Nurt humanistyczny
Nurt humanistyczny w psychoterapii skupia się na człowieku, pojmując go jako swoistą całość, zarówno pod względem zintegrowanych cech osobowościowych, jak i czynników środowiskowych, które mają na niego wpływ (ale nie kluczowy). Bardzo ważne w tej terapii jest analizowanie przez Pacjenta własnych odczuć oraz pozytywna zmiana sposobu, w jaki widzi siebie.
Jaki jest cel psychologii humanistycznej?
Samoakceptacja oraz zdolność do introspekcji, a także autorefleksji to główne kierunki, jakie wytycza humanistyczna szkoła psychoterapii. Pacjent, jego doświadczenia oraz to, co przeżywa, łączą się w jeden system. Nadrzędnym celem terapii indywidualnej w podejściu humanistycznym jest głębokie spojrzenie do wewnątrz oraz dążenie do samorozwoju.
Na czym polega koncepcja humanistyczna?
Terapia humanistyczna jest wynikiem połączenia trzech innych nurtów: terapii Gestalt, terapii kładącej nacisk na doświadczenie oraz podejścia skoncentrowanego na Pacjencie.
Założenia nurtu humanistycznego wywodzą się z przekonania, że człowiek jest wyjątkowym, aktywnym uczestnikiem rzeczywistości dzięki wolnej woli oraz możliwości świadomego wyboru. Zachowania jednostki są warunkowane przez aktualne wydarzenia oraz otoczenie, które jednak nie są wyjątkowo istotnym czynnikiem w tej koncepcji.
Psychoterapia humanistyczna – dla kogo?
Terapia prowadzona w nurcie humanistycznym jest narzędziem do uruchomienia w Pacjencie potrzeby głębokiego zrozumienia siebie, własnych potrzeb, aby żyć w zgodzie z własnymi przekonaniami i zasadami. W tym nurcie nie ma ściśle ustalonych schematów postępowania terapeutycznego, co stwarza duże możliwości psychoterapeucie, aby silnie zindywidualizować cały proces.
Bardzo istotna jest tu empatia oraz atmosfera bezgranicznego zaufania, co jest niezbędne dla Pacjenta, aby mógł w bezpiecznym środowisku się otworzyć i pracować w możliwie największej autentyczności. Terapeuta wskazuje drogi, którymi Pacjent może podążać, pełni rolę przewodnika oraz przekazuje informacje zwrotne na temat poruszanych problemów. Do Pacjenta należy decyzja dotycząca tematów poruszanych na sesjach oraz to, jak długo chce się zajmować jedną kwestią.
Terapia humanistyczna to idealne narzędzie dla osób, które mają potrzebę permanentnego rozwoju wewnętrznego oraz problem z samoakceptacją. Często ten rodzaj podejścia psychoterapeutycznego z powodzeniem jest stosowany u Pacjentów cierpiących z powodu schorzeń o podłożu psychosomatycznym, różnego rodzaju fobiami, depresją, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi oraz uogólnionymi problemami emocjonalnymi o lekkim lub umiarkowanym nasileniu.
W przypadku zaburzeń psychicznych o ostrzejszym przebiegu, takich jak schizofrenia czy psychoza maniakalno-depresyjna, zalecane są inne nurty psychologiczne, np. psychodynamiczny lub CBT (poznawczo-behawioralny).
Przeczytaj również: „Jak wygląda i na czym polega psychoterapia CBT?”
Przebieg terapii w nurcie humanistycznym
Psychoterapia humanistyczna to proces oparty na współpracy, empatii, akceptacji i wsparciu, który ma na celu wzmocnienie samoświadomości, autonomii oraz rozwijanie potencjału Pacjenta.
Na początku terapeuta skupia się na motywacji Pacjenta do podjęcia terapii oraz określa cele, jakie mają zostać osiągnięte. Na tym etapie przeprowadzana jest także diagnoza, która obejmuje wywiad psychologiczny oraz ocenę stanu emocjonalnego i psychicznego Pacjenta.
Ważnym elementem terapii humanistycznej jest stworzenie bezpiecznej, pełnej akceptacji i pozbawionej osądów atmosfery terapeutycznej. Terapeuta stara się wzbudzić zaufanie u Pacjenta. To jeden z niezbędnych elementów dla właściwego rozwoju procesu terapeutycznego.
Podczas sesji terapeuta aktywnie słucha Pacjenta i stara się zrozumieć jego perspektywę, emocje i doświadczenia. Pełne empatii zachowanie terapeuty jest niezbędne, aby wspierać Pacjenta w procesie akceptowania i rozumienia własnych uczuć oraz emocji.
Psychoterapia humanistyczna mocno skupia się na wzmocnieniu samoświadomości Pacjenta, czyli jego zdolności do rozpoznawania oraz nazywania własnych myśli, emocji i zachowań. Terapeuta zachęca Pacjenta do refleksji i samoanalizy.
Terapeuta skupia się na aktualnych problemach i wydarzeniach z życia Pacjenta, starając się przeanalizować ich wpływ na jego aktualne funkcjonowanie. Wspiera także Pacjenta w rozumieniu własnej autonomii oraz poczuciu odpowiedzialności za swoje reakcje i działania
Terapeuta i Pacjent wspólnie pracują nad rozwiązywaniem problemów, wypracowaniem zdrowszych strategii radzenia sobie z trudnościami i osiągnięciem założonych celów terapeutycznych. Proces terapeutyczny kończy się, gdy Pacjent osiąga te cele lub gdy uzyskuje wystarczające umiejętności radzenia sobie z własnymi wyzwaniami. Zakończenie terapii zazwyczaj jest stopniowym procesem, a czas jego trwania zależy od indywidualnych potrzeb Pacjenta.
Ile trwa terapia humanistyczna?
Psychoterapia w nurcie humanistycznym zaliczana jest do długoterminowych, mogących obejmować czas od kilkunastu miesięcy do kilku lat. Spotkania z terapeutą odbywają się zazwyczaj 1-2 razy w tygodniu, trwają około 45-60 minut.
Co bada psychologia humanistyczna?
W psychologii humanistycznej w centrum wszelkich rozważań stawiany jest człowiek, którego tożsamość niejako formuje się w wyniku jego indywidualnych doświadczeń. Jednostka w tym podejściu to permanentnie modyfikujący się potencjał i możliwości.
Szkoła humanistyczna wskazuje, że źródłem większości problemów jest deficyt związany z zaspokajaniem podstawowych potrzeb społeczno-emocjonalnych w wieku nastoletnim. Jeżeli człowiek na tym etapie swojego życia nie otrzymał (wcale lub w niewystarczającym stopniu) akceptacji, miłości, a także poczucia przynależności, wówczas z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że będzie miał problemy w życiu dorosłym. Tego rodzaju braki są przyczyną głębokiego wewnętrznego lęku, a także nieuświadomionej potrzeby bycia w ciągłej zależności od innych osób.
Przeczytaj również: „Terapia psychodynamiczna – na czym polega, na jakie trudności pomaga i kiedy się na nią zgłosić?”
