyskaniem zwolnienia lekarskiego, tylko bardzo wysokim poziomem lęku o własne zdrowie. Podobnie jak zaburzenia psychosomatyczne, również hipochondria może w znacznym stopniu negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie, emocje oraz życie zawodowe i społeczne.

Jak się objawia hipochondria?

Osoby cierpiące na hipochondrię często są obsesyjnie zaabsorbowane myślami o potencjalnych chorobach. Nawet bardzo proste i nieskomplikowane dolegliwości mogą wywołać u nich panikę i lęk, prowadząc do nadmiernej analizy swojego stanu zdrowia. Hipochondrycy często skupiają się na obserwacji swojego ciała w poszukiwaniu jakichkolwiek oznak choroby. Co ciekawe, to internet stanowi dla osób cierpiących na hipochondrię narzędzie do ciągłego zgłębiania wiedzy medycznej. Zazwyczaj jednak tylko wzmacnia ich lęki. Czasami pojawia się również atak nerwicy lub depresja.

Skonsultuj swoje problemy z psychologiem

Dodatkowo hipochondrycy mają tendencję do częstych wizyt u różnych specjalistów medycznych, mimo braku konkretnych objawów chorobowych. Wizyty te są zazwyczaj wynikiem niepokoju i pragnienia upewnienia się co do swojego stanu zdrowia. Ponadto nadmierna koncentracja na własnym zdrowiu prowadzi często do nadużywania środków farmakologicznych lub zbyt częstego korzystania z usług medycznych. Wszystko to może wiązać się z bardzo dużymi kosztami wizyt lekarskich, badań i leków. Urojenia hipochondryczne mogą być także objawem depresji psychotycznej, którą należy leczyć u specjalisty.

Jakie są przyczyny hipochondrii?

Zwykle do najważniejszych przyczyn hipochondrii można zakwalifikować traumy, przeszłe choroby, negatywne doświadczenia, nieprawidłową diagnozę lekarską, podwyższony poziom lęku, neurotyzm, ekstremalny stres, depresję, a także poważne choroby w rodzinie. Bardzo trudno jednak wskazać jedną konkretną przyczynę hipochondrii, która wywołuje to zaburzenie u większości pacjentów.

Leczenie hipochondrii

Proces leczenia hipochondrii najlepiej rozpocząć od uświadomienia sobie zaburzenia. Właśnie dlatego pierwszym krokiem do diagnozy są różnego rodzaju testy fizykalne i badania przeprowadzane przez lekarza internistę lub innych specjalistów. Ich celem jest udowodnienie, że dana osoba nie cierpi na konkretne choroby.

Kolejny krok to udanie się do psychologa lub psychiatry. Szczególnie polecana jest psychoterapia indywidualna, prowadzona np. w nurcie poznawczo-behawioralnym. W niektórych przypadkach proponowane są dodatkowo leki antydepresyjne lub przeciwlękowe oraz regularne wizyty u psychiatry. Cały proces leczenia wymaga zwykle sporo czasu, a także wsparcia ze strony bliskich. Niestety ten ostatni aspekt może być o tyle trudny, że codzienne życie z hipochondrykiem jest niezwykle ciężkie i wymaga sporej cierpliwości. Ważne jest wyznaczenie pewnych granic hipochondrykowi, zachęcenie go do regularnych wizyt u specjalistów, a także wspieranie go w sposób emocjonalny.

Zobacz także: Kiedy warto się wybrać do psychoterapeuty?

Źródła
  1. M. Duplaga, M. Kobryn, Cyberchondria i lęk o zdrowie w dobie dezinformacji, w: Dezinformacja – Inspiracja – Społeczeństwo. Social CyberSecurity, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2022.
  2. J. Kocjan, Hipochondria (lęk o zdrowie): obecna konceptualizacja, klasyfikacja oraz podobieństwo do zaburzeń lękowych, „Journal of Education, Health and Sport” 2015, nr 5.
  3. B. Stec-Szczęsna, M. Żebrowski, Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu lęku o zdrowie, „Psychiatria” 2016, nr 13.

Zobacz także

Presja oczekiwań – jak presja stawiana przez rodzica wpływa na dziecko?
Psychologia

Presja oczekiwań – jak presja stawiana przez rodzica wpływa na dziecko?

„Dlaczego dostałaś czwórkę, a nie piątkę?”, „Musisz się bardziej starać, jeżeli chcesz coś osiągnąć w życiu. Z takimi ocenami Cię nigdzie nie przyjmą”, „Nie możesz iść się pobawić, niedługo idziesz na korepetycje z matematyki, a jeszcze masz przecież tyle nauki”. To tylko kilka zdań, które już od najwcześniejszych momentów edukacji dziecko może usłyszeć od swojego nadmiernie wymagającego rodzica. Współcześnie można odnieść wrażenie, że duża część dzieci od najmłodszych lat wystawiona jest na ogromną presję oczekiwań swoich opiekunów. Rodzice mogą nie być świadomi tego, w jaki sposób ta presja wpływa na rozwijającego się człowieka. Dowiedz się więcej na temat presji oczekiwań i tego, jak wpływa ona na dziecko.

Czym są style przywiązania? Czy można zmienić swój styl przywiązania?
Psychologia

Czym są style przywiązania? Czy można zmienić swój styl przywiązania?

Style przywiązania kształtują się we wczesnym dzieciństwie w oparciu o interakcje z głównymi opiekunami, najczęściej rodzicami. Te wzorce wpływają na sposób, w jaki budujemy relacje z innymi ludźmi w późniejszym życiu. Dowiedz się więcej na ich temat. Sprawdź, jak się kształtują i czy możliwa jest zmiana stylu przywiązania na inny.

 Jak poradzić sobie ze zdradą?
Psychologia

Jak poradzić sobie ze zdradą?

Zdrada to częsty temat pojawiający się w gabinecie psychologa. Odwiedzają mnie zarówno pary, które chciałyby przepracować temat zdrady i nadal być razem, jak i osoby cierpiące po zdradzie i zakończonym związku. Nierzadko są to także pacjenci, którzy „utknęli” na którymś z etapów żałoby po zdradzie i nie potrafią zaufać ponownie. Dowiedz się więcej na temat zdrady i tego, jak sobie z nią poradzić.