Sedacja wziewna

Co to jest sedacja wziewna? Jakie są wskazania do jej podania?

Sedacja wziewna polega na podaniu pacjentowi mieszanki tlenu i podtlenku azotu (gazu rozweselającego), co powoduje stan głębokiej relaksacji i odprężenia, przy zachowaniu pełnej świadomości.

Gaz rozweselający u dentysty ma na celu zmniejszenie lęku przed zabiegiem stomatologicznym, dlatego doskonale sprawdza się u osób, u których występuje dentofobia (silny lęk przed wizytą u dentysty/leczeniem stomatologicznym).

W stomatologii dziecięcej często wykorzystuje się sedację wziewną, by zmniejszyć stres małych pacjentów, a jednocześnie ułatwić współpracę na płaszczyźnie stomatolog–dziecko. Dodatkowo podanie podtlenku azotu sprawdza się u osób nadpobudliwych, z odruchem wymiotnym na tle nerwowym, a także w przypadku takich chorób jak padaczka, ponieważ zmniejsza ryzyko wystąpienia napadu na skutek stresu związanego z wizytą u stomatologa. Podczas zabiegu wykorzystywana jest specjalna maseczka do sedacji, przez którą pacjent wdycha mieszaninę tlenu i gazu rozweselającego.            

Czy sedacja wziewna jest bezpieczna?

Sedacja wziewna to bezpieczna metoda łagodzenia stresu związanego z wizytą u stomatologa. Jej efekt pojawia się szybko, a jednocześnie równie szybko ustępuje. Sedacja wziewna u dzieci może być stosowana już od czwartego roku życia. Ważne by mały pacjent był gotowy na współpracę z lekarzem (dojrzałość emocjonalna). Pacjent przez cały czas pozostaje przytomny, co ułatwia kontakt z lekarzem i monitorowanie jego stanu na bieżąco przez specjalistę.

Przeciwwskazania do sedacji wziewnej

Gaz rozweselający u dentysty powszechnie uznaje się za bezpieczną metodę, aczkolwiek istnieją pewne przeciwwskazania do wykonania sedacji. W niektórych przypadkach, nawet pomimo występowania obostrzeń, stomatolog może jednak podjąć decyzję, by użyć podtlenku azotu podczas zabiegu, po dokładnej ocenie stanu zdrowia pacjenta czy konsultacji z innymi specjalistami.

Do głównych przeciwwskazań do wykonania sedacji u dentysty należą:

• ciąża (w szczególności pierwszy trymestr),
• uzależnienia, jak alkoholizm, narkomania,
• choroby układu oddechowego, np. POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc), rozedma płuc, poważne infekcje górnych dróg oddechowych,
• niedrożność nosa wywołana alergią, polipami, przeziębieniem,
• zapalenie ucha środkowego,
• niewydolność serca, wrodzone wady serca,
• niewyrównane nadciśnienie tętnicze,
• niedawno przebyte operacje ucha lub oka,
• stwardnienie rozsiane, porfiria, miastenia gravis
• brak współpracy ze strony pacjenta.

Ile trwa sedacja wziewna?

Czas trwania sedacji wziewnej u dentysty zależy od długości leczenia właściwego. Z reguły wynosi od 15 minut do około 1,5 godziny. Sedacja podtlenkiem azotu zaczyna działać bardzo szybko, bo już kilka minut od podania, i może być stosowana przez cały czas trwania procedur dentystycznych. Stomatolog nieustannie kontroluje ilość podawanego gazu w trakcie zabiegu, by na bieżąco dostosowywać ją do potrzeb pacjenta. Po zakończeniu wizyty u dentysty efekt sedacji bardzo szybko ustępuje, zwykle trwa to zaledwie kilka minut. Po zabiegu Pacjenci mogą wrócić do codziennych czynności.

Czy sedacja wziewna to narkoza?

Sedacja wziewna i narkoza (znieczulenie ogólne) to dwie różne metody stosowane u pacjentów stomatologicznych. Różni je od siebie przede wszystkim:

• stan świadomości pacjenta – podczas narkozy pacjent nie jest świadomy, z kolei podczas sedacji wziewnej u dentysty – tak. Może cały czas porozumiewać się ze stomatologiem;
• metoda podawania – podtlenek azotu przy sedacji podawany jest przez maskę nosową, podobnie narkoza, jednak zdarza się, że przy znieczuleniu ogólnym środek anastetyczny jest aplikowany dożylnie;
• głębokość znieczulenia – przy narkozie środek znieczulający działa głęboko. Pacjent wówczas traci całkowicie świadomość oraz zniesiona jest większość odruchów. Z kolei przy sedacji wziewnej głębokość jest lekka do umiarkowanej. Pacjent pozostaje przytomny przez cały zabieg;
• personel – przy narkozie wymagana jest obecność anestezjologa, który przez cały zabieg czuwa nad parametrami życiowymi pacjenta. Z kolei sedację wziewną może wykonać stomatolog, po wcześniejszym przeszkoleniu.