Tomografia komputerowa z kontrastem – co warto wiedzieć o tym badaniu?
Udostępnij na:
Tomografia komputerowa z kontrastem to badanie o bardzo dużej wartości diagnostycznej, które jest szeroko stosowane w medycynie. Środki cieniujące inaczej pochłaniają emitowane w czasie badania promieniowanie niż okoliczne tkanki, przez co lepiej je uwidaczniają. Mimo że są dla organizmu obojętne, to mogą wywołać u niektórych działania niepożądane.
Spis treści
Tomografia komputerowa jest metodą diagnostyki, w której za pomocą promieni rentgenowskich uzyskuje się wielowarstwowe przekrojowe obrazy ciała. Tomografia komputerowa z kontrastem pozwala na jeszcze dokładniejsze zobrazowanie analizowanych struktur. Sprawdź, na czym polega przygotowanie do tego badania i jakie są przeciwwskazania do przeprowadzenia go.
Tomografia z kontrastem – w jakim celu jest wykonywana?
Tomografia komputerowa to metoda obrazowania medycznego, która w wielu przypadkach odgrywa bardzo ważną rolę w procesie diagnostyczno-leczniczym. Badanie to dostarcza szczegółowych informacji na temat nieprawidłowości i patologii toczących się w różnych miejscach w organizmie. Pozwala na przeprowadzenie dokładnej diagnostyki wielonarządowej z uwzględnieniem tkanek miękkich i struktur kostnych. Z uwagi na niezwykle wszechstronny zakres zastosowań tomografia komputerowa to dziś podstawowa metoda obrazowania we wszystkich specjalnościach medycyny.
Tomografia komputerowa sama w sobie jest bardzo dokładną metodą badań, ale możliwe jest zwiększenie jej wartości diagnostycznej przy użyciu środków cieniujących, które nazywane są powszechnie kontrastem. W wielu przypadkach ich podanie decyduje o prawidłowym rozpoznaniu jednostki chorobowej. Ich celem jest lepsze uwidocznienie obrazowanych struktur, co wynika z pochłaniania promieniowania w innym stopniu niż otaczające tkanki.
Tomografia komputerowa z kontrastem – jakie środki są stosowane?
Kontrast to substancja chemiczna, zazwyczaj na bazie związków jodu (jonowych lub niejonowych). Podawana jest drogą dożylną, doustnie lub doodbytniczo, w zależności od tego, jakie struktury będą analizowane. Kontrast usuwany jest w niezmienionej postaci przez nerki, dlatego przed badaniem tomografii komputerowej z kontrastem należy sprawdzić czynność tego narządu. W tym celu mierzone jest stężenie kreatyniny we krwi.
Po badaniu obrazowania z kontrastem wskazane jest spożywanie dużych ilości wody, aby usprawnić usuwanie środków cieniujących wraz z moczem. W przypadku tomografii komputerowej wykorzystywane są środki kontrastowe o różnej zawartości jodu. Jednak im jest ona większa, tym lepszy obraz można uzyskać. Optymalne rozwiązanie stanowi środek o najwyższej zawartości jodu i najmniejszej dla tego stężenia lepkości.
Tomografia komputerowa z kontrastem – przeciwwskazania
Mimo że środki cieniujące nie stanowią dla organizmu zagrożenia, to nie każdy powinien z nich korzystać. Istnieją pewne przeciwwskazania do ich podawania, które można zignorować wyłącznie ze wskazań życiowych i z zachowaniem szczególnych środków ostrożności. Należą do nich m.in.:
- niewydolność nerek,
- uczulenie na jod,
- cukrzyca insulinozależna,
- nieuregulowane nadciśnienie tętnicze,
- odwodnienie znacznego stopnia,
- nadwrażliwość na jodowe środki cieniujące,
- ostra i przewlekła niewydolność krążenia.
Zobacz także: Kiedy podawany jest środek kontrastowy?
Jak umówić wizytę
Tomografia komputerowa z kontrastem – skutki uboczne
Bardzo rzadko zastosowanie środków cieniujących w badaniu tomografii komputerowej wywołuje skutki uboczne. Bezpośrednio po podaniu kontrastu osoba badana może doświadczyć przez krótki czas „uderzenia gorąca” i mieć metaliczny posmak w ustach. Inne działania niepożądane, które mogą wystąpić, podzielone zostały na:
- łagodne – nudności, wymioty, zmiany skórne, samoistnie ustępująca reakcja wazowagalna (rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwolnienie pracy mięśnia sercowego),
- umiarkowane – skurcz oskrzeli, dreszcze,
- poważne – wstrząs anafilaktyczny, zaburzenia oddechu.
Należy jeszcze raz podkreślić, że powikłania po podaniu środka cieniującego są rzadkością. Jednak na wypadek pogorszenia samopoczucia pacjenta po zakończonym badaniu powinien on pozostać pod kontrolą placówki przez mniej więcej 30 minut.
Zobacz także: Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny
Tomografia komputerowa z kontrastem – przygotowanie
Badanie tomografii komputerowej z kontrastem wymaga specjalnego przygotowania. Pacjent zgłasza się do pracowni tomografii komputerowej wcześniej w celu wypełnienia ankiety medycznej i przygotowania do podania kontrastu. Ważne, aby powstrzymał się na 6 godzin z jedzeniem i na 2 godziny z piciem czystej wody (w przypadku napojów słodzonych, lub zawierających mleko karencja wynosi 6 godzin). W przeddzień badania i bezpośrednio po nim wskazane jest zwiększenie ilości przyjmowanych płynów.
Na badanie tomografii komputerowej z kontrastem pacjent zgłasza się z wynikiem badania kreatyniny, które służy do oceny funkcji nerek. Osoby bez choroby nerek lub nieświadome ich istnienia powinny wykonać pomiar kreatyniny do miesiąca przed badaniem. W przypadku pacjentów z chorymi nerkami badanie to nie powinno być zrobione wcześniej niż 7 dni przed tomografią komputerową.
Co więcej, osoby z zaburzeniami tarczycy powinny dokonać oceny stężenia TSH do 2 tygodni przed badaniem, a przy złych wynikach uzyskać zgodę na badanie od lekarza prowadzącego. Szczególnego postępowania wymagają również diabetycy przyjmujący metforminę i ze znacznym uszkodzeniem funkcji nerek. Po konsultacji z lekarzem powinni oni zmienić sposób stosowania leku.
Udostępnij na:
Zobacz także
Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.
Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.
Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie
Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.
