Czym jest hipochondria i jak ją leczyć?

15.05.2024

Hipochondria to zaburzenie lękowe, dla którego charakterystyczne jest przekonanie o istnieniu choroby somatycznej. Przyczynę tego schorzenia stanowi nadmierny lęk o własne zdrowie, a także bardzo silna koncentracja na różnych dolegliwościach, które w rzeczywistości nie są symptomem żadnej choroby. Dowiedz się więcej na temat objawów, przyczyn, samopomocy i leczenia hipochondrii.

Hipochondria.jpeg

Spis treści

Co to jest hipochondria?
Jak się objawia hipochondria?
Jakie są przyczyny hipochondrii?
Leczenie hipochondrii

Co to jest hipochondria?

Hipochondria definiowana jest jako zaburzenie lękowe związane ze stanem zdrowia. Cechuje się przede wszystkim wysokim poziomem lęku o stan własnego zdrowia, a także wyszukiwaniem różnych objawów i chorób oraz podejmowaniem prób diagnozy i leczenia.

Należy jednak zaznaczyć, że osoba cierpiąca na hipochondrię nie udaje, tylko rzeczywiście uważa, że cierpi na różnego rodzaju schorzenia. Jej działania nie są podyktowane chęcią wzbudzenia współczucia lub uzyskaniem zwolnienia lekarskiego, tylko bardzo wysokim poziomem lęku o własne zdrowie. Podobnie jak zaburzenia psychosomatyczne, również hipochondria może w znacznym stopniu negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie, emocje oraz życie zawodowe i społeczne.

Jak się objawia hipochondria?

Osoby cierpiące na hipochondrię często są obsesyjnie zaabsorbowane myślami o potencjalnych chorobach. Nawet bardzo proste i nieskomplikowane dolegliwości mogą wywołać u nich panikę i lęk, prowadząc do nadmiernej analizy swojego stanu zdrowia. Hipochondrycy często skupiają się na obserwacji swojego ciała w poszukiwaniu jakichkolwiek oznak choroby. Co ciekawe, to internet stanowi dla osób cierpiących na hipochondrię narzędzie do ciągłego zgłębiania wiedzy medycznej. Zazwyczaj jednak tylko wzmacnia ich lęki. Czasami pojawia się również atak nerwicy lub depresja.

Skonsultuj swoje problemy z psychologiem

Dodatkowo hipochondrycy mają tendencję do częstych wizyt u różnych specjalistów medycznych, mimo braku konkretnych objawów chorobowych. Wizyty te są zazwyczaj wynikiem niepokoju i pragnienia upewnienia się co do swojego stanu zdrowia. Ponadto nadmierna koncentracja na własnym zdrowiu prowadzi często do nadużywania środków farmakologicznych lub zbyt częstego korzystania z usług medycznych. Wszystko to może wiązać się z bardzo dużymi kosztami wizyt lekarskich, badań i leków. Urojenia hipochondryczne mogą być także objawem depresji psychotycznej, którą należy leczyć u specjalisty.

Jakie są przyczyny hipochondrii?

Zwykle do najważniejszych przyczyn hipochondrii można zakwalifikować traumy, przeszłe choroby, negatywne doświadczenia, nieprawidłową diagnozę lekarską, podwyższony poziom lęku, neurotyzm, ekstremalny stres, depresję, a także poważne choroby w rodzinie. Bardzo trudno jednak wskazać jedną konkretną przyczynę hipochondrii, która wywołuje to zaburzenie u większości pacjentów.

Leczenie hipochondrii

Proces leczenia hipochondrii najlepiej rozpocząć od uświadomienia sobie zaburzenia. Właśnie dlatego pierwszym krokiem do diagnozy są różnego rodzaju testy fizykalne i badania przeprowadzane przez lekarza internistę lub innych specjalistów. Ich celem jest udowodnienie, że dana osoba nie cierpi na konkretne choroby.

Kolejny krok to udanie się do psychologa lub psychiatry. Szczególnie polecana jest psychoterapia indywidualna, prowadzona np. w nurcie poznawczo-behawioralnym. W niektórych przypadkach proponowane są dodatkowo leki antydepresyjne lub przeciwlękowe oraz regularne wizyty u psychiatry. Cały proces leczenia wymaga zwykle sporo czasu, a także wsparcia ze strony bliskich. Niestety ten ostatni aspekt może być o tyle trudny, że codzienne życie z hipochondrykiem jest niezwykle ciężkie i wymaga sporej cierpliwości. Ważne jest wyznaczenie pewnych granic hipochondrykowi, zachęcenie go do regularnych wizyt u specjalistów, a także wspieranie go w sposób emocjonalny.

Zobacz także: Kiedy warto się wybrać do psychoterapeuty?

Źródła
  1. M. Duplaga, M. Kobryn, Cyberchondria i lęk o zdrowie w dobie dezinformacji, w: Dezinformacja – Inspiracja – Społeczeństwo. Social CyberSecurity, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2022.
  2. J. Kocjan, Hipochondria (lęk o zdrowie): obecna konceptualizacja, klasyfikacja oraz podobieństwo do zaburzeń lękowych, „Journal of Education, Health and Sport” 2015, nr 5.
  3. B. Stec-Szczęsna, M. Żebrowski, Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu lęku o zdrowie, „Psychiatria” 2016, nr 13.

Zobacz także

Czym objawia się projekcja psychologiczna? Na czym polega?
Psychologia

Czym objawia się projekcja psychologiczna? Na czym polega?

Każdy człowiek w swojej codzienności mierzy się z różnymi sytuacjami, które mogą być odbierane jako trudne. W psychologii wyodrębniono pewne mechanizmy obronne, które uaktywniają się, aby uchronić nas samych przed lękiem, wyrzutami sumienia, poczuciem winy czy wstydem. Jednym z nich jest projekcja psychologiczna. Dowiedz się więcej na jej temat.

Diagnostyka różnicowa autyzmu a inne zaburzenia
Psychologia

Diagnostyka różnicowa autyzmu a inne zaburzenia

Autyzm to zaburzenie neurorozwojowe, które może być zdiagnozowane zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Symptomy zaburzeń ze spektrum autyzmu najczęściej są wyraźne przed ukończeniem 3 roku życia, jednak czasami pojawiają się również u niemowlaków. Dowiedz się więcej na ten temat.

Czy niemowlę może mieć autyzm? Objawy autyzmu u niemowlaka
Psychologia

Czy niemowlę może mieć autyzm? Objawy autyzmu u niemowlaka

Autyzm to zaburzenie neurorozwojowe, które może być zdiagnozowane zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Symptomy zaburzeń ze spektrum autyzmu najczęściej są wyraźne przed ukończeniem 3 roku życia, jednak czasami pojawiają się również u niemowlaków. Dowiedz się więcej na ten temat.

Wszystkie artykuły i poradniki