Rezonans magnetyczny – co to za badanie? Wskazania i przeciwwskazania
Udostępnij na:
Rezonans magnetyczny to nieinwazyjne badanie obrazowe, które wykorzystuje silne pole magnetyczne i fale radiowe. Przeciwwskazaniem do wykonania go jest obecność w ciele metalowych elementów, np. aparatu ortodontycznego, rozrusznika serca, płytek, klipsów czy gwoździ.
Spis treści
Rezonans magnetyczny pozwala na uzyskanie obrazów przekroju ciała bez udziału promieniowania jonizującego. Badanie trwa zazwyczaj kilkadziesiąt minut. Wykonywane jest na podstawie skierowania od lekarza specjalisty. Dowiedz się, jak należy się do niego przygotować, ile trwa i jakie są wskazania do przeprowadzenia go.
Rezonans magnetyczny – zasada działania
Rezonans magnetyczny to nowoczesna metoda badania obrazowego. Wykorzystuje działanie pól magnetycznych, z reguły o wartości 0,5–3,0 Tesli. Ludzkie ciało zbudowane jest w dużej mierze z wody. W jej skład wchodzą jądra wodoru (protony). Podczas badania dochodzi do ich pobudzenia. Ustawiają się one równolegle do pola magnetycznego i wysyłają krótkie sygnały, które są wyłapywane przez aparaturę i przekazywane do komputera, gdzie prezentowane są w formie graficznej.
Zastosowanie rezonansu magnetycznego
Rezonans magnetyczny ma bardzo szerokie zastosowanie. Wykorzystywany jest do badania praktycznie całego ciała, a zwłaszcza w diagnostyce chorób układu nerwowego, kostno-stawowego, narządów wewnętrznych jamy brzusznej, serca. Pomaga zdiagnozować m.in.: stwardnienie rozsiane, urazy mózgu, tętniaki naczyń mózgowych, uszkodzenia rdzenia nerwowego, guzy nowotworowe, rozszczep czaszkowo-mózgowy, torbiel przegrody przezroczystej, choroby zwyrodnieniowe.
Przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego
Mimo że badanie rezonansem magnetycznym jest bezpieczne, to istnieją pewne przeciwwskazania do przeprowadzania go. Wśród nich wymienia się zwłaszcza:
- wszczepione elektrostymulatory serca (tzw. rozruszniki) lub kardiowertery – defibrylatory (ICD),
- metaliczne ciało obce w obrębie gałki ocznej lub tkanek miękkich, np. płytki i gwoździe stabilizujące złamania, opiłki, zastawki, metalowe klipsy,
- protezy stawowe,
- implanty stomatologiczne z metalu, aparaty ortodontyczne, implanty ślimakowe,
- klaustrofobię (lęk przed ciasnymi, zamkniętymi pomieszczeniami),
- pacjentów, którzy z powodu bólu lub choroby nie są w stanie pozostawać w bezruchu w trakcie badania,
- w przypadku konieczności podania kontrastu – przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na gadolinowe środki kontrastujące.
Badanie rezonansem magnetycznym z kontrastem nie powinno być wykonywane u kobiet w ciąży. W przypadku badania bez kontrastu nie jest ono przeciwskazaniem u ciężarnej, jednak nie zaleca się jego wykonywania w I trymestrze.
Kto kieruje pacjenta na rezonans magnetyczny?
Aby wykonać rezonans magnetyczny, należy mieć skierowanie od specjalisty np. neurologa, ortopedy, kardiologa lub chirurga. Lekarz zlecający badanie określa obszar, jaki będzie badany, a także konieczność ewentualnego podania kontrastu. Jeśli pacjent ma klaustrofobię, warto powiedzieć o tym wcześniej lekarzowi kierującemu na badanie, by omówić możliwość znieczulenia lub zastosowania leków uspokajających.
Jak umówić wizytę
Przygotowanie do rezonansu magnetycznego
Rezonans magnetyczny na ogół nie wymaga specjalnego przygotowania się. Należy usunąć wszelkie przedmioty, które mogą zaburzać pole magnetyczne, w tym m.in. wyjmowane protezy dentystyczne, okulary, biżuterię, zegarki, ubrania z metalowymi elementami, urządzenia elektroniczne. Do badania powinno się ubrać wygodny, niekrępujący ruchów strój, który pozwoli na pozostawanie przez dłuższy czas w bezruchu. Okolica badana powinna być czysta, pozbawiona kosmetyków, których skład może zniekształcić pole magnetyczne. Pacjent powinien pamiętać o zabraniu ze sobą dokumentacji z wcześniejszych badań obrazowych. Porównanie uzyskanych rezultatów z poprzednimi wynikami pozwala na dokładniejsze rozpoznanie.
