Nurt psychodynamiczny

03.08.2023

Nurt psychodynamiczny to jeden z lepszych kierunków do leczenia zaburzeń odżywiania oraz zespołu stresu pourazowego. Dzięki pełnej zaangażowania i systematycznej pracy terapeutycznej w nurcie psychodynamicznym można na nowo odzyskać kontrolę nad własnym życiem oraz dotrzeć do genezy wielu problemów.

Co to jest nurt psychodynamiczny?

Terapia psychodynamiczna jest jednym z rodzajów terapii psychologicznych, które opierają się na teoriach Sigmunda Freuda i jego uczniów. Terapia psychodynamiczna ma na celu zidentyfikowanie i zrozumienie głęboko ukrytych motywów (często w podświadomości), konfliktów i emocji, które wpływają na obecny stan psychiki i zachowanie pacjenta.

W obrębie podejścia psychodynamicznego obecnie stosuje się różnego rodzaju techniki, dzięki którym cały proces leczenia jest dostosowywany do pacjenta. Są to:

  • terapia ekspresywno-wglądowa, podczas której od pacjenta wymaga się aktywnych działań polegających na konfrontacji, interpretacji, a także wyjaśnianiu poszczególnych motywów czy zachowań;
  • terapia wspierająca, podczas której pacjent jest poddawany edukacji psychologicznej.

Terapię w nurcie psychodynamicznym mogą prowadzić wyłącznie wykwalifikowani w nim terapeuci, którzy ukończyli stosowne kursy oraz regularnie poddają się superwizji – czyli własnej terapii z mentorem (superwizorem).

Przeczytaj również: „Jak wygląda i na czym polega psychoterapia CBT?”

Nurt psychodynamiczny – dla kogo?

Terapia psychodynamiczna zdecydowanie najlepiej sprawdza się w leczeniu zaburzeń:

  • osobowości o różnym podłożu,
  • lękowych,
  • obsesyjno-kompulsyjnych,
  • nastroju,
  • odżywiania,
  • w obszarze relacji społecznych.

Pomocna jest również w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD – Post Traumatic Stress Disorder), osobowości borderline oraz różnego typu uzależnień i niektórych przypadków depresji.

Nurt psychodynamiczny może okazać się doskonałym narzędziem w procesie zdrowienia osób po przebytej traumie, np. molestowaniu czy porzuceniu przez opiekunów we wczesnym dzieciństwie.

Przeczytaj również: „Stany lękowe – czym są, przyczyny, postępowanie”.

Na czym polega terapia psychodynamiczna?

W terapii psychodynamicznej bardzo ważna jest relacja między pacjentem a terapeutą. Zbudowanie silnej i opartej na bezgranicznym zaufaniu więzi jest kluczem do zadowalających rezultatów. Oprócz tego w psychoterapii psychodynamicznej ważna jest świadomość zjawisk transference (przeniesienia uczuć pacjenta na terapeutę) i countertransference (reakcji terapeuty na pacjenta), co pozwala na lepsze zrozumienie dynamiki terapeutycznej relacji.

Sesje terapeutyczne przebiegają twarzą w twarz – pacjent i terapeuta siedzą naprzeciwko siebie. Rolą terapeuty jest zapewnienie komfortowych warunków oraz obserwacja wszystkich zachowań, mimiki, gestów oraz ruchów ciała pacjenta podczas sesji.

W toku terapii psychodynamicznej kładzie się nacisk na:

  • Uświadomienie pacjentowi, że wiele myśli, uczuć i zachowań jest ukrytych w nieświadomości.
  • Podkreślenie roli wczesnych doświadczeń, zwłaszcza z okresu dzieciństwa, które mogą mieć wpływ na obecny stan psychiczny.
  • Rolę relacji terapeutycznej: psychoterapeuta stara się zrozumieć, jakie wzorce i dynamiki powtarzają się w zachowaniach pacjenta, aby pomóc mu zrozumieć i przepracować te aspekty.
  • Identyfikację i zrozumienie mechanizmów obronnych, które pacjent wykorzystuje, aby radzić sobie z trudnymi emocjami.
  • Interpretację i analizę: terapeuci psychodynamiczni często używają technik interpretacyjnych, aby pomóc pacjentowi zrozumieć głębsze warstwy jego umysłu i emocji.

Terapia psychodynamiczna może przybrać różne formy i techniki w zależności od konkretnego terapeuty i podejścia, które stosuje.

Czy terapia psychodynamiczna ma sens?

