Czym jest tachykardia? Do czego może doprowadzić?

20.12.2023

Tachykardia to jedno z bardziej rozpowszechnionych rodzajów zaburzeń rytmu pracy serca. Mówi się o niej w przypadku przyspieszonego tempa pracy tego narządu, wynoszącym więcej niż 100 uderzeń na minutę. Dowiedz się więcej na temat tachykardii z naszego poradnika.

Kobieta trzyma rękę na klatce piersiowej

Spis treści

Czym jest tachykardia?
Jakie są przyczyny tachykardii?
Dolegliwości mogące towarzyszyć tachykardii
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Jak leczyć tachykardię?

Przeczytaj, kiedy może się rozwinąć tachykardia. Czy to wyłącznie objaw chorobowy? Sprawdź, w jaki sposób przejawia się to zaburzenie pracy serca i na podstawie jakich badań lekarz może je zdiagnozować. Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące tachykardii znajdziesz w artykule.

Czym jest tachykardia?

Tachykardia to przyspieszenie pracy serca, w którym narząd wykonuje ponad 100 uderzeń na minutę. Dlatego też stan ten zwyczajowo określany jest jako częstoskurcz. Za prawidłową pracę serca uznaje się od 60 do 100 uderzeń na minutę. Stanem przeciwnym dla tachykardii jest bradykardia, w której przypadku praca serca jest zbyt wolna. Stwierdza się ją, gdy narząd wykonuje mniej niż 60 uderzeń na minutę. W zależności od tego, w którym miejscu pojawiła się patologia odpowiedzialna za zaburzenie rytmu serca, wyróżnia się:

  • częstoskurcz komorowy – problem pojawia się w mięśniówce komór, bądź w układzie przewodzącym w obrębie komór serca;
  • częstoskurcz nadkomorowy – to patologia w obrębie przedsionków lub węzła przedsionkowo-komorowego.

Przeczytaj także: Niewydolność serca – objawy, przyczyny, sposoby leczenia

Jakie są przyczyny tachykardii?

Tachykardia to objaw towarzyszący wielu chorobom. Wśród jej przyczyn występują m.in.:

  • choroby serca zaburzające drogę przepływu impulsów, które pobudzają serce do skurczu (np. zespół Wolffa-Parkinsona-White'a);
  • zapalenie mięśnia sercowego;
  • niewydolność serca i niedokrwienie serca;
  • nerwica serca, stany lękowe;
  • hipoglikemia (tzw. niedocukrzenie, czyli niski poziom glukozy);
  • choroby przebiegające z gorączką;
  • odwodnienie, brak snu;
  • hipowolemia, czyli zbyt mała objętość krwi krążącej w organizmie (np. po dużym krwotoku);
  • niedokrwistość (tzw. anemia);
  • nadczynność tarczycy;
  • przyjmowanie substancji psychoaktywnych.

Należy zaznaczyć, że do przyspieszenia pracy serca może dojść również z powodu działania katecholamin. To związki chemiczne, które powstają w organizmie w wyniku silnych emocji lub podejmowania intensywnego wysiłku fizycznego. Tachykardia może być także skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków.

Dolegliwości mogące towarzyszyć tachykardii

Dolegliwości towarzyszące tachykardii mogą sprawić, że pacjentowi towarzyszy dyskomfort i  silne uczucie niepokoju. Ponadto obserwuje się:

  • wysoki i dobrze wyczuwalny puls;
  • uczucie kołatania serca;
  • szybkie męczenie się;
  • uczucie osłabienia , zbliżającego się omdlenia;
  • ból za mostkiem;
  • trudności we wzięciu oddechu, duszność;
  • zawroty głowy;
  • mroczki, ciemność przed oczami;

Do jakiego lekarza się zgłosić?

Konsultacja kardiologa

Kardiolog to lekarz, do którego należy się zgłosić w przypadku doświadczania jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony serca. Specjalista ten dokonuje rozpoznania na podstawie licznych badań. Rozpoczyna diagnostykę od szczegółowo przeprowadzonego wywiadu medycznego – pyta pacjenta m.in. o doznawane dolegliwości  (rodzaj, intensywność, częstotliwość, czynniki łagodzące i nasilające), styl życia (zwłaszcza narażenie na stres, aktywność ruchowa, dieta), przyjmowane leki, historię medyczną lub wywiad rodzinny w kierunku chorób serca.

Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego – osłuchuje , mierzy puls, ciśnienie tętnicze itd. Diagnostykę rozpoczyna się od podstawowych badań laboratoryjnych. W razie potrzeby rozszerza się postępowanie  o dodatkowe testy laboratoryjne, zazwyczaj mediatory stanu zapalnego, ocenę stężenia elektrolitów. Lekarz zleca również wykonanie elektrokardiografii (EKG). Badanie pozwala ocenić pracę serca i wykryć jej zaburzenia. Przeważnie jest to EKG spoczynkowe, które wykonuje się w pozycji leżącej, po kilkunastominutowym odpoczynku.

Lekarz może zaproponować też EKG wysiłkowe, w którym praca serca oceniana jest podczas podejmowania ruchu. Zaburzenia rytmu serca są nierzadko trudne do wykrycia w kilkuminutowym badaniu. Dlatego pacjent skierowany może być na tzw. holter EKG. Na dobę podłączany jest mu sprzęt rejestrujący cały czas aktywność elektryczną serca. Dodatkowo wykonana może zostać ultrasonografia serca, tzw. echo.

Przeczytaj: ECHO serca – jak się przygotować?

Jak leczyć tachykardię?

Tachykardii nie można bagatelizować. Może bowiem doprowadzić do silnego zaburzenia pracy serca, w którym nie jest ono w stanie spełniać swojego zadania. W efekcie dochodzi do niedotlenienia i zaburzenia odżywienia komórek. W zależności od skali problemu lekarz określa najlepszą ścieżkę postępowania.

Tachykardia może być leczona lekami – głównie wykorzystywane są beta-blokery, leki antyarytmiczne. Zalecany jest zdrowy styl życia. Jeśli leki nie przynoszą efektów, rozważyć trzeba leczenie zabiegowe, np. ablację, w której za pomocą zimna bądź prądu usuwa się drogi dodatkowych pobudzeń elektrycznych w sercu.

Źródła
  1. R. Gopinathannair, B. Olshansky, Management of tachycardia, „F1000Prime Reports” 2015, nr 7, s. 60.
  2. A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
  3. A. Szczeklik, P. Gajewski, Kompendium medycyny praktycznej 2017–2018, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.

Zobacz także

Jaki jest prawidłowy puls? Jakie mogą być przyczyny jego zaburzeń?
Zdrowie na co dzieńKardiologia

Jaki jest prawidłowy puls? Jakie mogą być przyczyny jego zaburzeń?

Puls – inaczej nazywany tętnem – jest jednym z podstawowych wskaźników funkcjonowania organizmu ludzkiego. Jego wartości dostarczają informacji o kondycji układu krążenia, a wszelkie odchylenia od normy mogą być symptomem różnorodnych schorzeń. Sprawdź, ile powinien wynosić prawidłowy puls dla różnych grup wiekowych, jak go prawidłowo mierzyć i interpretować wyniki.

Nerwoból w klatce piersiowej – jak odróżnić go od zawału serca? Co może oznaczać?
Zdrowie na co dzieńKardiologia

Nerwoból w klatce piersiowej – jak odróżnić go od zawału serca? Co może oznaczać?

Ból w klatce piersiowej to niepokojący objaw, który może mieć różne przyczyny – od nerwobólu po poważne schorzenia sercowo-naczyniowe. Rozróżnienie tych dwóch stanów to ważna umiejętność, która może uratować życie. Sprawdź, jak odróżnić nerwoból w klatce piersiowej od zawału serca, na jakie objawy zwrócić szczególną uwagę oraz jakie badania warto wykonać.

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie
KardiologiaOrtopediaRehabilitacja

Zespół Marfana – czym jest i jakie daje objawy? Diagnostyka i leczenie

Zespół Marfana to rzadka, niezwykle złożona choroba genetyczna, która dotyczy tkanki łącznej w organizmie człowieka. Charakteryzuje się różnorodnością objawów – od nieproporcjonalnej budowy ciała po poważne problemy z układem sercowo-naczyniowym i narządem wzroku. Ponieważ jest schorzeniem dziedzicznym, jego wczesne zdiagnozowanie oraz kompleksowe podejście do leczenia odgrywają kluczową rolę w poprawie jakości i długości życia pacjentów. Sprawdź, jak przebiega diagnostyka i na czym polega leczenie zespołu Marfana.