Co to jest leczenie kanałowe? Wskazania i koszty leczenia endodontycznego

Endodoncja wpisuje się w zakres stomatologii zachowawczej. Leczenie kanałowe pozwala na uratowanie i pozostawienie w jamie ustnej zębów, których miazga została chorobowo zmieniona. Poznaj wskazania do leczenia endodontycznego. Sprawdź, jak krok po kroku ono przebiega i od jakich czynników zależy jego powodzenie.

Co to jest leczenie kanałowe?

Leczenie kanałowe to powszechnie stosowane określenie dla leczenia endodontycznego. Polega ono na usunięciu objętej stanem zapalnym lub martwej miazgi, czyli tkanki wypełniającej jamę zęba (komorę zęba i kanały korzeniowe). Miazga to tkanka wypełniająca wnętrze (jamę) zęba, zbudowana z naczyń krwionośnych i włókien nerwowych. Prawidłowo wyleczony ząb pozostaje w jamie ustnej bardzo długo i nie daje żadnych objawów. Dlatego też leczenie kanałowe to rodzaj stomatologii zachowawczej, nastawionej na jak najdłuższe cieszenie się własnym uzębieniem. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych urządzeń do diagnostyki i leczenia oraz zastosowaniu specjalistycznych narzędzi endodontycznych możemy utrzymać w jamie ustnej Pacjenta zęby, które w przeszłości skazane były na usunięcie.

Wskazania do leczenia kanałowego

Głównym wskazaniem do leczenia kanałowego jest nieodwracalne zapalenie miazgi. Może się ono rozwinąć na skutek toczącego się rozległego procesu próchnicowego. W wyniku długotrwałego drażnienia miazgi zęba dochodzi do jej obumarcia. Martwica miazgi stanowi kolejne wskazanie do leczenia endodontycznego. Martwa miazga może być przyczyną powstawania zmian okołowierzchołkowych, czyli torbieli, ropni, ziarniniaków. Ich obecność jest kolejnym wskazaniem do leczenia kanałowego.

Wśród innych wskazań do leczenia endodontycznego wymienia się dodatkowo mikrourazy wywołane bodźcami mechanicznymi (np. przy nawykowym zaciskaniu lub zgrzytaniu zębami) czy urazy zębów, w których korona uległa złamaniu, co spowodowało odsłonięcie miazgi.

Leczenie kanałowe kończy się szczelnym wypełnieniem kanału/ów korzeniowego/ych. W  przypadku, gdy nawet jeden z kanałów nie zostanie odnaleziony lub prawidłowo wypełniony, leczenie musi zostać powtórzone. Mówi się wówczas o reendo lub ponownym leczeniu kanałowym.

Przeciwwskazania do leczenia kanałowego

Leczeniu kanałowemu nie powinny być poddawane zęby:

• niewystarczająco podparte kością, rozchwiane;
• ze złym rokowaniem.

Występowanie u Pacjenta chorób podwyższonego ryzyka, takich jak choroby serca, nerek czy stawów wymagają dodatkowej konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Leczenie kanałowe krok po kroku

Sprawdź, jak wygląda przebieg leczenia kanałowego krok po kroku:

