Co oznacza migotanie przedsionków? Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Migotanie przedsionków opisać można jako zaburzenie ich pracy. Stanowi ono nie tylko źródło licznych dolegliwości, ale i znacząco podnosi ryzyko udaru. Sprawdź, jakie objawy mogą towarzyszyć migotaniu przedsionków. Dowiedz się, w jaki sposób leczy się to zaburzenie.

Co oznacza migotanie przedsionków?

Migotanie przedsionków polega na nieskoordynowanym pobudzeniu przedsionków serca. To część mięśnia sercowego, która otrzymuje krew z żyły i przepompowuje ją do komory serca. Migotanie prowadzi do utraty efektywnej czynności skurczowej przedsionków. Zaburzenie to stanowi najczęstszą tachyarytmię przedsionkową – mowa o zaburzeniach charakteryzujących się za szybką pracą przedsionków. Migotanie przedsionków jest też trzecią najczęstszą arytmią serca. To grupa zaburzeń objawiająca się nieregularnym biciem serca. Niekiedy migotaniu przedsionków towarzyszy przyspieszona praca komór.

Co może być przyczyną migotania przedsionków?

Lista czynników predysponujących do powstania migotania przedsionków jest dość długa. Znajdują się na niej m.in.:

• choroby układu krążenia, takie jak: nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, wady serca (niedomykalność zastawki mitralnej), niewydolność serca, kardiomiopatie (zwłaszcza rozstrzeniowa), zapalenie mięśnia sercowego, nowotwory serca, choroby układowe z zajęciem serca (skrobiawica, sarkoidoza),
• zaburzenia elektrolitowe,
• zatorowość płucna,
• znieczulenie ogólne,
• działanie toksyn i używek (np. nikotyny, alkoholu, tlenku węgla, marihuany, amfetaminy),
• nadczynność tarczycy,
• nadmierna masa ciała,
• czynniki genetyczne – rodzinnie uwarunkowane migotanie przedsionków.

Zdarzają się sytuacje, gdy nie można ustalić przyczyny migotania przedsionków. Wówczas określa się je jako samoistne.

Jak objawia się migotanie przedsionków?

Objawami migotania przedsionków są:

• palpitacje serca, czyli tzw. kołatanie,
• szybkie i nieregularne bicie serca,
• ból w klatce piersiowej,
• zawroty głowy,
• nudności,
• wzmożona potliwość,
• duszności,
• uczucie zmęczenia, łatwe męczenie się,
• obniżona wydolność organizmu,
• uczucie lęku,
• omdlenia.

Do jakiego lekarza się zgłosić?

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony serca należy zgłosić się do internisty lub lekarza rodzinnego. Na podstawie wstępnego rozpoznania może on skierować pacjenta na dodatkowe badania oraz na konsultację do kardiologa. To specjalista z zakresu chorób układu krążenia. Przy nagłych objawach kardiologicznych (takich jak ból za mostkiem, duszności lub utrata przytomności) pacjent powinien natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer telefonu 999 lub 112.

Rozpoznanie migotania przedsionków

Omawiane zaburzenie rytmu serca rozpoznawane jest na podstawie kilku kluczowych badań. Poza wywiadem medycznym i badaniem przedmiotowym z pomiarem tętna i ciśnienia w diagnostyce migotania przedsionków wykonywane są:

• elektrokardiogram (EKG) – przedstawia obraz elektrycznej aktywności serca,
• echokardiografia (ECHO serca) – badanie USG serca, określa budowę i wymiary serca, pozwala na wykrycie wad budowy i nieprawidłowości w jego pracy,
• echokardiografia przezprzełykowa (TEE) – badanie USG pozwalające na dokładne zobrazowanie serca, wykonywane, gdy echokardiografia przezklatkowa nie zapewnia wystarczających informacji,
• RTG klatki piersiowej – badanie radiologiczne, które pozwala diagnozować choroby płuc czy nieprawidłowości krążenia płucnego,
• próba wysiłkowa – ocena zapisu EKG pod wpływem zwiększającego się wysiłku fizycznego,
• Holter EKG – dobowe badanie EKG, pozwala na wykrycie epizodów bezobjawowego migotania przedsionków,
• badania laboratoryjne – morfologia, CRP (tzw. białko C-reaktywne, które zwiększa się w przypadku stanu zapalnego), troponiny (markery uszkodzenia mięśnia sercowego), NT-proBNP (marker niewydolności serca), ocena poziomu cholesterolu, trójglicerydów i glukozy, badania pod kątem chorób tarczycy, nerek i wątroby.

Czy migotanie przedsionków jest groźne?

Migotanie przedsionków często jest niebezpieczne i może stanowić zagrożenie życia i zdrowia dla pacjenta. Wiąże się z zaburzeniem przepływu krwi przez organizm, co sprzyja powstawaniu skrzeplin. Te z kolei są źródłem zatorów i mogą doprowadzić do udaru niedokrwiennego mózgu. Choroba ta jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności i grozi śmiercią.

Leczenie migotania przedsionków

Leczenie migotania przedsionków opiera się zwłaszcza na zmianie stylu życia. Wskazane jest, aby w porozumieniu z kardiologiem, dietetykiem, fizjoterapeutą podejmować regularnie ruch, pozbyć się nadmiernej masy ciała i zdrowo się odżywiać. Leczenie migotania przedsionków może wymagać farmakoterapii. Stosowane są leki antyarytmiczne dobierane w zależności od stanu zdrowia. Ze względu na ryzyko udaru mózgu w przebiegu migotania przedsionków lekarz może wprowadzić leczenie przeciwkrzepliwe.

U osób z migotaniem przedsionków opornym na leczenie należy rozważyć kardiowersję lub ablację. Ich celem jest przywrócenie prawidłowej pracy serca. Ablacja wymaga wprowadzania cewników do naczyń, a kardiowersja polega na zastosowaniu wyładowania elektrycznego.

Osoby z migotaniem przedsionków powinny być pod stałą kontrolą kardiologa. Konieczne jest regularne monitorowanie arytmii. Jednocześnie powinno być prowadzone leczenie chorób współistniejących. Czy można wyleczyć migotanie przedsionków? Tak, ale kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarza.

Powikłania migotania przedsionków

Migotanie przedsionków może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji. Jedną z najczęstszych jest udar niedokrwienny mózgu. Nieprawidłowy przepływ krwi w sercu wynikający z zaburzonej pracy przedsionków może prowadzić do powstania materiału zatorowego, który płynąc z prądem krwi, może zaczopować wiele ważnych naczyń krwionośnych takich jak tętnice w mózgu (prowadząc do wcześniej wymienionego udaru), w przewodzie pokarmowym (prowadzi to do martwicy jelit) lub w kończynach (prowadząc do ich niedokrwienia).