Geriatra

Dlaczego warto umówić się na konsultację geriatryczną?

Geriatria wykorzystuje wiedzę z różnych specjalizacji – neurologii, nefrologii, gastroenterologii, okulistyki, kardiologii, dermatologii, medycyny rodzinnej, psychologii i rehabilitacji. Zwykle seniorzy cierpią na kilka schorzeń, co utrudnia proces leczenia. Geriatra mając interdyscyplinarne podejście, potrafi zaplanować terapię tak, by walka z jednym schorzeniem nie nasilała objawów innej choroby.

Geriatra potrafi dobrać leki w taki sposób, żeby nie wchodziły ze sobą w interakcje. Ustala też odpowiednie dawki, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Oprócz tego dzięki zastosowaniu odpowiedniej terapii pomaga opóźnić pojawienie lub pogłębienie się niepełnosprawności. Ten specjalista poprawia też jakość życia Pacjenta.

Dobry geriatra jest cierpliwy, empatyczny i opanowany. Dzięki temu nie tylko pomaga w walce z problemami zdrowotnymi, lecz także udziela wsparcia psychicznego.

Kiedy warto wybrać się do geriatry?

Do geriatry powinny zgłaszać się osoby w podeszłym wieku, które cierpią na kilka chorób przewlekłych jednocześnie. To oznacza, że jeśli Pacjent zmaga się z przeziębieniem, anginą czy zapaleniem zatok, wystarczy umówić się na wizytę do lekarza rodzinnego.

Wskazaniem do wizyty są zawroty głowy, pogorszenie sprawności umysłowej, zmiany w zachowaniu lub trudności w wykonywaniu codziennych czynności. Warto również umówić się do geriatry po długiej hospitalizacji lub ciężkim urazie.

Aby dostać się do poradni geriatrycznej, potrzebne jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu lub innego specjalisty. Niekiedy dołącza się je do wypisu ze szpitala. Pacjent powinien mieć ukończone przynajmniej 60 lat. Geriatria zapewnia kompleksową opiekę, dzięki czemu seniorzy mogą uniknąć wizyt u różnych specjalistów. Należy jednak zaznaczyć, że w niektórych przypadkach lekarz ten może skierować Pacjenta do poradni specjalistycznej.

Przeczytaj także: Kiedy zdecydować się na wizytę u fizjoterapeuty neurologicznego?

Lekarz geriatra – czym się zajmuje?

Diagnozuje on i leczy choroby wieku podeszłego, a oprócz tego podejmuje działania profilaktyczne. Geriatria ma charakter interdyscyplinarny, skupia się na leczeniu demencji, bezsenności, depresji starczej, nietrzymania moczu i stolca, niedożywienia. Specjalista opiekuje się też Pacjentami cierpiącymi na:

• osteoporozę;
• ból przewlekły;
• cukrzycę typu 2;
• zaburzenia równowagi;
• odleżyny;
• obturacyjną chorobę płuc;
• starczowzroczność;
• niedosłuch;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• choroby neurologiczne;
• nadciśnienie tętnicze;
• niewydolność serca;
• miażdżycę.

Sprawdź też: Jak wygląda rehabilitacja po udarze?

Jak przygotować się do wizyty u geriatry?

Pacjent powinien wziąć ze sobą całą dotychczasową dokumentację medyczną, łącznie z wypisami ze szpitala. Ponadto należy przynieść listę przyjmowanych leków i suplementów. Jeśli chory prowadzi dzienniczek pomiaru ciśnienia lub dzienniczek diabetyka, również powinien go zabrać. Może zapisać sobie na kartce pytania, jakie chciałby zadać lekarzowi.

Jak wygląda wizyta u geriatry?

Specjalista przeprowadzi wnikliwy wywiad z Pacjentem i wykona badanie fizykalne, a w razie potrzeby skieruje na badania laboratoryjne i obrazowe. Następnie przeanalizuje wyniki badań, aby postawić diagnozę i zalecić dalszy sposób postępowania. Geriatra oceni stan zdrowia i potrzeby rehabilitacyjne Pacjenta. Oprócz tego podpowie, jak powinna wyglądać zbilansowana dieta dla seniora.

Geriatra może skierować Pacjenta do szpitala, sanatorium lub uzdrowiska. Ponadto przepisuje leki i wystawia skierowania. Współpracuje on z innymi specjalistami oraz instytucjami świadczącymi pomoc Pacjentom w podeszłym wieku.

Całościowa ocena geriatryczna

Aby ocenić stan zdrowia fizycznego i psychicznego seniora, lekarz bierze pod uwagę:

• poziom słyszenia i widzenia;
• problemy z poruszaniem się i zaburzenia pamięci;
• stan skóry;
• stany depresyjne i poczucie osamotnienia;
• działania niepożądanych leków;
• dolegliwości bólowe;
• wyniki badań diagnostycznych.

Podstawowe narzędzia geriatryczne

Do oceny stanu czynnościowego często wykorzystuje się skalę Katza. W ten sposób można określić, czy Pacjent potrafi samodzielnie zadbać o higienę osobistą, ubrać się i rozebrać. Oprócz tego sprawdza się mobilność seniora i zdolność kontrolowania potrzeb fizjologicznych. Im mniej punktów zdobędzie Pacjent, tym większego potrzebuje wsparcia.

Aby określić stan czynnościowy seniora, można również zastosować skalę Lawtona (IADL). W tym przypadku zwraca się uwagę na to, czy Pacjent potrafi samodzielnie:

• korzystać z telefonu;
• zrobić zakupy;
• dotrzeć do miejsc oddalonych od trasy spaceru;
• przygotować posiłki;
• wykonywać domowe obowiązki;
• majsterkować lub prać;
• gospodarować pieniędzmi;
• przygotować i zażyć leki.

Skala Barthel z kolei jest narzędziem kwalifikacji Pacjenta do pobytu w placówce opiekuńczej lub długoterminowej opieki domowej. W tym przypadku ocenia się poziom samodzielności seniora w następujących obszarach:

• spożywanie posiłków;
• utrzymanie higieny osobistej;
• korzystanie z toalety;
• mycie, kąpiel całego ciała;
• poruszanie się po płaskiej powierzchni;
• kontrolowanie zwieracza odbytu i pęcherza moczowego;
• ubieranie się i rozbieranie;
• wchodzenie i schodzenie po schodach;
• przejście z łóżka na krzesło i z powrotem lub siadanie.

Ponadto geriatra ocenia równowagę i chód Pacjenta.