Hematolog to specjalista zajmujący się leczeniem chorób krwi i układu krwiotwórczego. Pacjenci kierowani są na konsultację hematologiczną zazwyczaj przez lekarza pierwszego kontaktu, który zaleca omówienie ze specjalistą wyników badań morfologicznych krwi. Sprawdź, jakie objawy mogą sugerować choroby hematologiczne i jak wygląda konsultacja u hematologa.
Kto powinien zgłosić się na konsultację u hematologa?
Hematolog to lekarz specjalizujący się w profilaktyce, rozpoznawaniu oraz leczeniu chorób krwi i układu krwiotwórczego, czyli szpiku kostnego, węzłów chłonnych, śledziony i wątroby. Specjalista ten obejmuje opieką również Pacjentów onkohematologicznych, czyli osoby zmagające się z nowotworowymi chorobami układu krwiotwórczego, takimi jak szpiczaki, chłoniaki, białaczki.
Konsultacja u hematologa wskazana jest dla osób, których wyniki badania morfologicznego odbiegają od normy. Istnieje szereg objawów, które mogą sugerować zaburzenia hematologiczne i powinny być skonsultowane ze specjalistą. Z jakimi problemami do hematologa należy się udać? Najczęstsze z nich to:
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- osłabienie i męczliwość;
- częste infekcje, zwłaszcza infekcje dróg oddechowych;
- obniżenie odporności;
- częste siniaki i krwiaki;
- powiększenie węzłów chłonnych, np. w obrębie szyi lub pachwin;
- skłonność do tworzenia nadżerek w jamie ustnej;
- blada skóra, wargi lub błony śluzowe;
- powtarzające się krwawienia, np. z dziąseł, z nosa;
- przerost dziąseł;
- nadpotliwość.
Większość objawów chorób hematologicznych jest mało charakterystyczna. Pacjenci nierzadko utożsamiają je ze zmęczeniem czy przeziębieniem. Zadbaj o swoje zdrowie i skonsultuj niepokojące dolegliwości ze specjalistą, aby możliwie szybko wdrożyć leczenie, ponieważ to przełoży się na jego skuteczność.
Zakres porad hematologicznych
W ramach porady hematologicznej Pacjenci mogą uzyskać m.in.:
- konsultację specjalistyczną;
- skierowanie na badania specjalistyczne, w tym zazwyczaj morfologię krwi z rozmazem, odczyn Biernackiego (OB), oznaczenie poziomu ferrytyny, żelaza i witaminy B12, czas protrombinowy (PT), cytometryczną ocenę gęstości glikoprotein (GP), wskaźnik APTT (czas potrzebny do powstania skrzepu), pomiar czasu okluzji (CT), test agregacji płytek krwi, RTG kości lub klatki piersiowej, biopsję szpiku kostnego lub węzłów chłonnych oraz badania genetyczne;
- zalecenia lekarskie;
- edukację zdrowotną;
- skierowanie na leczenie szpitalne;
- e-receptę;
- zwolnienie lekarskie;
- skierowanie do innego specjalisty – hematolodzy współpracują często z genetykami, radiologami, patomorfologami, hepatologami, onkologami czy kardiologami.
W przypadku zaburzeń krwi i układu krążenia wśród najmłodszych leczeniem zajmuje się hematolog dziecięcy.
Sprawdź też: Męskie zdrowie – jak zapobiegać i diagnozować raka prostaty
Przebieg porady hematologicznej
Wizyta u hematologa, tak jak u każdego innego specjalisty, rozpoczyna się od badania podmiotowego. Szczegółowo przeprowadzony wywiad z chorym to źródło wielu cennych informacji dla lekarza. Hematolog zadaje pytania dotyczące doświadczanych przez chorego dolegliwości – jakie one są, od kiedy występują, jakie jest ich nasilenie, jak często i w jakich okolicznościach się pojawiają itp. Specjalista pyta też o historię choroby – dotychczasowe problemy zdrowotne, alergie, stosowane leki, przebyte zabiegi. Z uwagi na to, że wiele chorób hematologicznych ma podłoże genetyczne, zada również pytanie o przypadki zaburzeń hematologicznych w rodzinie. Wskazane jest, aby Pacjent zabrał ze sobą posiadaną dokumentację medyczną i przedstawił spostrzeżenia lekarza, który skierował go do hematologa.
Kolejnym krokiem jest badanie przedmiotowe. Lekarz oceni stan zdrowia Pacjenta i w celu uzyskania dodatkowych informacji skieruje go na dodatkowe badania. To przede wszystkim testy laboratoryjne z krwi, szpiku kostnego oraz węzłów chłonnych. Hematolog często wykorzystuje w procesie diagnostycznym badania obrazowe, które zazwyczaj służą ocenie węzłów chłonnych. Przy podejrzeniu choroby genetycznej może również zlecić badanie genetyczne. Wizyta kończy się omówieniem planu leczenia, wydaniem zaleceń i przedstawieniem pacjentowi ograniczeń, które może narzucać choroba, w tym zmian w prowadzonym stylu życia.
Jakie choroby leczy hematolog?
Lista chorób, które leczy hematolog, jest długa. Znajdują się na niej m.in.:
- niedokrwistość (np. niedokrwistość z niedoboru żelaza, niedokrwistość megaloblastyczna, wrodzona niedokrwistość hipoplastyczna, anemia aplastyczna);
- skazy krwotoczne (np. hemofilia A – niedobór VIII czynnika krzepnięcia, hemofilia B – niedobór czynnika IX, choroba von Willebranda, rozsiane krzepnięcie wewnątrznaczyniowe);
- niedobory odporności;
- mastocytoza (w organizmie powstaje nadmiar komórek tucznych, tzn. mastocytów);
- białaczki szpikowe i limfatyczne;
- chłoniaki;
- szpiczak plazmocytowy;
- pierwotne włóknienie szpiku.
Zobacz także: Skuteczne sposoby na wzmocnienie odporności