Szczepionka na pneumokoki dla dorosłych – dla kogo, jaka i w jaki sposób jest podawana?
Udostępnij na:
Szczepionka na pneumokoki dla dorosłych to najlepsza forma profilaktyki wywoływanych przez tę bakterię chorób typu zapalenie płuc, osierdzia, opłucnej. Pozwala podnieść ogólną odporność na patogen, który bardzo łatwo się szerzy drogą powietrzno-kropelkową przez kontakt bezpośredni lub pośrednio przez zanieczyszczone nim przedmioty.
Spis treści
Pneumokoki to poważny problem zdrowia publicznego – bakteria ta staje się coraz częstszą przyczyną zachorowań o ciężkim, nawet tragicznym przebiegu. Mimo że kojarzona jest z populacją pediatryczną, stanowi duże ryzyko również dla osób dorosłych. Sprawdź, jak wygląda schemat podawania szczepionki na pneumokoki dla dorosłych i kiedy jest ona zalecana.
Co to są pneumokoki?
Streptococcus pneumoniae to bakteria gram-dodatnia, zwana pneumokokiem lub dwoinką zapalenia płuc. Wykryta została przez George’a Sternberga oraz Ludwika Pasteura razem z Charlesem Chamberlainem w 1881 roku. Drobnoustrój ten jest czynnikiem sprawczym wielu chorób infekcyjnych. Odpowiada przede wszystkim za zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u małych dzieci i zapalenie płuc u osób dorosłych z osłabioną odpornością, choć to nie jedyne choroby, jakie może wywołać ta bakteria. Są to zapalenia:
- ucha środkowego i wyrostka sutkowatego,
- wsierdzia,
- otrzewnej,
- osierdzia,
- oraz ostre zapalenie zatok i septyczne zapalenie stawów.
W skrajnych przypadkach pneumokoki mogą doprowadzić do grożącego zgonem stanu, jakim jest bakteriemia i sepsa.
Szczepionka na pneumokoki dla dorosłych – dla kogo zalecana?
Większe ryzyko zakażenia pneumokokami stwierdzone zostało w populacji geriatrycznej, czyli po 65 roku życia. Dodatkowo u osób z chorobami przewlekłymi: przewlekłą chorobą płuc, cukrzycą, chorobą Hodgkina, przewlekłą chorobą wątroby, przewlekłą niewydolnością serca, chorobą nowotworową i przewlekłą chorobą nerek. Bardziej zagrożone są ponadto osoby mające implant ślimakowy, z anatomiczną lub czynnościową asplenią, wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego, uzależnione od alkoholu i palące papierosy. W sposób szczególny z tej formy prewencji powinny skorzystać osoby o obniżonej odporności, np. z wrodzonymi i nabytymi niedoborami odporności, zakażeniem HIV, białaczką.
Co więcej, realizowane są wojewódzkie programy polityki zdrowotnej w zakresie szczepień przeciwko pneumokokom skierowane do osób powyżej 50 roku życia.
Szczepionka na pneumokoki dla dorosłych – czy warto?
Szczepienie dorosłych na pneumokoki to najlepszy sposób uniknięcia infekcji u danej osoby, ale i wśród jej bliskich niezaszczepionych. Poza tym szczepionka może zmniejszyć liczbę szczepów lekoopornych. Oporność pneumokoków na antybiotyki stanowi obecnie rosnący problem. Badacze podkreślają, że w przypadku cukrzycy ryzyko pneumokokowego zapalenia płuc jest blisko 3 razy większe w porównaniu z osobami zdrowymi, dodatkowo w przewlekłej niewydolności serca – 3,8 razy, nikotynizmie – 3,9 razy, alkoholizmie – 4,5 razy, astmie – 5,9 razy, przewlekłej chorobie płuc – 7,7 razy. Hospitalizacja z powodu pneumokokowego zapalenia płuc podnosi ryzyko rozwoju schorzeń kardiologicznych, a tym samym zdarzeń sercowo-naczyniowych nawet kilka lat po przechorowaniu.
