Rezonans a tomografia – czym się różnią? Kiedy się je stosuje?

08.07.2024

Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny to bardzo dokładne badania obrazowe. Sprawdź, na czym polegają, czym się różnią i kiedy się je stosuje.

0410-tomografia-komputerowa-a-rezonans-magnetyczny.jpeg

Spis treści

Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny – działanie
Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny – różnice w zastosowaniu
Wady i zalety tomografii komputerowej
Wady i zalety rezonansu magnetycznego
Różnica między rezonansem a tomografią – czas badania
Jak umówić wizytę
Rezonans magnetyczny – wskazania do badania
Tomografia komputerowa – wskazania do badania

Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny – działanie

Różnica między rezonansem a tomografem jest znacząca, jeśli chodzi o zasadę działania. Rezonans magnetyczny wykorzystuje silne pole magnetyczne oraz fale radiowe do generowania szczegółowych obrazów tkanek miękkich, chrząstek, kości, narządów i innych struktur wewnętrznych ciała. Nie używa promieniowania jonizującego (rentgenowskiego).

Z kolei tomografia komputerowa wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do tworzenia przekrojowych obrazów ciała. Obracający się wokół ciała detektor zbiera dane, które komputer przetwarza na obrazy przekrojowe (tomogramy).

Zobacz także: Badanie RTG

Tomografia komputerowa a rezonans magnetyczny – różnice w zastosowaniu

Rezonans magnetyczny jest sprawdzonym narzędziem do obrazowania chrząstek i tkanek miękkich, takich jak mózg, rdzeń kręgowy, mięśnie, więzadła, ścięgna, dyski międzykręgowe oraz narządy wewnętrzne (np. serce, wątroba, nerki). Często stosowany jest w diagnostyce neurologicznej, ortopedycznej, kardiologicznej oraz w obrazowaniu narządów miednicy.

Tomografia komputerowa obrazuje kości, płuca, narządy jamy brzusznej i miednicę, struktury krwionośne. Często jest używana w diagnostyce urazów, wykrywaniu nowotworów, ocenie stanów zapalnych, ocenie struktur kostnych, a także w przypadkach wymagających szybkiej diagnozy (np. udar, krwotok wewnętrzny).

Zobacz także: Badanie USG.

Wady i zalety tomografii komputerowej

Wykorzystanie promieniowania rentgenowskiego wiąże się z pewnym ryzykiem. Dlatego lekarze kierują pacjenta na tomografię komputerową tylko wtedy, gdy jest to konieczne.

Poza tym badanie ma liczne zalety – jest bardzo dokładne, nieinwazyjne, bezbolesne i szybkie. Istnieje również niewielka lista przeciwwskazań do jego wykonania. Z reguły nie zaleca się go kobietom w ciąży, a badanie z kontrastem może być przeciwwskazane u chorych z nadczynnością tarczycy, upośledzoną funkcją nerek oraz u osób uczulonych na środek kontrastujący.

Przygotowania do badania nie są skomplikowane, a w sytuacjach nagłych można przebadać pacjenta bez żadnych przygotowań. Ze względu na podanie kontrastu zaleca się badanym przyjście na czczo, czyli około 6 godzin po ostatnim posiłku.

Wady i zalety rezonansu magnetycznego

Zaletą tego badania jest brak konieczności narażenia pacjenta na promieniowanie X. Ponadto używany jest bezpieczniejszy, gadolinowy środek kontrastujący, który wiąże się z mniejszym ryzykiem alergii (aczkolwiek niektóre osoby są nadwrażliwe na ten preparat). Badanie to można również wykonywać u kobiet w ciąży, jednak dopiero od 2. trymestru.

Do wad procedury należą konieczność przebywania w komorze, co może być problematyczne dla osób obarczonych klaustrofobią, czasami potrzeba przeprowadzenia badania w sedacji, czyli po podaniu leków uspokajających, gdyż artefakty ruchowe mogą obniżyć wartość diagnostyczną – dotyczy to między innymi dzieci. Badanie nie może być przeprowadzone u osób z wszczepionym urządzeniem elektrycznym, elektronicznym, zawierającym w składzie metal, np. rozrusznikiem, metalowymi klipsami

Różnica między rezonansem a tomografią – czas badania

Rezonans magnetyczny trwa zazwyczaj od 15 minut do godziny lub nawet dłużej, w zależności od obszaru ciała i celu badania. Pacjent musi leżeć nieruchomo w aparacie, co może być trudne dla niektórych osób, szczególnie dzieci lub osób z klaustrofobią.

Tomografia komputerowa zazwyczaj trwa krócej niż rezonans, od kilku do kilkunastu minut. Jest to korzystne w sytuacjach nagłych, w przypadku których szybka diagnoza jest kluczowa.

Sprawdź, na czym polegają badania w sedacji

Jak umówić wizytę

Zapytaj Lekarza.svg

Umów badanie w ramach abonamentu

wozek-zakupy-sklep.svg

Umów wizytę płatną

22 275 96 28

Rezonans magnetyczny – wskazania do badania

Wybór między rezonansem magnetycznym a tomografią komputerową zależy od konkretnej sytuacji klinicznej, rodzaju tkanek do oceny oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję o wyborze odpowiedniego badania na podstawie objawów pacjenta i potrzeb diagnostycznych. Na liście wskazań do rezonansu magnetycznego znajdują się m.in.:

1. Neurologia i neurochirurgia:

  • badanie mózgu – podejrzenie nowotworów, udarów mózgu, zapaleń, chorób demielinizacyjnych (np. stwardnienie rozsiane), malformacji naczyniowych, wodogłowia; służy również ocenie struktur wewnątrzczaszkowych po przebytym urazie głowy i jest przydatny w diagnostyce przyczyn epilepsji;
  • badanie rdzenia kręgowego – podejrzenie guzów, urazów, stenozy kanału kręgowego,  zapalenia rdzenia, chorób demielinizacyjnych, ucisku rdzenia przez przepukliny dysku.

