Czym jest tachykardia? Do czego może doprowadzić?
Tachykardia to jedno z bardziej rozpowszechnionych rodzajów zaburzeń rytmu pracy serca. Mówi się o niej w przypadku przyspieszonego tempa pracy tego narządu, wynoszącym więcej niż 100 uderzeń na minutę. Dowiedz się więcej na temat tachykardii z naszego poradnika.
Spis treści
Przeczytaj, kiedy może się rozwinąć tachykardia. Czy to wyłącznie objaw chorobowy? Sprawdź, w jaki sposób przejawia się to zaburzenie pracy serca i na podstawie jakich badań lekarz może je zdiagnozować. Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące tachykardii znajdziesz w artykule.
Czym jest tachykardia?
Tachykardia to przyspieszenie pracy serca, w którym narząd wykonuje ponad 100 uderzeń na minutę. Dlatego też stan ten zwyczajowo określany jest jako częstoskurcz. Za prawidłową pracę serca uznaje się od 60 do 100 uderzeń na minutę. Stanem przeciwnym dla tachykardii jest bradykardia, w której przypadku praca serca jest zbyt wolna. Stwierdza się ją, gdy narząd wykonuje mniej niż 60 uderzeń na minutę. W zależności od tego, w którym miejscu pojawiła się patologia odpowiedzialna za zaburzenie rytmu serca, wyróżnia się:
- częstoskurcz komorowy – problem pojawia się w mięśniówce komór, bądź w układzie przewodzącym w obrębie komór serca;
- częstoskurcz nadkomorowy – to patologia w obrębie przedsionków lub węzła przedsionkowo-komorowego.
Przeczytaj także: Niewydolność serca – objawy, przyczyny, sposoby leczenia
Jakie są przyczyny tachykardii?
Tachykardia to objaw towarzyszący wielu chorobom. Wśród jej przyczyn występują m.in.:
- choroby serca zaburzające drogę przepływu impulsów, które pobudzają serce do skurczu (np. zespół Wolffa-Parkinsona-White'a);
- zapalenie mięśnia sercowego;
- niewydolność serca i niedokrwienie serca;
- nerwica serca, stany lękowe;
- hipoglikemia (tzw. niedocukrzenie, czyli niski poziom glukozy);
- choroby przebiegające z gorączką;
- odwodnienie, brak snu;
- hipowolemia, czyli zbyt mała objętość krwi krążącej w organizmie (np. po dużym krwotoku);
- niedokrwistość (tzw. anemia);
- nadczynność tarczycy;
- przyjmowanie substancji psychoaktywnych.
Należy zaznaczyć, że do przyspieszenia pracy serca może dojść również z powodu działania katecholamin. To związki chemiczne, które powstają w organizmie w wyniku silnych emocji lub podejmowania intensywnego wysiłku fizycznego. Tachykardia może być także skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków.
Dolegliwości mogące towarzyszyć tachykardii
Dolegliwości towarzyszące tachykardii mogą sprawić, że pacjentowi towarzyszy dyskomfort i silne uczucie niepokoju. Ponadto obserwuje się:
- wysoki i dobrze wyczuwalny puls;
- uczucie kołatania serca;
- szybkie męczenie się;
- uczucie osłabienia , zbliżającego się omdlenia;
- ból za mostkiem;
- trudności we wzięciu oddechu, duszność;
- zawroty głowy;
- mroczki, ciemność przed oczami;
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Kardiolog to lekarz, do którego należy się zgłosić w przypadku doświadczania jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony serca. Specjalista ten dokonuje rozpoznania na podstawie licznych badań. Rozpoczyna diagnostykę od szczegółowo przeprowadzonego wywiadu medycznego – pyta pacjenta m.in. o doznawane dolegliwości (rodzaj, intensywność, częstotliwość, czynniki łagodzące i nasilające), styl życia (zwłaszcza narażenie na stres, aktywność ruchowa, dieta), przyjmowane leki, historię medyczną lub wywiad rodzinny w kierunku chorób serca.
Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego – osłuchuje , mierzy puls, ciśnienie tętnicze itd. Diagnostykę rozpoczyna się od podstawowych badań laboratoryjnych. W razie potrzeby rozszerza się postępowanie o dodatkowe testy laboratoryjne, zazwyczaj mediatory stanu zapalnego, ocenę stężenia elektrolitów. Lekarz zleca również wykonanie elektrokardiografii (EKG). Badanie pozwala ocenić pracę serca i wykryć jej zaburzenia. Przeważnie jest to EKG spoczynkowe, które wykonuje się w pozycji leżącej, po kilkunastominutowym odpoczynku.
Lekarz może zaproponować też EKG wysiłkowe, w którym praca serca oceniana jest podczas podejmowania ruchu. Zaburzenia rytmu serca są nierzadko trudne do wykrycia w kilkuminutowym badaniu. Dlatego pacjent skierowany może być na tzw. holter EKG. Na dobę podłączany jest mu sprzęt rejestrujący cały czas aktywność elektryczną serca. Dodatkowo wykonana może zostać ultrasonografia serca, tzw. echo.
Przeczytaj: ECHO serca – jak się przygotować?
Jak leczyć tachykardię?
Tachykardii nie można bagatelizować. Może bowiem doprowadzić do silnego zaburzenia pracy serca, w którym nie jest ono w stanie spełniać swojego zadania. W efekcie dochodzi do niedotlenienia i zaburzenia odżywienia komórek. W zależności od skali problemu lekarz określa najlepszą ścieżkę postępowania.
Tachykardia może być leczona lekami – głównie wykorzystywane są beta-blokery, leki antyarytmiczne. Zalecany jest zdrowy styl życia. Jeśli leki nie przynoszą efektów, rozważyć trzeba leczenie zabiegowe, np. ablację, w której za pomocą zimna bądź prądu usuwa się drogi dodatkowych pobudzeń elektrycznych w sercu.