Audiometria

Czym jest audiometria?

Współczesna audiologia dysponuje wieloma badaniami, które pozwalają na wczesne i dokładne wykrycie wad słuchu. Jednym z tych narzędzi diagnostycznych jest audiometria.

Badacze zwracają uwagę na kilka postaci badania audiometrycznego. Podstawowym wśród nich jest audiometria tonalna. To badanie mające na celu określenie progu słyszenia. Pozwala rozpoznać różnego stopnia deficyty słuchu, które mogą znacząco pogarszać jakość życia. Dzięki audiometrii można stwierdzić, czy występuje ubytek słuchu i jakiego jest rodzaju. Audiometria tonalna należy do badań subiektywnych. Jej wyniki są jedynie zapisem odbioru wrażeń słuchowych podanych przez ciebie. Polega na sprawdzeniu, jak głośny musi być dźwięk na danej częstotliwości, byś mógł go usłyszeć. Należy zaznaczyć, że audiometria jest badaniem nieinwazyjnym i nie wiąże się z doświadczaniem żadnych nieprzyjemnych dolegliwości.

Dowiedz się, czym jest endoskopia laryngologiczna i kiedy powinna zostać przeprowadzona.

Wskazania do wykonania audiometrii

Wskazania do wykonania audiometrii tonalnej stanowią przede wszystkim:

• szumy uszne – mogą być odbierane jako gwizdanie, szum, szmer, syczenie, dzwonienie, piszczenie, tykanie i inne tego typu dźwięki;
• problemy z rozumieniem słów podczas rozmowy bezpośredniej i telefonicznej;
• zwiększanie głośności telewizora, radia itp.;
• głośniejsze mówienie, na które zwracają uwagę osoby z otoczenia;
• trudności w słyszeniu szeptu;
• problemy z rozróżnianiem dźwięków;
• zawroty głowy;
• trudności z koncentracją;
• przebyte zapalenie ucha zewnętrznego lub środkowego.

Lekarz zleci badanie audiometryczne, jeżeli doznałeś urazu głowy, który mógłby doprowadzić do ubytku słuchu. Audiometria tonalna pełni również rolę badania profilaktycznego. Eksperci zalecają wykonywać ją co 1–2 lata u osób dorosłych. Lekarz zlecić ją może jako badanie kontrolne w trakcie lub po przebytej chorobie, która mogłaby doprowadzić do zaburzenia słuchu, m.in. po zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, u Pacjentów z nowotworem mózgu, chorobą naczyń mózgowych, stwardnieniem rozsianym.

Badanie audiometryczne nie przyniesie oczekiwanych efektów bez odpowiedniej współpracy osoby badanej. Dlatego też nie przeprowadza się audiometrii u najmłodszych dzieci. Badania nie wykonuje się u Pacjentów w wieku do 5 lat (granica wieku nie jest ścisła, wiele zależy od samego dziecka i jego umiejętności współpracy) oraz u osób z niepełnosprawnością znacznego stopnia. Jeśli audiometria tonalna nie zapewnia wiarygodnych wyników ze względu na wiek lub stan Pacjenta, proponuje się inne metody diagnostyczne. O szczegóły zapytaj lekarza.

Przebieg badania audiometrycznego

Badanie audiometryczne wykonuje się w wytłumionym i wyizolowanym pomieszczeniu (kabinie), by żadne odgłosy z zewnątrz nie utrudniły skupiania się na odbiorze dźwięków. Wykorzystuje się w nim tzw. audiometr. Aparatura ta generuje tony o odmiennych częstotliwościach, które usłyszysz przez nauszne słuchawki audiometryczne. Przypominają one zwykłe słuchawki do słuchania muzyki, ale emitują dźwięk dużo precyzyjniej. Przez nie zostaną zaprezentowane sygnały o różnej wysokości i głośności. Do ręki dostaniesz pilot, a twoim zadaniem będzie naciśnięcie go w odpowiedzi na usłyszany dźwięk. Zostaniesz dokładnie poinstruowany, jak je sygnalizować. Audiometrię tonalną przeprowadza się dla każdego ucha oddzielnie.

Audiometryczne badanie słuchu trwa ok. 20 minut. Od razu otrzymasz wyniki, które mają postać wykresu. Tzw. audiogram jest funkcją zależności natężenia dźwięku (mierzonego w decybelach) od jego częstotliwości. Skonsultuj je z laryngologiem, który na tej podstawie dobierze odpowiedni kierunek leczenia albo skieruje cię do audiologa w celu dalszej diagnostyki.

Jak przygotować się do badania audiometrycznego?

Badanie audiometryczne nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania ze strony Pacjenta. Możesz się na nie zgłosić o dowolnej porze. Ważne, byś podczas audiometrii tonalnej nie był przeziębiony lub w trakcie zapalenia ucha zewnętrznego/środkowego. Konieczna jest wcześniejsza wizyta laryngologiczna, na której zostanie oceniona higiena uszu i usunięta ewentualna woskowina, która zafałszowałaby wynik badania. Ponadto zostaną wykluczone inne patologie, które mogłyby stanowić przeciwskazanie do badania.

Pamiętaj też, aby zabrać ze sobą dokumentację medyczną dotyczącą zaburzenia słuchu. Zgłoś się chwilę wcześniej na badanie audiometryczne, aby można było przeprowadzić kilka prób przed samym badaniem. Pamiętaj, że od dokładnego zrozumienia jego istoty zależy powodzenie całej procedury.

Jakie choroby wykrywa audiometria?

Na podstawie wyników audiometrii tonalnej lekarz jest w stanie określić, z jakim rodzajem ubytku słuchu się zmagasz. Może to być ubytek przewodzeniowy, mieszany lub odbiorczy.

Niedosłuch przewodzeniowy stwierdza się, gdy fala dźwiękowa nie jest w stanie dotrzeć do ucha wewnętrznego ze względu na przeszkody znajdujące się w uchu zewnętrznym lub środkowym. Odpowiedzialne za ten ubytek są więc choroby ucha zewnętrznego i środkowego. Wśród nich specjaliści wymieniają często nadmierne kostnienie kosteczek słuchowych (otosklerozę), stan zapalny, obecność ciała obcego, zaleganie nagromadzonej woskowiny.

W przypadku niedosłuchu odbiorczego problem tkwi w uchu wewnętrznym lub części centralnej ośrodkowego układu nerwowego. Najczęściej spotykanym jego przykładem jest niedosłuch związany z wiekiem. Ubytek odbiorczy może mieć podłoże genetyczne, być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków (np. ototoksycznych), rozwinąć się w wyniku narażenia na hałas, urazy mechaniczne lub akustyczne, bądź zaburzeń gospodarki hormonalnej. Jeśli zaś chodzi o niedosłuch mieszany, to jest on połączeniem przyczyn obu wyżej wymienionych postaci.