W przypadku badania z kontrastem lub ze znieczuleniem, które jest stosowane zwłaszcza u osób z klaustrofobią lub u dzieci, konieczne jest kilkugodzinne powstrzymywanie się od spożywania posiłków i picia. Należy sprawdzić, jakie przygotowanie konieczne jest przed badaniem z kontrastem. Leki przyjmowane na stałe trzeba przyjąć zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. Warto zaznaczyć, że środki kontrastowe stosowane w rezonansie magnetycznym są łagodniejsze (powodują mniej reakcji nadwrażliwości) niż jodowe środki cieniujące używane w tomografii komputerowej.
Ile trwa badanie rezonansem magnetycznym?
W zależności od części ciała badanie rezonansem magnetycznym trwa od kilku minut do ponad godziny. Czas badania wydłuża się w przypadku stosowania kontrastu i konieczności powtarzania niektórych ujęć w sytuacji, gdy pacjent się poruszy. Po badaniu radiolog analizuje obrazy i sporządza opis wyników. Ten zostaje przekazany pacjentowi i lekarzowi kierującemu na badanie.
Przebieg badania rezonansem magnetycznym
Aparaturę rezonansu magnetycznego najprościej opisać jako tunel z wysuwanym stołem. Pacjent kładzie się na nim i wjeżdża do maszyny. Podczas badania nie wolno mu się poruszać. Przez cały czas ma zapewniony kontakt z personelem przez mikrofon i kamerę. W czasie badania może otrzymywać polecenia, np. wstrzymania na moment oddechu. Poza tym otrzymuje do ręki zdalny wyłącznik, którym może przerwać badanie. Przebywając w tunelu, badany narażony jest na nieprzyjemne trzaski, dlatego dobrze jest zaopatrzyć się w stopery do uszu. Dodatkowo pacjent może odczuwać ciepło w okolicy, która jest poddana badaniu – jest to efekt nie stanowiący zagrożenia dla pacjenta.
Po rezonansie pacjent może podjąć codzienne czynności. Wyjątek stanowi badanie z kontrastem, które wymaga założenia wkłucia dożylnego (wenflonu), podania środka cieniującego, a na koniec pozostania około 30 minut na obserwacji i spożycia dużej ilości płynów celem „wypłukania” kontrastu i usunięcia go z moczem. Po badaniu z podaniem środka kontrastowego kobiety karmiące powinny wstrzymać się z karmieniem przez dobę, a ściągnięty w tym czasie pokarm musi zostać wylany.
Jak często można wykonywać badanie rezonansem magnetycznym?
Badanie rezonansem magnetycznym jest w pełni bezpieczne. Nie wykazuje negatywnego oddziaływania na organizm. W związku z tym nie ma ograniczeń odnośnie do częstotliwości wykonywania go. Jednakże, jak każda procedura medyczna, nie powinno być nadużywane.
Udostępnij na:
Zobacz także
Co oznaczają przebarwienia na paznokciach?
Zadbane paznokcie to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim cenna informacja o stanie zdrowia. Jednak wraz z wiekiem – a także pod wpływem różnorodnych czynników – ich wygląd może ulec niekorzystnym zmianom. Jednym z najczęstszych problemów są przebarwienia płytki paznokciowej. Sprawdź, o czym może świadczyć ten objaw i kiedy należy udać się do specjalisty.
Leukocyty w moczu – co oznaczają? Jak leczyć tę przypadłość?
Zdrowie układu moczowego to niezbędny element dobrego samopoczucia. Obecność w moczu leukocytów, czyli białych krwinek, może wskazywać na problemy w tej sferze. Sprawdź, co może być przyczyną tego stanu, jakie ma on znaczenie dla organizmu i jak wygląda leczenie!
Zapalenie krtani – przyczyny, objawy, leczenie
Krtań – istotna część układu oddechowego człowieka – odgrywa ważną rolę w procesie mowy i ochrony dolnych dróg oddechowych. Niestety, ten delikatny narząd może zostać dotknięty stanem zapalnym, określanym jako zapalenie krtani. Ta dolegliwość – choć często postrzegana jako niegroźna – może prowadzić do poważnych komplikacji, zwłaszcza u dzieci, jeśli nie zostanie właściwie zdiagnozowana i skutecznie leczona. Sprawdź, jakie są przyczyny, najważniejsze objawy i jak wygląda leczenie tej dolegliwości.
