Czym cechuje się nerwica wegetatywna? Objawy i metody leczenia

09.10.2023

Nerwica wegetatywna to zaburzenie psychosomatyczne, a więc mające swoje przyczyny w psychice człowieka. Symptomy tego problemu często są mylone z różnymi chorobami fizycznymi i dopiero wnikliwa diagnoza pozwala na ustalenie rodzaju zaburzenia. Czym cechuje się nerwica wegetatywna? Jak ją leczyć? Dowiedz się więcej na ten temat.

Nerwica_wegetatywna.jpg

Spis treści

Czym jest nerwica wegetatywna?
Skąd się bierze nerwica wegetatywna?
Jakie są objawy nerwicy wegetatywnej?
Leczenie nerwicy wegetatywnej

Czym jest nerwica wegetatywna?

Nerwica wegetatywna to dosyć częsta dolegliwość, która występuje niezależnie od wieku, płci i miejsca zamieszkania. Pojęcie nerwica wegetatywna nie jest obecnie używane w psychologii i psychiatrii, natomiast jest to termin potoczny dla zaburzeń pod postacią somatyczną. Problem ten jest nazywany również nerwicą narządową ze względu na zaburzenie pracy mózgu, żołądka, serca, jelit i innych organów.

Nerwica wegetatywna (zaburzenie pod postacią somatyczną) nie jest jednak chorobą somatyczną, a objawy fizyczne wynikają z przyczyn psychicznych. Charakterystyczne dla tego zaburzenia są dosyć dobre wyniki badań ogólnych i narządowych, a leczenie dolegliwości fizycznych nie przynosi żadnych efektów. Przykładowo osoba zgłaszająca się z bólami brzucha nie ma problemów z układem pokarmowym i narządami wewnątrz jamy brzusznej, a dolegliwości wynikają z trudności psychicznych. Niestety atak nerwicy może wiązać się z nasileniem pewnych objawów, a także lękiem przed chorobami somatycznymi, co prowadzi do stresu.

Skąd się bierze nerwica wegetatywna?

Nerwica wegetatywna to zaburzenie, którego główną przyczyną jest występowanie nadmiernego stresu u danego pacjenta. Może on wynikać z miejsca pracy, przyczyn osobistych, traum i trudnych wydarzeń życiowych. Zdaniem specjalistów przyczyny nerwicy wegetatywnej można podzielić na trzy główne grupy czynników:

Konsultacja psychiatry

  • biologiczne, a więc związane z działaniem układu nerwowego i szybkością jego pobudzania;
  • wychowawcze, czyli dorastanie w nieodpowiednim środowisku, nacechowanym stresem i lękiem, bez bezpiecznej bazy;
  • traumatyczne, powiązane z trudnymi doświadczeniami, takimi jak np. choroby czy wypadki.

Dodatkowo niektóre osoby są po prostu bardziej wrażliwe emocjonalnie i silniej podatne na działanie czynników stresogennych, a więc to właśnie w tej grupie jest większa szansa na wystąpienie nerwicy wegetatywnej.

Jakie są objawy nerwicy wegetatywnej?

Do najważniejszych symptomów nerwicy wegetatywnej (zaburzenia pod postacią somatyczną) można zakwalifikować:

  • ucisk w klatce piersiowej, kołatanie serca;
  • podwyższony puls i ciśnienie w momentach stresu;
  • bóle brzucha, głowy;
  • drętwienie kończyn dolnych lub górnych;
  • nudności, biegunka, wymioty, nadmierne pocenie się;
  • wybuchowe reakcje emocjonalne, złość, gniew, a także lęk i natrętne myśli.

Można uznać, że nerwica wegetatywna (zaburzenie pod postacią somatyczną) występuje we wszystkich grupach w populacji, ale najczęściej pojawia się u kobiet w średnim wieku. Niestety jest to związane z nadmiernym narażeniem tej grupy na stres, ponieważ to zwykle kobiety zajmują się dziećmi, starzejącymi się rodzicami, oprócz tego pracują zawodowo i mają obowiązki domowe, a do tego są statystycznie bardziej emocjonalne. Odczucie nadmiernego stresu w ich przypadku powoduje możliwość wystąpienia symptomów nerwicy wegetatywnej.

