Podejrzewasz u siebie chorobę tarczycy? A może jesteś nią obciążony genetycznie? Zauważyłeś u siebie rozdrażnienie i wahania nastroju albo niewytłumaczalną zmianę masy ciała? Wybierz się na badanie hormonu tyreotropowego, inaczej zwanego tyreotropiną (TSH). W jaki sposób jest ono wykonywane i jakie jeszcze są wskazania do jego przeprowadzenia, dowiesz się poniżej.
Badanie TSH/hTSH – kto powinien je wykonać?
Badanie TSH/hTSH to podstawowe badanie tarczycy, które znajdziesz w każdym pakiecie badań laboratoryjnych. Wskazań do jego wykonania może być wiele. Jednym z nich jest genetyczne obciążenie chorobami tarczycy. Specjaliści wskazują również na m.in.:
- zmianę masy ciała (zarówno nagłą utratę masy ciała, jak i problemy ze zgubieniem nadprogramowych kilogramów),
- powtarzające się fale gorąca lub zimnych potów,
- zdenerwowanie,
- rozdrażnienie,
- zaburzenia miesiączkowania,
- kołatanie serca,
- chroniczne zmęczenie,
- zaburzenia pamięci,
- nudności,
- wymioty,
- senność,
- suchość skóry,
- nadmierne wypadanie włosów,
- nadmierną potliwość,
- problemy z koncentracją,
- drżenia mięśniowe,
- zaburzenia libido.
Badanie TSH/hTSH jest, , wykonywane u Pacjentów, u których lekarz podejrzewa wszelkiego rodzaju choroby tarczycy. Na badanie TSH/hTSH wysyłane są także osoby z podejrzeniem chorób autoimmunologicznych tarczycy. Mówi się, że jest ono badaniem wykrywającym zaburzenia czynności tarczycy, także jeśli chodzi o zaburzenia całkowicie bezobjawowe. Badanie TSH/hTSH pozwala również na monitorowanie i szybką ocenę skuteczności leczenia, jeśli takowe zostało wcześniej wprowadzone. Chodzi zarówno o leczenie niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy.
Badanie TSH może być wykonywane również u kobiet w ciąży. Choć wtedy stężenie TSH we krwi Pacjentki jest uzależnione od etapu ciąży. Badanie wykonuje się także u dzieci. W tym przypadku jednak mówi się o skomplikowanej kwestii dotyczącej wskazania przedziałów referencyjnych. Pod uwagę musi być wzięty wiek małego Pacjenta.
Badanie TSH/hTSH – przeciwwskazania
Do wykonania badania TSH nie ma żadnych przeciwwskazań. Badanie może być przeprowadzone także po posiłku. Jeśli zależy Ci na wiarygodnym wyniku badania, warto przed pobraniem krwi unikać sytuacji stresowych oraz nadmiernego wysiłku fizycznego.
Badanie TSH/hTSH – jak przebiega?
Wykonanie badania TSH/hTSH jest proste i szybkie. Przeprowadzane jest ono na podstawie próbki krwi Pacjenta. Pobranie materiału trwa kilka minut, jest ono wykonywane w gabinetach ambulatoryjnych.
Poziom TSH pozwala lekarzowi określić stan działania tarczycy. Zbyt wysokie stężenie TSH we krwi może świadczyć o niedoczynności tarczycy. Jeśli natomiast stężenie TSH jest zbyt niskie, przyczyną może być nadczynność tarczycy. Niejednokrotnie, w celu poszerzenia diagnostyki wymagane może być oznaczenie poziomu hormonów tarczycy (fT3 i fT4).
Jak się przygotować do badania TSH?
Do badania TSH/hTSH nie trzeba się przygotowywać. Nie ma także wskazania, że Pacjent powinien być na czczo. Do której godziny powinno się robić badanie TSH? Pora dnia jest bardzo ważna. Krew do tego typu badań powinna być bowiem pobierana rano. Jeśli badanie jest wykonywane u Pacjenta regularnie, pory dnia jego przeprowadzenia powinny być takie same. Ma to znaczenie dla kontroli tarczycy przy zdiagnozowanych i leczonych farmakologicznie zaburzeniach. Zachowanie takich standardów daje większą szansę na uzyskanie wiarygodnych wyników.
Specjaliści zalecają, aby przed wykonaniem badania unikać sytuacji stresowych oraz intensywnego wysiłku. Wymienione zachowania mogą mieć wpływ na wyniki badania TSH i go sfałszować.
Badanie TSH/ hTSH – prawidłowe wskaźniki
Wyniki badania TSH/hTSH są w dużej mierze uzależnione od wieku Pacjenta. Ale nie tylko – liczy się także metoda oznaczania, z jakiej korzysta laboratorium, w którym to badanie zostało wykonane. Jeśli chodzi o osoby dorosłe, to za normę uważa się przedział od 0,4 do 4,0 ml U/l. Wartości referencyjne mogą się jednak różnić przez wcześniej wspomniane metody badawcze, przyjęte w danym laboratorium.
Warto pamiętać, że wyniki badania z różnych przyczyn mogą zostać sfałszowane. Na ostateczny wynik mogą mieć wpływ stosowane leki. Mowa m.in. o takich środkach, jak:
- amiodaron,
- dopamina,
- L-dopa,
- propylotiouracyl,
- glikokortykosteroidy,
- kontrast.
Lekarze podkreślają, że produkcja TSH zależna jest od innego hormonu. Mowa o tyreoliberynie (TRH) – hormonie produkowanym przez podwzgórze. Co ważne – w przypadku niektórych chorób tej właśnie struktury ośrodkowego układu nerwowego może dochodzić nawet do wtórnych zaburzeń pracy przysadki. Co za tym idzie – również do nieprawidłowej produkcji TSH i nieadekwatnej regulacji funkcjonowania tarczycy.