Zakażenie pneumokokami może się zakończyć innymi niebezpiecznymi powikłaniami, w tym porażeniem nerwów twarzowych, zaburzeniem widzenia, ostrą niewydolnością oddechową, zaburzeniami motorycznymi, głuchotą, a nawet zgonem. A to tylko wybrane dowody przemawiające za skorzystaniem ze szczepienia przeciw pneumokokom przez osoby dorosłe.
Szczepionka na pneumokoki dla dorosłych – ile dawek?
Szczegółowe informacje na temat schematu i rodzaju szczepień na pneumokoki dla dorosłych zawarte są w Komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie Programu Szczepień Ochronnych oraz w dokumentach rejestracyjnych poszczególnych preparatów. U osób dorosłych wystarczająca jest jedna dawka szczepionki, natomiast w przypadku szczepień przeciw pneumokokom, u osób dorosłych z grup ryzyka oraz osób starszych:
- osoby w wieku powyżej 65 lat – jedna dawka szczepionki skoniugowanej PCV13 i jedna dawka szczepionki polisacharydowej PPSV23 w odstępie ponad 12 miesięcy,
- osoby w wieku powyżej 18 lat z grupy ryzyka – jedna dawka szczepionki skoniugowanej PCV13 i jedna dawka szczepionki polisacharydowej PPSV23 w odstępie ponad 8 tygodni.
Szczepionki skoniugowane zawierają oczyszczone polisacharydy otoczkowe 10, 13 lub 20 różnych serotypów dwoinki zapalenia płuc. Polisacharydowa szczepionka zawiera oczyszczone polisacharydy otoczkowe przeciwko 23 serotypom pneumokoków. Obydwa rodzaje szczepionek są dobrze tolerowane i bezpieczne. Po ich podaniu mogą wystąpić łagodne odczyny poszczepienne.
Kto nie może skorzystać ze szczepionki na pneumokoki dla dorosłych?
Wśród przeciwwskazań do przyjęcia szczepienia na pneumokoki u dorosłych wymieniane są przede wszystkim:
- ciężka reakcja alergiczna po podaniu szczepionki,
- nadwrażliwość na składniki szczepionki,
- ostra choroba przebiegająca z gorączką – wówczas szczepienie należy przełożyć.
Kwestię przeciwwskazań należy dokładnie omówić z lekarzem – przedstawić mu pełną historię choroby oraz ewentualnych alergii.
Udostępnij na:
Zobacz także
Małpia ospa – jak ją rozpoznać, diagnozować i leczyć?
Małpia ospa – choć wcześniej ograniczona do krajów afrykańskich – w ostatnich latach coraz częściej pojawia się także w innych częściach świata. To wirusowa choroba odzwierzęca, która budzi coraz większe obawy ze względu na możliwość jej transmisji między ludźmi. Aby lepiej zrozumieć tę chorobę i skutecznie się jej przeciwstawić, warto przyjrzeć się bliżej objawom, sposobom diagnostyki oraz dostępnym metodom leczenia małpiej ospy.
Czym jest medycyna podróży? Kiedy z niej korzystać?
Podróżowanie do odległych zakątków świata z każdym rokiem staje się powszechniejsze, a turyści coraz chętniej wybierają egzotyczne miejsca. Udając się np. do Afryki, trzeba uwzględnić ryzyko zachorowania na choroby tropikalne. Medycyna podróży i lekarze specjalizujący się w tej dziedzinie pozwalają to ryzyko zminimalizować poprzez profesjonalne porady i stosowanie skutecznej profilaktyki (szczepień ochronnych). Sprawdź, kiedy warto udać się na wizytę i kto powinien to zrobić
Bąblowica – objawy i przyczyny pasożytniczego zagrożenia
Bąblowica to choroba pasożytnicza. Jej powstawaniu sprzyja nieprzestrzeganie zasad higieny i spożywanie posiłków lub wody z niepewnego bądź zanieczyszczonego źródła. Sprawdź, jakie jeszcze są drogi szerzenia się bąblowicy.