Leczenie nerwicy wegetatywnej

Najważniejszą i najczęściej stosowaną metodą leczenia nerwicy wegetatywnej (zaburzenia pod postacią somatyczną) jest psychoterapia. Zwykle psycholog dokonuje wstępnej diagnozy dopiero w sytuacji, gdy pacjent ma dobre wyniki innych badań, a więc symptomy nie wskazują na chorobę fizyczną, ale psychosomatyczną. W niektórych przypadkach w skład zespołu leczniczego wchodzi również psychiatra, który może zapisać leki zmniejszające stres i napięcie u danej osoby.

Jak długo trwa leczenie nerwicy wegetatywnej? Zwykle proces ten zajmuje przynajmniej kilka miesięcy. Szczególne znaczenie ma nauczenie pacjenta wykrywania sytuacji stresowych oraz czynników, które powodują wystąpienie konkretnych symptomów. Następnie pacjent musi wiedzieć, jak radzić sobie ze stresem. Nerwica wegetatywna może znacznie pogorszyć jakość życia, zwłaszcza że osoby dotknięte tym zaburzeniem często wycofują się z życia rodzinnego i społecznego. Bardzo duże znaczenie ma więc szybkie rozpoznanie choroby i rozpoczęcie skutecznego leczenia.

Przeczytaj także: Nurt integracyjny w psychoterapii.

Źródła
  1. J. Gierus, A. Mosiołek, A. Szulc, Nie tylko „nerwica”. Poziom patologicznego zamartwiania i objawy lęku uogólnionego w populacji a skala zgłoszeń do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Które zjawisko wyjaśnia więcej?, „Psychiatria”, 2018, nr 15, 1–6.
  2. A. Perzyńska-Starkiewicz, Neurotic symptoms in clinical practice: Mieczysław Kaczyński’s approach, „Current Problems of Psychiatry”, 2018, 19, 125–130.
  3. O. Yermishev, Peculiarities of functional-vegetative homeostasis of preschool-age females (first childhood), „Biologija”, 2019, nr 65.

Zobacz także

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?
Psychologia

Czym jest trauma pokoleniowa? Jaki jest jej wpływ na zachowanie i podejmowanie decyzji?

„Trauma pokoleniowa” to określenie odnoszące się do pewnych doświadczeń lub przekonań przekazywanych z jednej generacji na drugą, wiążących się z negatywnymi konsekwencjami. W psychologii pojęcie to nazywane jest również traumą transgeneracyjną i ma związek z długotrwałym procesem, a nie z jednorazowymi sytuacjami. Czym dokładnie charakteryzuje się trauma pokoleniowa i jak wpływa na kolejne generacje? Dowiedz się więcej na ten temat.

DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?
Psychologia

DDA a związek – jak przeszłość dorosłych dzieci alkoholików wpływa na relacje?

Dorosłe dzieci alkoholików, w skrócie DDA, to osoby, które w swoim życiu mogą napotkać wiele różnego rodzaju trudności i problemów, skorelowanych z dzieciństwem oraz z doświadczeniami ze środowiska, w którym wyrastały. Jednym z poważnych problemów jest sposób nawiązywania głębszych relacji, w tym również związków romantycznych oraz przyjaźni. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda budowanie związku z osobami DDA.

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?
Psychologia

Czym jest epizod maniakalny? Jakie są jego objawy i przyczyny?

Choć mogłoby się wydawać, że depresja i epizod maniakalny nie mają ze sobą nic wspólnego, to jednak oba te przypadki należą do zaburzeń nastroju. Tak jak epizod depresyjny, epizod maniakalny jest pewnego rodzaju stanem psychologicznym i fizjologicznym, w którym znajduje się pacjent. Co więcej, w większości przypadków występują łącznie – przeplatają się, głównie w ramach choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD), której rozpowszechnienie w skali światowej wynosi 2–5% i występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Przebieg ChAD charakteryzujący się wyłącznie nawrotami manii jest niezwykle rzadki. Większość pacjentów w całościowym przebiegu choroby, niezależnie od jej podtypu, doświadcza więcej epizodów depresyjnych.