Skleroterapia – co to jest? Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu

Mamy do wyboru kilka metod walki z żylakami, a jedną z nich jest skleroterapia. To zabieg o wysokiej skuteczności i niewielkim ryzyku powikłań. Sprawdź, jakie są wskazania i przeciwwskazania do przeprowadzania go. Dowiedz się, jakich zaleceń powinien przestrzegać pacjent po zabiegu skleroterapii.

Skleroterapia – co to jest?

Skleroterapia to niechirurgiczna metoda leczenia niewydolności żylnej. Niewydolność żylna  to stan charakteryzujący się zastojem krwi żylnej, do którego dochodzi w wyniku wstecznego jej przepływu, niedrożności lub zwężenia naczynia. Za niewydolność żylną odpowiadać mogą m.in.: ucisk wywierany z zewnątrz na żyłę, zespół pozakrzepowy w wyniku zakrzepicy żył głębokich, niewydolność zastawek żylnych. Jednym z jej objawów jest uczucie ciężkości nóg i obecność żylaków.

Skleroterapia polega na redukcji przepływu krwi w danym naczyniu krwionośnym przy wykorzystaniu odpowiednich środków chemicznych, powodujących jego zamknięcie (obliterację). Zabieg przeprowadzany jest na podstawie rozpoznania postawionego przez flebologa, czyli specjalistę z zakresu chorób żył.

Na czym polega zabieg skleroterapii?

Pacjent kierowany jest na zabieg skleroterapii po wykonaniu szeregu badań, w tym między innymi USG Doppler. Badanie to polega na ocenie przepływu krwi przez naczynia krwionośne. Na jego podstawie możliwa jest analiza układu żył głębokich i powierzchownych.

U osób wrażliwych na ból skleroterapię można wykonać w znieczuleniu miejscowym. Zabieg przeprowadza się najczęściej w pozycji leżącej, po dokładnym zdezynfekowaniu skóry w okolicy wykonywanych nakłuć. Lekarz wprowadza do objętej stanem chorobowym żyły specjalny środek za pomocą bardzo cienkiej igły. Jego zadaniem jest wywołanie stanu zapalnego, który predysponuje do powstania skrzepliny. Ta z czasem włóknieje, a w efekcie dochodzi do obliteracji, czyli zamknięcia światła naczynia. W naczyniu nie ma już ciśnienia krwi, co sprawia, że żylaki znikają.

Czas wchłaniania się żylaków po zabiegu zależy od indywidualnych predyspozycji organizmu i wielkości zmian, trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Po zabiegu pacjentowi zakładany jest opatrunek, a przez kilka najbliższych tygodni zaleca się mu noszenie specjalnych uciskowych pończoch lub opasek, co zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań i podnosi skuteczność zabiegu. Cała procedura skleroterapii zajmuje 15–30 minut i obejmuje od kilku do kilkunastu iniekcji. W zależności od rozmiaru żylaków konieczne może być przeprowadzenie serii zabiegów, które wykonuje się w odstępach od 1 tygodnia do 6 tygodni.

Skleroterapia – zalecenia przed zabiegiem i po nim

Przed zabiegiem należy poinformować lekarza o skłonności do uczuleń i krwawień, o aktualnie przyjmowanych lekach i historii choroby. W dniu zabiegu przeprowadzony zostaje wywiad epidemiologiczny, pacjent powinien wypełnić ankietę poprzedzającą skleroterapię i udzielić świadomej zgody na wykonanie zabiegu. Aby zabieg skleroterapii okazał się jak najbardziej skuteczny, bardzo ważne jest przestrzeganie przez pacjenta zaleceń lekarskich. Poza podaną wcześniej koniecznością noszenia akcesoriów uciskowyc

• bezpośrednio po zabiegu konieczne jest spacerowanie przez 15–30 minut, a później codziennie około godziny i utrzymywanie aktywnego trybu życia,
• bezpośrednio po zabiegu nie można zdejmować opatrunku uciskowego przez dobę,
• przez co najmniej 2 tygodnie należy unikać wzmożonego wysiłku fizycznego,
• należy odpoczywać w pozycji z nogami uniesionymi powyżej tułowia,
• należy unikać dłuższego stania lub siedzenia oraz ekspozycji na promieniowanie UV i wysokie temperatury.

Dokładny sposób postępowania po zabiegu przedstawia lekarz, który go wykonuje.

Przeczytaj także: Żylaki na nogach – jak usunąć je estetycznie i skutecznie?

Jakie są wskazania do skleroterapii?

Wśród wskazań do zabiegu skleroterapii wymieniane są przede wszystkim:

• żylaki,
• żyły siateczkowate,
• niewielkie wady naczyniowe (np. naczyniaki jamiste),
• żylaki głębokie,
• pajączki (tzw. teleangiektazje),
• żylaki po zabiegach operacyjnych,
• niewydolność żyły odstrzałkowej i odpiszczelowej,
• owrzodzenie żylakowe.

Kiedy nie przeprowadza się zabiegu skleroterapii?

Mimo że zabieg skleroterapii jest jedną z mniej inwazyjnych metod leczenia chorób żył, to nie może być przeprowadzony u każdej osoby. Przeciwwskazaniami są m.in.:

• choroba tkanki łącznej,
• choroba reumatyczna,
• choroba zwyrodnieniowa,
• obrzęk chłonny,
• miejscowa lub uogólniona infekcja,
• miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych,
• nowotwór,
• powierzchniowe lub głębokie zakrzepice naczyń żylnych.

Zabiegu nie wykonuje się u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie jest on wskazany u osób unieruchomionych i w podeszłym wieku. Rezygnuje się z niego w przypadku występowania nadwrażliwości na środek stosowany do obliteracji.

Czy skleroterapia jest bezpieczna? Powikłania po skleroterapii

Skleroterapia jest zabiegiem z pewnością mniej inwazyjnym niż chirurgiczne metody leczenia chorób żył, lecz jak każdy zabieg obciążona jest pewnym ryzykiem powikłań. Poważne skutki uboczne w postaci np. zapalenia żył głębokich, głębokich zmian zapalnych, infekcji w miejscu podania sklerozantu, krwiaka w miejscu iniekcji, reakcji uczuleniowej zdarzają się rzadko. Nieco częściej rozwijają się przebarwienia po skleroterapii, które z reguły znikają samoistnie w ciągu kilku tygodni.

U większości pacjentów przez 2 dni po zabiegu utrzymuje się ból w okolicy poddanej skleroterapii. Przy dolegliwościach bólowych zalecane są zimne okłady oraz paracetamol. Zjawiskiem normalnym jest niewielki obrzęk, który można zmniejszyć poprzez wysokie ułożenie nogi.