2. Ortopedia:

  • stawy i mięśnie – ocena uszkodzeń więzadeł, ścięgien, chrząstki stawowej (np. w kolanie, barku, biodrze), złamań zmęczeniowych, zapaleń kaletek maziowych, zespołów przeciążeniowych;
  • kręgosłup – diagnostyka przepukliny dysku, zwyrodnień stawów, stenozy kanału kręgowego, urazów kręgosłupa.

3. Kardiologia:

  • serce i naczynia krwionośne – ocena funkcji i struktury serca, diagnostyka wad wrodzonych, choroby niedokrwiennej serca, kardiomiopatii, tętniaków, zatorowości płucnej.

4. Onkologia:

  • Nowotwory – wykrywanie, ocena zaawansowania i monitorowanie leczenia nowotworów w różnych narządach, takich jak mózg, rdzeń kręgowy, wątroba, nerki, prostata, piersi, narządy miednicy;
  • ocena przerzutów nowotworowych.

5. Gastroenterologia i hepatologia:

  • wątroba i trzustka – diagnostyka guzów, torbieli, stłuszczenia wątroby, zapaleń, ocena dróg żółciowych (MRCP);
  • jelita i inne narządy jamy brzusznej – ocena chorób zapalnych jelit, guzów, przepuklin, zapaleń.

6. Ginekologia i urologia:

  • miednica mała – ocena guzów macicy, jajników, prostaty, pęcherza moczowego, endometriozy, nieprawidłowości strukturalnych narządów miednicy.
  • drogi moczowe – diagnostyka guzów, kamieni nerkowych, zapaleń.

7. Choroby zapalne i autoimmunologiczne:

  • zapalenia stawów i tkanek miękkich – ocena zaawansowania chorób zapalnych stawów, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie tkanek miękkich;
  • choroby demielinizacyjne – ocena postępu chorób takich jak stwardnienie rozsiane.

Zobacz także: Jakie badania obrazowe wykonuje się w przypadku bólu pleców?

Tomografia komputerowa – wskazania do badania

Tomografia komputerowa to szczegółowe badanie, do którego wskazania stanowią m.in.:

  1. Urazy:
  • ocena typu i rozległości złamań kości;
  • urazy głowy, kręgosłupa, narządów wewnętrznych – jamy brzusznej, klatki piersiowej, miednicy.

2. Diagnostyka nowotworowa:

  • wykrywanie nowotworów – ocena obecności guzów, ich lokalizacji, rozmiaru i zaawansowania;
  • monitorowanie leczenia – ocena odpowiedzi na terapię onkologiczną, np. po operacjach, chemioterapii, radioterapii;
  • wykrywanie przerzutów nowotworowych.

3. Choroby układu sercowo-naczyniowego i oddechowego:

  • diagnostyka zmian naczyniowych u osób z zawałem mięśnia sercowego;
  • choroby naczyń krwionośnych – ocena tętniaków, zwężeń naczyń, malformacji naczyniowych;
  • choroby płuc – diagnostyka guzów, torbieli, zmian zapalnych.

4. Choroby jamy brzusznej:

  • choroby wątroby – ocena torbieli, guzów, zwłóknień, zmian zapalnych;
  • choroby trzustki – diagnostyka zapaleń, guzów trzustki;
  • choroby jelit – diagnostyka chorób zapalnych jelit, guzów, zwężeń;
  • choroby nerek – ocena kamieni nerkowych, guzów, torbieli nerkowych.

5. Badania przedoperacyjne:

  • planowanie operacji – ocena struktury i rozległości zmian patologicznych przed planowanymi operacjami;
  • ocena wskazań do operacji – w przypadku oceny ryzyka operacyjnego;
  • punkcje i biopsje sterowane obrazowo – pomoc w precyzyjnym pobieraniu próbek tkankowych lub w celu wprowadzenia cewników do naczyń.

 Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – dowiedz się więcej na ten temat.

Co zawiera cena wykonanego prywatnie badania tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego?

W cenie jest wykonanie badania, płyta CD zawierająca obraz diagnostyczny oraz opis przygotowany przez lekarza radiologa.

Czy lepiej wykonać rezonans magnetyczny czy tomografię komputerową?

Rodzaj i zakres odpowiedniego badania wskazuje lekarz. Konsultację lekarską można umówić prywatnie pod nr 22 33 22 844.

Źródła
  1. A. Cieszanowski, M. Bekiesińska-Figatowska, Radiologia. Podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa 2022.
  2. B. Pruszyński, A. Cieszanowski, Radiologia diagnostyka obrazowa, RTG, TK, USG, MR, PZWL, Warszawa 2014.
  3. Rezonans magnetyczny a tomografia komputerowa – różnice. Online: https://www.termedia.pl/mz/Rezonans-magnetyczny-a-tomografia-komputerowa-roznice,39088.html [dostęp: 14.06.2024].


Zobacz także

Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Diagnostyka

Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia

Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.

Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Diagnostyka

Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie

Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.

Rezonans magnetyczny głowy
Diagnostyka

Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie

Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.