Celem terapii psychodynamicznej jest nabycie w jej toku:

  • Umiejętności pełnej akceptacji doświadczeń oraz sytuacji, na które nie ma się absolutnie żadnego wpływu i których nie można zmienić, np. zdarzeń z przeszłości.
  • Zdolności dojrzałego rozwiązywania problemów oraz reagowania na sytuacje, na które ma się realny wpływ, np. codzienne zdarzenia, kryzysy, problemy w relacjach z bliskimi osobami.

W związku z tym terapia w nurcie psychodynamicznym ma sens szczególnie w przypadku osób, które potrzebują odzyskać niezależność, sprawstwo i kontrolę nad własnym życiem. To także jedna z lepszych metod na rozwijanie inteligencji emocjonalnej, która jest kluczową kompetencją umożliwiającą właściwe rozpoznawanie własnych oraz cudzych emocji i adekwatnego reagowania na nie.

Przeczytaj również: „Budowanie odporności psychicznej – o wewnętrznej sile słów kilka”.

Terapia psychodynamiczna – wady i zalety

Zalety terapii psychodynamicznej:

  • Terapia psychodynamiczna pozwala zrozumieć korzenie swoich trudności emocjonalnych i zachowań. Praca nad ukrytymi motywami i konfliktami może prowadzić do głębokich i trwałych zmian.
  • Skupienie się na wcześniejszych doświadczeniach i relacjach, które mają wpływ na obecne życie pacjenta, powoduje integrację tych doświadczeń i może pomóc w lepszym zrozumieniu własnych zachowań i wyborów.
  • Poprzez proces samoanalizy i introspekcji pacjent może uzyskać głębsze zrozumienie siebie.
  • Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć wzorce relacyjne, które powtarzają się w jego życiu, co może być kluczowe w budowaniu zdrowszych i bardziej satysfakcjonujących relacji z innymi.
  • Terapia psychodynamiczna, choć może być czasochłonna, często prowadzi do trwałych zmian i długoterminowych korzyści.

Wady terapii psychodynamicznej:

  • Terapia psychodynamiczna jest często procesem długoterminowym, co oznacza, że może wymagać znacznej inwestycji czasu i środków finansowych.
  • Rezultaty w terapii psychodynamicznej mogą być stopniowe, co może nie być odpowiednie dla osób oczekujących szybkich rozwiązań.
  • W psychoterapii psychodynamicznej dużo zależy od subiektywnej interpretacji terapeuty i może różnić się w zależności od terapeutów.
  • Terapia psychodynamiczna wymaga gotowości pacjenta do introspekcji i otwarcia się na głębsze zrozumienie swojego umysłu. Niektóre osoby mogą preferować podejścia terapeutyczne bardziej skoncentrowane na rozwiązaniach.
  • Terapia psychodynamiczna skupia się na zrozumieniu i analizie, ale może nie oferować konkretnych technik radzenia sobie z natychmiastowymi problemami.

Ile trwa terapia psychodynamiczna?

Psychoterapia w nurcie psychodynamicznym często jest długoterminowa, ponieważ potrzeba czasu na zrozumienie i rozwiązanie głęboko zakorzenionych problemów emocjonalnych. Trwające godzinę lub 45 minut spotkania odbywają się standardowo 1–2 razy w tygodniu. Zdarza się, że potrzebna jest większa częstotliwość, np. na początku procesu terapeutycznego może odbywać się nawet 5 sesji w tygodniu. Leczenie w nurcie psychodynamicznym trwa od 6 miesięcy do kilku lat.

Cykl spotkań jest bardzo indywidualny, kluczowe w nim są systematyczność oraz zaangażowane pacjenta. Bez tego trudno wypracować zadowalające efekty. Czas trwania terapii jest uzależniony także od złożoności problemów, z jakimi zgłasza się pacjent.

Terapia psychodynamiczna ma potencjał przynoszenia głębokich i trwałych korzyści, ale może nie być odpowiednia dla każdego. Wybór formy terapii zależy od indywidualnych potrzeb, preferencji i celów pacjenta.

Przeczytaj również: „Psychoterapia systemowa”.


Specjaliści prowadzący psychoterapię w nurcie psychodynamicznym:

Klaudia Cisowska

Mikołaj Dec

Agata Dziedzic

Krzysztof Hanusyk 

Magdalena Konop

Katarzyna Kowalska 

Łucja Król 

Marcin Król 

Joanna Lubowicka 

Agata Łażewska 

Kamila Raczyńska-Gutkowska 

Bożena Redłowska 

Anna Soda