Tomografia komputerowa stawu biodrowego to dokładna metoda diagnostyczna, która pozwala na wielowarstwowy przekrój ciała. Dzięki niej można szybko ocenić struktury kości i stawów, a także wykryć choroby kości czy nieprawidłowości w ich budowie. Sprawdź, kiedy warto wykonać to badanie i jak wygląda przygotowanie do niego.
Na czym polega tomografia komputerowa stawu biodrowego?
Tomografia komputerowa to jedna z metod diagnostycznych, która wykorzystuje promienie rentgenowskie. W ciągu badania wykonują one szereg zdjęć badanego obszaru, z których następnie można stworzyć wielowarstwowy przekrój ciała. Badanie pozwala na ocenę budowy i stanu kości i stawów. Badanie jest dokładniejsze niż RTG stawu biodrowego, dlatego często jest ono wykonywane w celu zweryfikowania wcześniejszej diagnozy lub do jej poszerzenia.
Tomografia komputerowa stawu biodrowego pozwala na obejrzenie struktur, takich jak:
- panewka stawu biodrowego,
- głowa kości udowej,
- szyjka kości udowej,
- krętarz większy,
- krętarz mniejszy,
- fragment kości miednicy.
Badanie można wykonać zarówno na jednym biodrze, jak i na dwóch, dzięki czemu można porównać te dwa stawy do siebie.
Wskazania do wykonania TK stawu biodrowego
Tomografia biodra jest wykonywana u Pacjentów po urazach lub ze zmianami zwyrodnieniowymi. Badanie pozwala na diagnostykę w kierunku nowotworów kości, a także stanów zapalnych. W niektórych schorzeniach lepszym rozwiązaniem może być rezonans magnetyczny biodra – urografia , dlatego to lekarz podejmuje decyzję o najlepszej metodzie diagnostycznej.
Tomografia komputerowa biodra może być wykonana w przypadku:
- urazów,
- złamań i zwichnięć,
- dysplazji stawu biodrowego,
- zmian zwyrodnieniowych zlokalizowanych w okolicy biodra,
- martwicy głowy kości udowej,
- zapalenia kaletki.
Badanie jest również pomocne przy ocenie stawu przed planowanymi operacjami (np. wszczepieniem endoprotezy) i po nich. Problemy ze stawem biodrowym zazwyczaj objawiają się dolegliwościami bólowymi w pachwinie, w biodrze i w pośladku. Powodują sztywność stawu, utykanie, strzelanie w biodrze i zmianę sposobu chodzenia. Dolegliwości najczęściej pojawiają się rano oraz podczas wysiłku, co może wskazywać na zużycie stawu biodrowego. W przypadku pojawienia się bólu w innym miejscu lekarz może zalecić inne badanie, np. tomografię komputerową uda czy rezonans magnetyczny kolana. Decyzje związane z diagnostyką podejmuje lekarz na podstawie wywiadu, dlatego konieczne jest przekazanie mu wszystkich informacji związanych ze stanem zdrowia.
Przeciwwskazania do wykonania badania
Najważniejszym przeciwwskazaniem do wykonania tomografii komputerowej jest ciąża. Badanie wykorzystuje promienie rentgenowskie, które mogą wpłynąć na rozwój płodu, dlatego u kobiet w ciąży tomografię można wykonać jedynie w sytuacjach zagrożenia życia przy wykorzystaniu ochrony radiologicznej i zachowaniu pełnej ostrożności. U ciężarnych lepszym rozwiązaniem może być USG stawu biodrowego, a dopiero w sytuacji, kiedy wynik będzie niejednoznaczny, warto rozważyć inne badania.
Tomografia komputerowa biodra może być wykonana z użyciem kontrastu lub bez niego. Jeśli do badania wykorzystuje się środek kontrastujący, konieczne jest wykonanie badań. Obowiązkowe jest oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy krwi, dzięki czemu można skontrolować funkcję nerek. Przeciwwskazaniami do podania kontrastu są: uczulenie na jod, nadczynność tarczycy czy niewydolność nerek.
Jak wygląda badanie tomografii komputerowej stawu biodrowego?
Przed badaniem z kontrastem konieczne jest zgłoszenie się do placówki na czczo. Dzień wcześniej warto nawodnić organizm, a bezpośrednio przed badaniem można wypić kilka łyków wody. Następnie pielęgniarka zakłada wenflon, przez który zostanie podany środek obrazujący.
Badanie wykonywane jest na leżąco. Pacjent kładzie się na stole, w wygodnej pozycji, a następnie jest wsuwany do urządzenia. Przez całe badanie musi pozostać w nieruchomej pozycji. Procedura trwa krótko, około 10–20 minut. Następnie po jej zakończeniu Pacjent, któremu był podany kontrast, musi wypić dużo wody.
Jak przygotować się do tomografii komputerowej biodra?
Wiedząc, jak wygląda tomografia biodra, warto odpowiednio się do niej przygotować. W przypadku badania z kontrastem konieczne jest wykonanie badania stężenia kreatyniny we krwi. Na tomografię ubierz się w wygodną odzież, która nie będzie krępowała ruchów. Nie powinna też zawierać metalowych elementów.
Przed badaniem należy zdjąć biżuterię, zegarek, okulary, a także zostawić rzeczy osobiste w specjalnej szafce. Można zdjąć buty, w szczególności jeśli mają metalowe elementy. Kobiety powinny zgłosić się na badanie bez makijażu, ponieważ do niektórych kosmetyków dodawane są drobinki metalu.
Co można wykryć dzięki tomografii komputerowej biodra?
Tomografia komputerowa biodra pozwala na ocenę ruchomości stawu i jego budowy. Badanie uwidacznia złamania, zarówno te proste, jak i skomplikowane, gdzie odłamki kości mogły uszkodzić inne okoliczne struktury. Do oceny stawów po urazie dobrym rozwiązaniem jest również rezonans magnetyczny stawów i tkanek miękkich w kończynach. Pozwala on na pokazanie charakteru zmian i ich dokładnego umiejscowienia.
TK wykonywane w przypadku kontroli endoprotezy biodra pozwala ocenić, czy nie doszło do jej obluzowania, a także czy nie ma stanów zapalnych w jej obrębie. Dotyczy to w szczególności Pacjentów z dolegliwościami bólowymi.
Tomografia komputerowa stawu biodrowego umożliwia zdiagnozowanie dysplazji stawu biodrowego, która jest widoczna już w wieku niemowlęcym. Z tego względu u dzieci wykonywane jest USG bioder, które pozwala ocenić, czy ich budowa jest prawidłowa.