Kiedy warto się wybrać do psychoterapeuty?

Pierwsze trzy wizyty mają na celu właśnie wspólne ustalenie czy Pacjent faktycznie potrzebuje psychoterapii. Warto wykonać ten pierwszy krok i umówić wizytę – tylko w ten sposób można dowiedzieć się czy psychoterapia jest potrzebna oraz czy konkretny psychoterapeuta jest dla Ciebie odpowiedni.

Na konsultację psychoterapeutyczną może skierować również lekarz psychiatra – to częsta sytuacja. Leczenie farmakologiczne chorób i zaburzeń psychicznych przebiega najlepiej w parze z psychoterapią. Jeśli lekarz psychiatra wystawi skierowanie, oznacza to, że psychoterapia może pomóc lepiej funkcjonować.

Psychoterapeuta, dzięki swojemu wykształceniu i doświadczeniu zawodowemu, posiada odpowiednie kompetencje, by wspólnie z Pacjentem wypracować cele terapii, a później systematycznie je realizować. Systematyczność jest bardzo ważna w procesie terapii. Spotkania odbywają się zazwyczaj raz w tygodniu i trwają około 50 minut. Czynnikiem, który ma duży wpływ na skuteczność leczenia jest relacja terapeutyczna, dlatego tak istotny jest wybór terapeuty, który odpowiada Pacjentowi pod względem osobowości i temperamentu. Tak jak w relacjach z ludźmi i przyjaźniach – z niektórymi osobami w naturalny sposób lepiej się rozumiemy i otrzymujemy od nich wsparcie, z innymi gorzej. Jednak na tym podobieństwa się kończą. Przyjaźń i psychoterapia są zagadnieniami komplementarnymi, ale nie można ich traktować na równi.

Wsparcie rodziny i przyjaciół jest bardzo ważne gdy nie radzisz sobie z problemami w życiu, cierpisz na zaburzenia lub choroby psychiczne. Świadomość, że możesz liczyć na najbliższe osoby, które są przy Tobie, wysłuchają, przytulą jest bezcenna! Nie zastąpi jednak profesjonalnej pomocy. Psychoterapeuta nie udziela rad i nie roztrząsa z Tobą swoich problemów, jest skupiony w 100% na Pacjencie i wypracowaniu dla niego najlepszego rozwiązania. Pomaga mu w tym wykształcenie, bagaż doświadczeń zawodowych i prywatnych – własne przeżycia i psychoterapia oraz superwizja. To są atuty psychoterapeuty, których przyjaciele zazwyczaj nie mają i dlatego ważne jest, żeby te dwie kwestie się uzupełniały.

Psychoterapia to nie magia, choć czasem może wyglądać jak czary, kiedy pod wpływem rozmów ustępują chroniczne bóle brzucha, serca, pleców; gdy człowiek zaczyna oddychać pełną piersią, zmienia się jego postawa ciała czy sposób mówienia. Takie zmiany zachodzą podczas psychoterapii zaburzeń psychosomatycznych, które swoją genezę mają w problemach psychologicznych, a są często nieskutecznie leczone farmakologicznie.

Najczęściej na psychoterapię decydują się osoby, którym stan psychiczny przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu w pracy lub/i w domu, w życiu społecznym. Decyzja o rozpoczęciu terapii bywa motywowana odkryciem powielanych w życiu destrukcyjnych schematów zachowań, których Pacjent mimo prób, nie jest w stanie sam zmienić, np. ciągłe wchodzenie w związki z określonym typem partnerów/partnerek i powtarzanie tej samej historii wciąż na nowo.
Często zgłaszane problemy to natłok myśli, powtarzające się obawy, trudne uczucia i emocje, lęk, smutek, złość, które niezrozumiane i tłumione potrafią skutecznie utrudnić życie. Dzięki poświęceniu im uwagi i zrozumieniu podłoża, po terapii możliwe jest świadome kierowanie swoimi reakcjami. Psychoterapeuta posiada odpowiednie kompetencje, żeby (oczywiście we współpracy z Pacjentem) nieuświadomione mechanizmy i procesy ujrzały światło dzienne, by można im się było przyjrzeć z bliska i już świadomie wkomponować w całokształt życia, tak aby służyły, a nie przeszkadzały.

Kolejnymi powodami podjęcia decyzji o rozpoczęciu psychoterapii są zaburzenia: snu, lękowe, jedzenia, nastroju. Trudności z zaśnięciem, częste wybudzanie się w nocy lub budzenie nad ranem – warto omówić to z psychoterapeutą. Gdy problemem jest wyjście z domu, spotkanie z innymi ludźmi, nagle napady lękowe albo ciągłe zamartwianie się – rozmowa z profesjonalistą może pomóc. W przypadku spadku albo nagłego wzrostu apetytu, a co za tym idzie spadku lub wzrostu wagi, który nie był zamierzony lub problemów z utrzymaniem określonej wagi, warto spotkać się z psychoterapeutą. Podobnie w przypadku nagłego albo długo utrzymującego się spadku nastroju, uczucia przygnębienia, beznadziejności, braku sensu życia. W przypadku wystąpienia myśli samobójczych konieczna jest konsultacja psychiatryczna!

Czasem problemy wydają się występować tylko w relacji z innymi ludźmi. W takim przypadku również warto się zastanowić, czy wynika to z introwertycznej osobowości, a Pacjent czuje się dobrze sam ze sobą i kilkoma najbliższymi osobami, czy też konflikty innymi skutecznie utrudniają efektywne funkcjonowanie na co dzień i cieszenie się życiem?

Jeśli tak jak większość Pacjentów, borykasz się z którymś z wymienionych w poprzednich akapitach zagadnień – nie czekaj dłużej, wybierz się na konsultację do psychoterapeuty. Decyzja o rozpoczęciu leczenia, od pierwszej myśli na ten temat do wizyty w gabinecie, jest zazwyczaj podejmowana latami. Jeśli jesteś w podobnej sytuacji, nie zastanawiaj się już dłużej, umów wizytę i odetchnij z ulgą, że decyzja jest już za Tobą. Nie ma idealnego momentu na rozpoczęcie psychoterapii, lęki z tym związane można pokonać jedynie przez konfrontację. Nie ma też idealnych Pacjentów ani idealnych psychoterapeutów. Kluczem do sukcesu jest wzajemne dopasowanie i chęć pracy nad swoimi problemami z Twojej strony, a chęć niesienia pomocy ze strony terapeuty.

Gabinet psychoterapeuty to bezpieczne miejsce, w którym możesz zastanowić się nad sobą z życzliwą i kompetentną osobą. Możesz przepracować problemy z przeszłości, bieżące oraz zastanowić się nad swoją przyszłością. Psychoterapia może polegać zarówno na pracy nad deficytami, jak i kwestiami rozwojowymi – wszystko zależy od ustalonych celów i etapu zmian. Praca nad sobą to niekończące się zadanie. Zdarzają się gorsze momenty, zatrzymania i ponowna poprawa. Ważne jest, żebyś zdawał sobie sprawę, że nie zawsze wyjdziesz z gabinetu terapeuty w lepszym nastroju niż tam przyszedłeś – i to nie znaczy, że terapia nie działa. Zazwyczaj wręcz przeciwnie, to oznacza, że pracujesz nad trudnymi zagadnieniami ze swojego życia i jesteś na najlepszej drodze, żeby poczuć się lepiej!

Autor Mgr Nina Urbańczyk