1. Diagnostyka – to pierwszy etap leczenia endodontycznego. Rozpoznanie stawiane jest na podstawie szeregu badań, w tym szczegółowo przeprowadzonego wywiadu z Pacjentem, standardowego badania stomatologicznego oraz badań obrazowych. Zdjęcia radiologiczne są szczególnie istotne, gdyż dostarczają informacji na temat stanu kości i zębów od wewnątrz.
2. Podanie miejscowego znieczulenia, a następnie otwarcie komory zęba, usunięcie zmian próchnicowych i wykonanie dojścia do kanałów korzeniowych – leczenie kanałowe przeprowadzone powinno być z zastosowaniem koferdamu, czyli gumowej osłony, która ma zapewnić izolację wnętrza zęba od środowiska jamy ustnej, w tym od śliny.
3. Usunięcie miazgi z komory zęba i kanałów korzeniowych – w przypadku powtórnego leczenia kanałowego usuwany jest też materiał wypełniający kanał. Następnie poszerza się kanały przy użyciu specjalnych pilników (narzędziami ręcznymi lub mechanicznymi). W czasie leczenia lekarz wielokrotnie sprawdza długość kanałów przy użyciu endometru. Dokładne ich opracowanie wpływa bowiem w dużym stopniu na sukces leczenia.
4. Przepłukanie kanałów to kolejny etap leczenia – dezynfekcja opracowywanych kanałów przeprowadzana jest z wykorzystaniem specjalnych preparatów. Jej cel to usunięcie pozostałości miazgi i bakterii.
5. Po zdezynfekowaniu kanały korzeniowe zostają osuszone.
6. Wypełnienie kanałów biozgodnymi materiałami termoplastycznymi (najczęściej gutaperką i pastą, tzw. uszczelniaczem) to następny krok leczenia endodontycznego. Ma to na celu szczelne zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego. Dzięki temu uniemożliwia się przenikanie bakterii z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. To pozwala uniknąć ich ponownego zakażenia.
7. Następnie wykonuje się badania/e radiologiczne, aby upewnić się co do poprawności jego przeprowadzenia.
8. Ostatnim krokiem jest wypełnienie zęba. Lekarz odbudowuje go tradycyjnym wypełnieniem lub uzupełnieniem protetycznym.

Czynniki wpływające na powodzenie leczenia kanałowego

Powodzenie leczenia kanałowego zależy głównie od:

• stanu tkanek okołowierzchołkowych, czyli tkanek otaczających korzeń zęba, które umiejscowione są w obrębie kości;
• wiedzy stomatologa z zakresu anatomii systemów kanałowych, ponieważ poszczególne zęby różnią się liczbą kanałów, mają ich nietypową ilość lub umiejscowienie, obecne są wąskie i zakrzywione kanały, o nieregularnym przebiegu, z bocznymi odgałęzieniami głównych kanałów, do których dostęp jest utrudniony, co sprawia, że leczenie staje się trudniejsze;
• prawidłowo przeprowadzonych procedur endodontycznych – niektórzy Pacjenci zgłaszają się na powtórne leczenie endodontyczne po uprzednio źle przeprowadzonej terapii;
• dokładnej analizy radiogramów leczonego zęba – badania obrazowe pozwalają zaplanować przebieg i kontrolować proces leczenia, a także dostarczają szczegółowych informacji na temat leczonego kanału;
• kontroli pola zabiegowego w świetle mikroskopu, który wykorzystywany jest coraz częściej nie tylko w wymagających przypadkach;
• nowoczesnych narzędzi stosowanych podczas leczenia;
• przestrzegania przez Pacjenta zaleceń przekazanych przez lekarza po zabiegu.

Leczenie kanałowe pod kontrolą mikroskopu

Jak już wspomniano, sprzęt i narzędzia to elementy w znaczącym stopniu wpływające na efektywność leczenia kanałowego. Dlatego też zaleca się korzystanie z mikroskopu podczas leczenia endodontycznego. Zapewnia on dokładniejsze, szybsze, bardziej komfortowe postępowanie terapeutyczne. Dzięki wielokrotnemu powiększeniu obrazu kanałów korzeniowych pozwala na ich lepsze opracowanie i oczyszczenie. Mikroskop podnosi możliwości diagnostyczne (np. wykrycie pęknięć korzeni, które nie są widoczne gołym okiem lub w badaniach RTG) i terapeutyczne. Urządzenie to czyni leczenie bardziej przewidywalnym i efektywnym.

Ile płaci się za leczenie kanałowe?

Nie sposób jednoznacznie odpowiedzieć, ile będzie kosztować leczenie kanałowe. Na cenę wpływa bowiem wiele czynników, w tym m.in.:

• stosowane materiały i technologie;
• kompetencje i doświadczenie stomatologa;
• czas leczenia;
• liczba kanałów w zębie;
• zastosowanie procedur dodatkowych.

Pamiętajmy, że leczenie kanałowe jest skomplikowane i pracochłonne. Wymaga od lekarza skupienia, dużej wiedzy i precyzji.